Flexibel omgaan met energie om netcongestie te voorkomen
Er komen steeds meer zonnepanelen, elektrische auto’s en warmtepompen. Daardoor neemt de kans toe op een overbelast elektriciteitsnet (netcongestie). Met subsidie van de MOOI-regeling ontwikkelen marktpartijen nieuwe oplossingen. “Samen met inwoners onderzochten we wat zij met hun overschot aan zonne-energie kunnen doen”, vertelt Rob Massuger van Greenchoice.

Elektriciteitsnet uitbreiden is duur
Bij netcongestie is het aanbod of de vraag naar elektriciteit groter dan het elektriciteitsnet aankan. Dit kunnen we oplossen door het net te verzwaren. Maar dat is duur en het kost tijd. Een andere optie is flexibel omgaan met vraag en aanbod van (groene) stroom. In het MOOI-project GO-e is dat het doel. Door nieuwe oplossingen te ontwikkelen, kunnen bedrijven en inwoners opgewekte energie beter benutten.
Samen met huishoudens
Rob Massuger is innovatiemanager bij energieleverancier Greenchoice, een van de deelnemers aan Go-e. “Wij werken al langere tijd samen met een groep inwoners van een duurzame wijk in Houten. TNO heeft ons gevraagd voor dit MOOI-project. Samen met de inwoners onderzochten we wat zij met hun overschot aan zonne-energie kunnen doen.”
Zonnepanelen en warmtepompen koppelen
Op basis van de wensen en behoeften van de inwoners ontwikkelden Greenchoice, TNO en warmtepompfabrikant Itho Daalderop een oplossing: HEMS, het Home Energy Management Systeem. “Het idee is om met zonne-energie water in de boiler van de warmtepomp te verwarmen”, zegt Massuger. “Daarmee kun je ’s avonds douchen.” HEMS doet dit automatisch op basis van weersvoorspellingen. Via een app hebben gebruikers inzicht in de energiestromen en zij kunnen die ook sturen.

Rob Massuger, Greenchoice.
Ook voor auto laden en thuisbatterij
“HEMS kun je ook koppelen aan het laden van je auto en een thuisbatterij”, zegt Massuger. “Zo heb je nog meer mogelijkheden om energie te managen.” GO-e leverde nog meer resultaten op. Bijvoorbeeld oplossingen voor zakelijke gebruikers en een standaardisering van open protocollen. Met dit laatste kunnen verschillende apparaten, zoals warmtepompen en thuisbatterijen, met elkaar communiceren.
Met een brede groep innoveren
“Zonder de MOOI-subsidie waren de resultaten er niet zo snel gekomen”, zegt Massuger. “Je vormt een brede groep om samen te innoveren. Je steekt er allemaal tijd en geld in. En dankzij de subsidie is je financiële ruimte groot genoeg om iets te ontwikkelen. Ook als er nog geen businesscase is. Nu ligt er een prototype dat werkt, met een standaard die we kunnen uitrollen. Zelfs internationaal.”
Vraag ook MOOI-subsidie aan
Wilt u ook gebruikmaken van de MOOI-regeling? Bekijk welke subsidie bij uw project past en vraag deze aan.
*Rustige muziek speelt*
Beeldtekst: Go-e. Flexibele energievoorziening in de gebouwde omgeving.
Michel Emde – Business Consultant TNO:
GO-e is een project wat we met een heleboel partners samen hebben gedaan, en dat project heeft zich beziggehouden met de vraag van: we gaan naar een een ander energiesysteem toe, waarin onder andere aardgas gaat verdwijnen en waar elektriciteit een veel belangrijkere rol gaat krijgen, ook in buurten als dit. We moeten dan denken aan warmtepompen, auto's worden elektrisch, die moeten geladen worden, maar ook aan zonnepanelen die we hier overal zien. Dat is allemaal heel goed, want het zorgt voor minder CO2-uitstoot. Maar tegelijkertijd zorgt het ook wel voor uitdagingen op het netwerk van de netbeheerder, het elektriciteitsnetwerk, want er ontstaan te grote pieken waardoor het eigenlijk allemaal niet meer past.
Jop Spoelstra – Innovatiemanager Technolution:
De vraag die we proberen te beantwoorden is: als je al die apparaten in woonwijken zou kunnen beïnvloeden om onze netten te ontlasten, kan dat het alternatief zijn voor verzwaring, en zo ja, waar? Daarbij is flexibiliteit het toverwoord. Die flexibiliteit zit hem vooral in hoe consumenten en ook ondernemers hun gedrag een klein beetje gaan aanpassen op wat we met z'n allen van onze netten verwachten, en gezamenlijk proberen die netten toch in de lucht te houden.
Michel Emde – Business Consultant TNO:
Zijn ze dan bereid om even, bijvoorbeeld, het laden van hun auto uit te stellen of misschien heel even de temperatuur in het huis iets te laten zakken, want dat zou heel veel kunnen opleveren. Dus dat hebben ook onderzocht, en het goede nieuws is dat: ja, consumenten daar eigenlijk behoorlijk toe bereid zijn.
*Rustige muziek*
*Onverstaanbaar*
Jop Spoelstra – Innovatiemanager Technolution:
De MOOI-subsidie heeft ons geholpen om al die initiatieven met bewoners, met ondernemers, met het doorwerken van alle techniek die ervoor nodig is, in gang te zetten. Om dat te kunnen doen, heb je best wel wat verschillende partijen nodig, om samen te werken, en die hebben we allemaal in één groep gevat. Dus dan hebben we het over netbeheerders, kennisinstellingen, energieleveranciers, dienstverleners, technologiebedrijven. Daarin is die subsidie wel een onmisbare schakel om toch die stap te kunnen zetten. Als alle organisaties en betrokkenen dat op eigen kosten hadden moeten doen, was het waarschijnlijk niet zo ver gekomen.
*Rustige muziek speelt*
Michel Emde – Business Consultant TNO:
Een belangrijke conclusie uit het project is: we weten nu veel zekerder dat er ook in de gebouwde omgeving, in 2030-2035, echt problemen gaan ontstaan als we niks doen. We weten ook dat dat er heel vaak genoeg flexibiliteit is, genoeg oplossingen zijn, om te voorkomen dat die problemen gaat ontstaan, zelfs zonder dat we netwerken gaan verzwaren, En dat kan dus heel veel geld besparen in de toekomst.
Logo Rijksdienst voor Ondernemend Nederland verschijnt in beeld.
Voiceover:
Meer weten? Ga naar www.rvo.nl.

Over het project GO-e
Het GO-e project onderzoekt de uitdagingen en kansen van het gebruik van meer elektriciteit voor voorzieningen (elektrificatie) in gebouwen. Het project richt zich op flexibele energiediensten. Het doel is schaalbare oplossingen ontwikkelen, die lokale energiebronnen beter benutten. En die de piekbelasting op het elektriciteitsnet verlagen. Samen met netbeheerders, dienstverleners en gebruikers, maakt GO-e flexibiliteit veilig en toegankelijk.
- Ministerie van Klimaat en Groene Groei