Internationaal MVO-kader economische missies
De overheid ondersteunt de internationalisering van het Nederlands bedrijfsleven met economische diplomatie en het bedrijfsleveninstrumentarium. Missies zijn een effectief instrument om handel te bevorderen en investeringsstromen op gang te brengen. Bedrijven kunnen met handelsmissies onder leiding van een bewindspersoon (economische missies) een markt verkennen, zakenpartners vinden en/of zakendoen.
Internationaal Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen (Internationaal MVO) is een structureel onderdeel van economische missies. Bedrijven worden daarbij geïnformeerd over de OESO-richtlijnen. De overheid verwacht van bedrijven dat zij zich houden aan deze richtlijnen. De opzet is om bedrijven handelingsperspectief te geven ofwel de dialoog aan te gaan, zodat bedrijven actief kunnen werken aan verbeteringen in hun keten. Daarbij gaat de overheid ook in gesprek met bedrijven die 0 punten scoren op de Transparantiebenchmark.
De voorbereiding en uitvoering van economische missies kent 4 fases. Voor elk van die fases wordt hieronder aangegeven hoe Internationaal MVO hierin is opgenomen. Wat wordt gevraagd aan deelnemende bedrijven? Hoe verloopt de voorbereiding van de missie? En op welke wijze wordt er geëvalueerd?
Procesbeschrijving incorporatie Internationaal MVO
Het proces bij economische missies kent 4 fases:
- Voorbereiding van een economische missie
- Uitvoering in Nederland
- Uitvoering in het buitenland
- Evaluatie
1. Voorbereiding van een economische missie
Het ministerie van Buitenlandse Zaken stelt een Plan van Aanpak (PvA) op. Dit plan is de basis voor de uitvoering van een economische missie door de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO). In het Plan van Aanpak maakt het ministerie de opdracht aan RVO specifiek door de aanleiding, doelstelling en doelgroepen te beschrijven. Het PvA benoemt de randvoorwaarden, zoals het budget, mede-betrokkenen, mijlpalen, etc. Ook het gewenste eindresultaat of 'deliverables' (inclusief de Internationaal MVO-aspecten) en een risico-analyse worden in het PvA opgenomen.
Als RVO een missie uitvoert, werkt dit als volgt.
2. Uitvoering in Nederland
Werving voor de missie
Bij de werving wordt het onderwerp Internationaal MVO onder de aandacht gebracht door MVO-informatie op te nemen. Dit gebeurt onder meer door naar de pagina Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen op de RVO-website te verwijzen.
MVO-zelfscan
Deelnemers melden zich altijd via RVO aan voor een missie. Als onderdeel van het aanmeldproces moeten zij verplicht een zelfscan over maatschappelijk verantwoord ondernemen (MVO) invullen. Met deze MVO-zelfscan toetst de Nederlandse overheid of een bedrijf de OESO-richtlijnen kent en volgt. In de zelfscan vraagt RVO naar (bedrijfs)activiteiten en krijgen deelnemers tips over de OESO-richtlijnen en hoe zij deze kunnen toepassen als zij in het buitenland ondernemen. MVO-zelfscans zijn 6 maanden geldig. Steekproefsgewijs worden de ingevulde zelfscans gecontroleerd. De zelfscan invullen is één van de deelnemersvoorwaarden.
Definitieve aanmelding
Deelnemers melden zich aan via een formulier. RVO vraagt bedrijven hierbij om te verklaren dat ze akkoord zijn met de OESO-richtlijnen en deze zullen volgen. RVO controleert de deelnemerslijst verder aan de hand van de Transparantiebenchmark, Wereldbanklijst en FMO-uitsluitingslijst.
Als deze controle hier aanleiding voor geeft, overlegt RVO met het ministerie van Buitenlandse Zaken over welke acties zij moeten nemen. Verder vraagt RVO het bedrijf om een verklaring. Laat de situatie het toe? Dan helpt RVO het bedrijf met mogelijkheden om in actie te komen.
Eerste e-mail aan deelnemers missie
Nadat de aanmelding is geaccepteerd, stuurt RVO de deelnemende bedrijven en organisaties een eerste e-mail. In deze startmail informeert RVO de deelnemers over de missie, inclusief de MVO-aspecten.
Deelnemersbijeenkomst
Bij missies organiseert de overheid van tevoren een bijeenkomst om deelnemende bedrijven te informeren over het land en de missie. Tijdens deze bijeenkomst zijn er sprekers die inhoudelijk goed op de hoogte zijn van het desbetreffende land en de MVO-omstandigheden daar.
Programma-app
In de programma-app en op het digitale platform van virtuele missies publiceert RVO voor de deelnemers informatie over het missieprogramma, de organisatoren en de deelnemers. Hier worden de deelnemende bedrijven/instellingen er nog een keer op gewezen dat ze de OESO-richtlijnen moeten onderschrijven als ze willen deelnemen. Er staan directe verwijzingen naar de OESO-richtlijnen, de pagina Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen op de RVO-website en naar een document met tips over het toepassen van de OESO-richtlijnen.
RVO heeft voor een aantal landen specifieke Internationaal MVO-informatie opgesteld. Tijdens een missie naar één van deze landen stelt RVO ook een digitale factsheet over de MVO-aspecten beschikbaar.
Overzicht deelnemers
Een week voordat de missie begint, publiceert RVO een overzicht van deelnemende bedrijven, kennisinstellingen en organisaties op de RVO-website.
3. Uitvoering in het buitenland
Briefingsbijeenkomst
MVO is onderdeel van de briefing die de ambassade geeft aan de deelnemers van de missie.
Programma-onderdelen
MVO krijgt een plaats in de verschillende programma-onderdelen van een missie, zoals seminars, rondetafelbijeenkomsten en bedrijfs- en/of veldbezoeken.
Door de aanhoudende impact van het coronavirus en de daarmee beperkte mogelijkheid om fysieke handelsmissies te organiseren, vinden veel handelsmissies momenteel online plaats. De werkwijze voor uitvoering in het buitenland blijft daarmee hetzelfde.
4. Evaluatie
Na iedere missie wordt door het ministerie van Buitenlandse Zaken een missieverslag opgesteld en aan de Tweede Kamer gestuurd. MVO-aspecten worden in dit verslag opgenomen.