Innovatief en toekomstbestendig bouwen
U kunt sneller en duurzamer woningen toevoegen door de bestaande woningvoorraad beter te benutten. Nieuwe woonvormen en industrieel gebouwde woningen zorgen voor een kortere bouwtijd en minder overlast. Daarnaast is collectief bouwen en wonen niet alleen sociaal duurzaam, maar ook betaalbaar.
Wilt u innovatief bouwen en toekomstbestendig ontwikkelen? Dan moeten we het samenwerkingsproces op een andere manier inrichten, het liefst nog voor er een concreet bouwproject is. Bij toekomstbestendig bouwen en ontwikkelen is het belangrijk om integrale en gebiedsgerichte keuzes te maken op basis van 6 pijlers: gezonde leefomgeving, klimaatadaptatie, duurzame mobiliteit, energie, circulariteit, natuurinclusiviteit en biodiversiteit.
Het Expertteam heeft veel ervaring met al deze uitdagingen en denkt graag met u mee.
Voor wie?
Deze pagina is bedoeld voor:
- gemeenten
- provincies
- woningcorporaties
- marktpartijen in samenwerking met een publieke partner
Beter benutten bestaande voorraad
Om nieuwe woningen toe te voegen aan de woningvoorraad is het belangrijk om de bestaande bebouwing zo goed mogelijk te benutten. Zo kunt u tegelijkertijd gebouwen en de omgeving voorbereiden op de toekomst. Ook bewoners profiteren van het verduurzamen en verbeteren van de bestaande bebouwing.
Optoppen, aanplakken, uitplinten, woning-splitsen en -delen
Met optoppen worden extra woningen toegevoegd door een bestaand gebouw te verhogen met één of meerdere woonlagen. ‘Aanplakken’ of ‘Uitplinten’ zijn uitbreidingen aan de zij- en onderkant van een gebouw. Het is ook mogelijk om woonruimte toe te voegen door bestaande gebouwen te splitsen of te delen.
U vindt meer informatie over het beter benutten van de bestaande woningvoorraad bij het ministerie van Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening of het Nationaal Transformatie Loket voor vastgoed.
Conceptueel, industrieel en biobased bouwen
We willen meer woningen bouwen en tegelijkertijd de CO2-uitstoot drastisch terugdringen. Conceptueel en industrieel bouwen helpt daarbij.
'Conceptueel bouwen' betekent dat een initiatiefnemer bestaande, gestandaardiseerde concepten of typologieën inkoopt. Deze woningconcepten zijn al compleet doordacht en ontworpen, en dat scheelt ontwikkeltijd. Het blijft mogelijk om in te spelen op wensen van bewoners, de vraag van de opdrachtgever en het verhaal van de plek.
'Industrieel (prefab) bouwen' betekent dat hele woningen – of onderdelen daarvan – in een fabriek worden gebouwd, in plaats van op locatie. De bouw is daardoor minder afhankelijk van het weer, de kwaliteit is gelijkwaardiger en de bouwtijd op locatie is minimaal, zaodat de overlast beperkt is.
'Biobased bouwmateriaal' is gemaakt van hernieuwbare grondstoffen, die op korte termijn (binnen 10 jaar) teruggroeien en voor langere tijd CO2 opnemen. Hierdoor heeft het een lagere mileu-impact. Denk aan plantaardige materialen zoals hout voor constructies, maar ook vlas, hennep of andere gewassen als isolatiemateriaal. Conceptuele en industriële bouw kan het gebruik van biobased materialen vergroten. Biobased materiaal is goed demonteerbaar en heeft minder transport nodig, wat de uitstoot verder drukt en circulaire bouw makkelijker maakt.
Collectief bouwen en wonen
'Collectief wonen' is toekomstbestendig en wordt afgestemd op de woonbehoefte van de bewoners. Bijvoorbeeld ouderen die zelfstandig willen wonen of starters die op zoek zijn naar een betaalbare eigen woning. Collectieve woonvormen zorgen voor een prettige omgeving met meer sociale verbinding en minder eenzaamheid. Het vergroot de doorstroom in de woningmarkt.
Collectieve wooninitiatieven zijn er in alle soorten en maten voor zowel koop, huur of tussenvormen, zoals:
- Collectieve zelfbouw
- Collectief Particulier Opdrachtgeverschap
- Wooncoöperatie
- Tiny houses
Het Expertteam Woningbouw werkt hierbij ook samen met het Expertteam Huisvesting Aandachtsgroepen.
Expertteam Woningbouw
Het Expertteam Woningbouw is een team van ervaren experts die samenwerken met RVO-adviseurs. Advies en ondersteuning vanuit het expertteam is altijd maatwerk en vanuit een onafhankelijke positie. Bijvoorbeeld als het gaat om vraagstukken over beleid, proces en samenwerking, hulp bij het vormen van coalities of ondersteuning met praktische zaken zoals het formuleren van businesscases of parkeerbeleid.
De experts denken graag onafhankelijk, constructief en creatief mee op vraagstukken en delen hun kennis en ervaring met innovatieve woningbouw.
Vragen over innovatief en toekomstbestendig bouwen?
Benieuwd of het Expertteam Woningbouw uw gemeente, provincie of woningcorporatie kan helpen? Voor meer informatie ga naar de pagina van het Expertteam Woningbouw of mail naar woningbouw@rvo.nl.
Praktijkvoorbeelden
Het Expertteam Woningbouw biedt de Gelderse gemeenten maatwerkadvies bij vragen over collectieve woonvormen. Arnhem is één van de 9 gemeenten die hiervan dankbaar gebruikmaakte. Irina Wams, Bestuursadviseur wonen, vertelt hoe collectieve initiatieven in Arnhem worden ingepast in hun visie, beleid en werkprocessen. Lees het praktijkverhaal.
Of lees meer over het voorbeeldproject Buurtschap te Veld in Eindhoven. Download hieronder het rapport.
- Ministerie van Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening