Mest analyseren in laboratorium

Gepubliceerd op:
27 mei 2020
Laatst gecontroleerd op:
18 juli 2023

Als mest bemonsterd en geanalyseerd moet worden, moet u als laboratorium deze mest analyseren. Mestvervoerders nemen de monsters hiervoor zelf. Tenzij het gaat om dikke fractie met mestcode 13 en 43. Dan neemt een erkende monsternemende organisatie het monster. Hoe u monsters analyseert, verschilt per mestsoort.

Dierlijke mest analyseren

Voordat u begint met analyseren, controleert u of:

  • de verpakking heel is. Zo niet, meld dit binnen 24 uur aan het Klantcontactcentrum van de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA). Het telefoonnummer is (0900) 0388.
  • de hoeveelheid van het monster klopt (in elk geval 500 milliliter drijfmest en bij vaste mest in elk geval 500 gram en niet meer dan 800 gram).
  • de naam, het adres en KVK-nummer van de leverancier, afnemer, vervoerder en het nummer van het vervoersbewijs zijn vermeld (bij vrachtbemonstering).

Wanneer en hoe analyse doen

  • U analyseert de monsters uiterlijk 5 werkdagen na ontvangst.
  • U houdt zich bij de analyse aan de voorschriften in het accreditatieprogramma AP05.
  • Vraagt de vervoerder om een mengmonster te gebruiken, maar is het gewicht van het monster te laag? Het monster mag niet worden gemengd in een mengmonster. Is dit wel gebeurd? Dan gelden de forfaitaire normen voor alle vrachten die bij dat mengmonster horen. Vermeld als opmerkingscode NA als u de analysegegevens naar ons verstuurt.
  • U meldt bepaalde zaken die u vaststelt tijdens het analyseproces. Hiervoor zijn deze opmerkingscodes:
    • AM: Analyse mislukt
    • FM: Foutief mengmonster gemaakt.
    • NA: Monster niet analyseerbaar
    • MV: Monster verloren gegaan
    • VW: Verpakking beschadigd analyse wel uitgevoerd
    • VN: Verpakking beschadigd analyse niet uitgevoerd
    • GA: Gegevens afnemer niet compleet
    • GL: Gegevens leverancier niet compleet
    • GM: Geen monster gekregen
  • Kunt u het stikstof- of fosfaatgehalte niet vaststellen door problemen met het monster? Gebruik dan de forfaitaire waarden uit tabel 11. 
  • U stuurt deze analysegegevens uiterlijk 5 werkdagen na de analyse naar de leverancier, afnemer, vervoerder en naar ons:
    • VDM-nummer,
    • gewicht van het monster,
    • analyseresultaten,
    • heranalyse ja/nee,
    • nummer van de monsterverpakking,
    • opmerkingscode 52.
  • Bewaar een monster in elk geval 14 dagen (10 werkdagen) nadat u de analysegegevens heeft verzonden.

Dikke fractie met mestcode 13 en 43 analyseren

De analyse doet u op dezelfde manier als bij dierlijke mest. U doet de analyse uiterlijk 5 werkdagen na ontvangst. U krijgt het monster alleen niet van de intermediair, maar van de monsternemende organisatie. Zij sturen het monster binnen 7 dagen nadat ze het monster hebben genomen. U stuurt de resultaten ook uiterlijk 5 werkdagen naar de leverancier, de afnemer, de vervoerder en naar ons. Is de afnemer niet op tijd bekend? Dan stuurt de leverancier het analyseresultaat naar de afnemer. Lees alle stappen op Hoe dikke fractie bemonsteren en analyseren.

Zuiveringsslib en compost analyseren

Voordat u begint met analyseren, controleert u of:

  • de verpakking intact is. Zo niet, meld dit binnen 24 uur aan het Klantcontactcentrum van de NVWA. Het telefoonnummer is (0900) 0388.
  • de producent een 12-maandsgemiddelde (als het monster uit een productie zonder onderbreking komt) wil.

Wanneer en hoe analyse doen

  • Analyseer het monster uiterlijk 5 werkdagen na ontvangst.
  • Doe de analyse volgens het protocol in bijlage Ia onderdeel A. Of een methode die er op lijkt.
  • Geef de analyseresultaten door van een uniek nummer met maximaal 12 posities.
  • Stuur de analyseresultaten met het unieke nummer (maximaal 12 cijfers) naar de producent en naar ons. Doe dit binnen 10 werkdagen na de analyse of (bij een (12-maandsgemiddelde). Of binnen 10 werkdagen na afloop van een kalendermaand. Vermeld ook het vorige unieke analysenummer.
  • Bewaar een monster in elk geval 10 werkdagen nadat u de analysegegevens heeft verzonden.

De producent van zuiveringsslib en compost kan bij de analyse van de monsters kiezen voor een berekening met een 12-maandsgemiddelde. Dit kan als zij of hij het hele jaar (zonder onderbreking) zuiveringsslib of compost produceert. Lees meer op Zuiveringsslib en compost vervoeren. Geen 12-maandsgemiddelde? Dan heeft u te maken met dezelfde regels als bij dierlijke mest.

12-maandsgemiddelde berekenen

Produceert de leverancier het hele jaar door (zonder onderbreking) zuiveringsslib of compost? En ontvangt uw laboratorium elke maand één monster hiervan? Dan berekent u op basis van de meest recente analyseresultaten, het gemiddelde stikstof-, fosfaat- en drogestofgehalte over de afgelopen 12 maanden. Als een producent in een maand meerdere geschikte monsters voor het 12-maandsgemiddelde levert, dan berekent u eerst het gemiddelde van die maand. De uitkomst daarvan gebruikt u voor de berekening van het 12-maandsgemiddelde. Hoe u dit berekent vindt u in het Protocol analyse zuiveringsslib en compost.

Andere mest analyseren

De analyse van andere mest doet u volgens het protocol voor de afzonderlijke meststoffen in bijlage Ac. Of een methode die er op lijkt.

Heranalyse doen

Twijfelt iemand van de betrokkenen aan de resultaten van de analyse? Dan kan er een heranalyse aangevraagd worden. Hetzelfde laboratorium doet ook de heranalyse. Dit doet u binnen 10 werkdagen nadat de resultaten van de eerste analyse verzonden zijn.

Resultaat heranalyse wijkt af

Zijn de resultaten van de heranalyse anders dan de resultaten van de eerste analyse? De leverancier, de vervoerder en de afnemer van de mestvracht ontvangen dan een aangepast analyserapport. Hierop staat dat het om een heranalyse gaat. Het (eerste) analyseresultaat vervalt daarmee. Het laboratorium meldt de aangepaste analyseresultaten aan ons en geeft daarbij opmerkingscode 53 op. Wij berekenen daarna de gegevens opnieuw.

Resultaat heranalyse hetzelfde

Als de resultaten van de heranalyse gelijk zijn aan de eerste analyseresultaten stuurt het laboratorium geen nieuw analyserapport. De aanvrager krijgt van het laboratorium een bericht waarin staat dat het eerste rapport blijft gelden. De leverancier, de vervoerder en de afnemer moeten dan uitgaan van de hoeveelheden die in het eerste rapport staan.

Geaccrediteerde en erkende laboratoria

U mag alleen analyses doen als uw laboratorium geaccrediteerd en erkend is. Lees meer op Uw lab of monsternemende organisatie.

In opdracht van:
  • Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit
Bent u tevreden over deze pagina?