Op weg naar duurzaam ondernemen: due diligence in 6 stappen
Als u internationaal onderneemt, kunnen uw activiteiten positieve, maar ook negatieve effecten hebben in het land waar u zakendoet. Het is belangrijk om als bedrijf zicht te hebben op risico's en verantwoordelijkheid te nemen voor de negatieve effecten. Due diligence is daar een belangrijk onderdeel van. Maar wat is due diligence en hoe pakt u dat aan?
De kern van Internationaal Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen (IMVO) is eigenlijk dat bedrijven 'gepaste zorgvuldigheid' toepassen. In het Engels heet dit 'due diligence'. Due diligence houdt in dat u de (mogelijke) risico's van uw bedrijfsactiviteiten identificeert, negatieve effecten voorkomt, of zoveel mogelijk beperkt, hierover communiceert en herstelmaatregelen neemt. Dit geldt natuurlijk voor uw eigen activiteiten, maar ook voor de risico's in de toeleveringsketen en bij uw zakelijke relaties. Denk hierbij aan risico's op het gebied van mensenrechten, zoals gedwongen arbeid en uitbuiting, maar ook aan milieuvervuiling.
Stappenplan due diligence in de praktijk
Hoe pakt u dit als bedrijf goed aan? Hiervoor is in de OESO-richtlijnen een due-diligence-proces omschreven. Het bestaat uit de volgende 6 stappen:
Stap 1: integreer IMVO in uw bedrijf
Maak een IMVO-beleid en integreer het in uw bedrijf. Publiceer dit beleid op uw website. Zo maakt u duidelijk dat het verwerkt is in de managementstructuur en de bedrijfsprocessen. Organiseer met enige regelmaat IMVO-trainingen voor uw werknemers. Zo weten zij wat het IMVO-beleid betekent en kunnen zij daarnaar handelen.
Stap 2: identificeer en beoordeel negatieve gevolgen
Breng de hele keten in kaart. Van de grondstoffen tot het eindproduct. Daarna voert u een risicoanalyse uit. Hierbij kijkt u naar de risico's voor de omgeving (het milieu) en voor stakeholders, zoals uw werknemers of lokale gemeenschappen. U kunt hiervoor de MVO Risicochecker gebruiken. Deze tool geeft u een algemeen beeld van de mogelijke risico's in uw keten.
Stap 3: stop, voorkom en beperk negatieve gevolgen
Het is belangrijk om als bedrijf een plan te hebben om negatieve gevolgen te stoppen, voorkomen of beperken. De Rijksdienst voor Ondernemer Nederland (RVO) heeft meerdere fondsen die Nederlandse bedrijven helpen om risico's in de keten in kaart te brengen. Enkele voorbeelden zijn het Fonds bestrijding Kinderarbeid en het Fonds Verantwoord Ondernemen.
Stap 4: volg de invoering en de resultaten
Houd de resultaten van uw IMVO-beleid bij. U kunt op basis van de resultaten, waar nodig, het beleid aanpassen en verbeteren.
Stap 5: communiceer hoe u de risico's aanpakt
Consumenten maken steeds vaker duurzame keuzes. Voor ondernemers is het daarom belangrijk om het IMVO-beleid ook naar buiten toe te communiceren. Leg ook uit hoe u risico's aanpakt. Dit doet u bijvoorbeeld door op de website een jaarverslag te publiceren. Hierin staat dan informatie over het IMVO-beleid, welke risico's u heeft geïdentificeerd en hoe u die heeft aangepakt.
Stap 6: zorg voor herstelmaatregelen of werk hieraan mee indien nodig
Geef in het IMVO-beleid duidelijk aan dat uw bedrijf zich houdt aan de lokale wet- en regelgeving en de OESO-richtlijnen. Wanneer toch schade is opgetreden of u krijgt klachten van bijvoorbeeld werknemers in het buitenland over de werkomstandigheden, pak deze klachten dan zo snel mogelijk op.
Andere manier van zakendoen
Met het doorlopen van de stappen hierboven bent u niet klaar. Due diligence is een doorlopend proces bij internationaal zakendoen. De cirkel laat dat zien.
Het is belangrijk dat uw bedrijfsprocessen passen bij due diligence. Zorg dat uw werknemers weten wat due diligence betekent. Leg ook uit wat het betekent voor hun rol en prestaties. Zorg ook dat uw accountants, juristen, aandeelhouders, investeerders en klanten het uitvoeren van due diligence ofwel 'gepaste zorgvuldigheid' volgens de OESO-richtlijnen ondersteunen.
EU wil due diligence verplichten
Op dit moment werkt de EU aan wetgeving om due diligence voor bedrijven te verplichten. Nederland ondersteunt dit. Een Europese aanpak zorgt voor een grotere impact en een gelijk speelveld voor bedrijven in de EU. Bedrijven worden dan wettelijk verantwoordelijk gehouden voor de negatieve gevolgen van hun eigen bedrijfsactiviteiten en die van handelspartners in de keten.
Als deze wetgeving wordt aangenomen, dan wordt due diligence voor veel bedrijven een wettelijke verplichting. Ook wanneer uw bedrijf niet onder deze verplichting valt, is de kans groot dat de wet uw bedrijf raakt. Bijvoorbeeld omdat uw klant of uw leverancier er wél onder valt. Het is daarom belangrijk dat u nu alvast goede afspraken met hen maakt.
Meer weten?
Wilt u meer weten over due diligence en internationaal maatschappelijk verantwoord ondernemen?
- Bekijk onze pagina MVO: ketenverantwoordelijkheid.
- Lees meer over maatschappelijk verantwoord ondernemen.
Neem voor persoonlijk advies over internationaal zakendoen contact op met een van onze adviseurs:
