Overige oorzaken funderingsproblematiek
Naast aantasting door bodemdaling en door schimmels en bacteriën, bestaan er nog andere oorzaken van de funderingsproblematiek.
Funderingspalen worden naar beneden getrokken
Wanneer er sprake is van ‘negatieve kleef’ blijven de funderingspalen weliswaar intact, maar worden deze als het ware onder de woning vandaan getrokken. Bij een paalfundering rusten de palen op een zandlaag in de grond. Boven deze dragende zandlaag zitten verschillende lagen van andere materialen (veen, steen, klei, misschien nog een dunnere zandlaag).
Wanneer hier een zware kleilaag tussen zit die inklinkt, kan het gebeuren dat de zakkende klei vast blijft kleven aan de funderingspalen. Hierdoor worden de palen met de klei mee naar beneden getrokken. Wanneer de woning minder hard zakt dan de palen, wordt dus letterlijk de fundering en stabiliteit onder woning vandaan getrokken.
Fundering niet meer berekend op huidige gewicht
Bij de oorspronkelijke bouw van een woning is een berekening gemaakt waarbij de belasting (ofwel het gewicht van de woning) bepaalt hoeveel funderingspalen er nodig zijn en hoe lang deze moeten zijn om op een zandlaag te staan die deze belasting kan dragen.
Wanneer door verbouw en aanbouw het gewicht en dus de belasting van de fundering toeneemt, klopt deze rekensom niet meer. Het gevolg hiervan kan zijn dat de fundering niet sterk genoeg meer is om het (toegenomen) gewicht van het pand te dragen. Het is bij renovatie van een woning dan ook altijd van belang om af te wegen of bij renovatie ook de fundering aangepast dient te worden. Zeker in gebieden waar aantasting van de fundering al aan de orde is. In de praktijk gebeurt dit ook vaak.
Verkeerd gefundeerd bij bouw van de woning
Het komt voor dat een woning bij de bouw al verkeerd gefundeerd is, doordat er:
- te weinig palen zijn gebruikt. Er rust dan te veel gewicht op de palen.
- te korte palen zijn gebruikt. De palen staan niet op een zandlaag, maar op een slappe bodemlaag.
- een te dunne zandlaag is gekozen om de palen op te heien. De funderingspalen zakken hierdoor door de zandlaag.
Problemen ten gevolge van constructiefouten kunnen decennia later aan het licht komen.
Woning wordt van de funderingspalen opgedrukt
Het kan voorkomen dat de palen onaangetast zijn en exact op hun plek blijven zitten, maar dat door het stijgen van de bodem de woning van de palen opgedrukt wordt. Dit gebeurt niet gelijkmatig, waardoor scheurvorming in de muren en plafonds het gevolg kunnen zijn. Vermoedelijk hangt dit samen met het uitzetten van de bodem wanneer poreuze (steen)lagen zich volzuigen met water. Er lijkt een samenhang te zijn met oude mijnbouwgangen.
Beschadiging fundering door (planten)wortels
Er bestaan plantensoorten met dusdanig sterke wortels dat deze de fundering van een woning kunnen ontwrichten of beschadigen. Een voorbeeld hiervan is de Japanse Duizendknoop. Deze plant verdringt alle andere planten om zich heen en kan met zijn sterke wortels zelfs asfalt beschadigingen.
Trillingen op funderingen
Trillingen hebben effect op zowel funderingen op staal als op houten paalfunderingen. Wanneer een huis letterlijk op zijn grondvesten staat te trillen, versnelt dit mogelijk de zakking van een fundering op staal. Bij houten paalfunderingen, in matige of slechte conditie, bestaat het risico dat door trillingen de kwaliteit van zowel de palen als van het casco van de woning verder beschadigt.
Trillingen ontstaan door bijvoorbeeld zwaar verkeer, bouw- of sloopwerkzaamheden in de buurt of door aardbevingen (al dan niet veroorzaakt door delfstofwinning). Vermoedt u dat schade aan uw fundering is ontstaan door (voormalige) mijnbouw? Richt u zich dan tot de Commissie Mijnbouwschade.
Vragen over funderingsproblematiek?
Bent u particulier? Neem dan voor uw vragen contact op met het KCAF.
U bent geen particulier maar u heeft bijvoorbeeld als overheidsinstelling, bedrijf of organisatie een vraag? Mail ons via funderingsproblematiek@rvo.nl
- Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties