Scheidingstechnologie industrie
Er zijn veel technologieën om stoffen te scheiden. Dat kan op basis van stofeigenschappen en aggregatietoestand. Betere scheidingstechnologieën leiden tot hogere productkwaliteit en grote besparingen in energie- en grondstoffenverbruik.
Wat kunt u doen?
Door fysische en chemische bewerkingen kunt u uit mengsels van stoffen componenten, fracties en/of fasen scheiden. Deze bewerkingen zijn gebaseerd op verschillen in stofeigenschappen, zoals smeltpunt, kookpunt, (relatieve) dichtheid, oplosbaarheid, affiniteit, vorm en grootte. In 2012 was het totale uiteindelijke energieverbruik van de (petro)chemische industrie - inclusief olieraffinage - in Nederland circa 510 PJ (petajoule (factor 1015). Scheidingsprocessen nemen daarvan de helft voor hun rekening.
Stand van de techniek
Veel scheidingstechnologieën bewijzen zich nu en zijn geoptimaliseerd. Het kiezen van een scheidingstechniek gebeurt meestal niet op basis van bewezen technologie, maar hangt samen met:
- gewenst scheidingsresultaat, investeringskosten en operationele (energie)kosten
- leverings- en productiezekerheid
- bedrijfservaring en procesvoering
Klassieke scheidingsprocessen zoals destillatie en sproeidrogen zijn robuust en hebben zich bewezen, maar zijn ook zeer energie-intensief. Bij deze processen is warmte-integratie, zoals pinch-technologie, een belangrijke techniek om de totale energievraag te minimaliseren. Membraanprocessen vragen meestal minder energie dan destillatie. Toekomstige ontwikkelingen zijn gericht op hogere scheidingsrendementen en energiebesparing, en hangen voor een deel af van:
- de noodzaak tot besparing op energie- en grondstofgebruik om concurrerend te blijven
- ontwikkelingen in katalyse en in de reactie- en reactortechnologie
- het aanbod van nieuwe (deels) biobased grondstoffen
De werkelijk nieuwe ontwikkelingen gebeuren nu op meer systematische wijze en zijn toegesneden op specifieke te scheiden mengsels en stofeigenschappen.
Nieuwe ontwikkelingen
Er zijn nieuwe ontwikkelingen op het gebied van scheidingstechnologie. We hebben voor u een overzicht dat de technologiegroepen met aangrenzende technologieën (technologieën die belangrijk zijn voor goed functioneren of optimaliseren van, of nuttig zijn voor het oplossen van knelpunten in procesonderdelen) bevat, maar ooknieuwe ontwikkelingen met trends en voorbeelden. Voor membraanscheiding is steeds meer toepassing in de procesindustrie. Deze technologie bewijst zich op bepaalde gebieden:
- nanofiltratie voor het scheiden van niet-waterige mengsels en het terugwinnen van componenten
- het voorconcentreren van stromen voor indamp- en droogstappen
- het selectief verrijken van geur- en smaakstoffen
- het scheiden van azeotropische mengsels
Een duidelijke trend is het combineren van pervaporatie. Dat is een specifieke vorm van membraantechnologie, met verestering- en condensatiereacties. Die biedt geweldige voordelen qua energieverbruik en installatiecapaciteit. Ook ontwikkelingen op het gebied van scheidingsprocessen binnen procesintensificatie zijn nieuw: de combinatie van scheiden en reactie (reactieve destillatie), en van interne warmte-integratie in een destillatiekolom (dividing wall column).
Financiering
Als u investeert in scheidingstechnologie komt u mogelijk in aanmerking voor de Energie-investeringsaftrek. Deze fiscale regeling levert u gemiddeld 13,5% voordeel op.
