Programma VAWOZ in Zeeland
Programma Verbindingen Aanlanding Wind Op Zee (VAWOZ) doet in meerdere regio’s onderzoek naar aanlandingen voor windenergie op zee. Op deze pagina vindt u informatie over wat dit voor de regio Zeeland betekent. U leest welke participatie-activiteiten wij hebben gepland, welke activiteiten al zijn afgerond, en hoe u kunt deelnemen (participeren). Wij informeren de omgeving ook via verschillende media over de activiteiten.
Wij doen onderzoek in de volgende regio’s: Zeeland, Noord-Nederland, Noord-Holland, Zuid-Holland, Noord-Brabant, Limburg en Noordzee.
Wat doet VAWOZ in Zeeland?

Programma VAWOZ onderzoekt in de regio Zeeland 2 mogelijke aanlandlocaties: Zeeuws-Vlaanderen (bij Terneuzen) en het Sloegebied (bij Borssele).
Zeeuws-Vlaanderen
In Zeeuws-Vlaanderen onderzoekt het programma de mogelijke aanlanding van elektriciteit van windenergie op zee. Hiervoor onderzoeken we routes vanaf zee, over land en door de Westerschelde. In Zeeuws-Vlaanderen is speciale aandacht voor de ecologische gevoeligheden van het gebied. In de volgende fase van het onderzoek onderzoeken we de mogelijke aanlanding van waterstof in Zeeuws-Vlaanderen niet verder. De routes blijken juridisch en technisch niet haalbaar.
Route Sloegebied
In het Sloegebied onderzoekt het programma de mogelijke aanlanding van elektriciteit van windenergie op zee. Met speciale aandacht voor de routes naar het Sloegebied. Het gaat hier vooral om de impact van de routes rondom het Veerse Meer. De Rijksoverheid beseft dat deze ontwikkelingen een toenemende druk op de leefomgeving geven. Daarom is er extra aandacht voor het draagvlak in de regio, en de samenhang met andere programma’s in dit gebied, zoals de ontwikkelingen rondom kernenergie.
Aanlanding van waterstof
Tot slot onderzoekt Programma VAWOZ in Zeeland ruimte voor de bouw van één of meer elektrolysers. Dit is een ‘waterstoffabriek’ die (groene) waterstof produceert met hulp van elektriciteit van windenergie.
Deelnemen aan participatie-activiteiten?
We organiseren participatie-activiteiten die voor iedereen toegankelijk zijn. Ook zijn er activiteiten voor betrokken overheden en organisaties, zoals provincies en gemeenten. U vindt hier de geplande en de afgeronde activiteiten.
Geplande activiteiten voor iedereen
Hieronder vindt u een overzicht van de geplande participatie-activiteiten. De datum en/of locatie voor geplande activiteiten kunnen nog veranderen. Controleer daarom altijd van tevoren de informatie op deze pagina.
- Voorjaar 2026 – Terinzagelegging Ontwerp-programma
Tijdens de terinzagelegging kunt u een formele reactie indienen.
Locatie: Programma VAWOZ + Inloopbijeenkomsten
Datum: nog niet bekend
Afgeronde activiteiten voor iedereen
Hieronder vindt u een overzicht van de participatie-activiteiten die we organiseerden in de afgelopen periode. Iedereen kon hieraan deelnemen.
Van 23 februari tot en met 4 april 2024 lag de concept Notitie Reikwijdte en Detailniveau (NRD) van dit Programma ter inzage. Dit is het ‘onderzoeksplan’ van het programma, met kansrijke kabelroutes en aansluitlocaties voor windenergie op zee. Iedereen kon schriftelijk (digitaal of per post) of telefonisch reageren. De terinzagelegging leverde 2273 reacties op.
In de Nota van Antwoord geven wij aan of en hoe wij de formele reacties op de concept-NRD verder meenemen in het Programma VAWOZ.
Onder meer overheden, bewonersgroepen, belangenorganisaties en individuele bewoners reageerden op het onderzoeksplan. Die reacties waren heel divers. Een aantal voorbeelden:
- Er is begrip voor de energietransitie (de overstap van fossiele naar duurzame brandstoffen) en betrokkenheid bij de directe woonomgeving.
- Er zijn vragen over (aandacht) de effecten van de maatregelen op bijvoorbeeld landschap, natuur, de identiteit van gebieden en geluid.
- Diverse respondenten vragen om aandacht voor gebieden waar veel energieprojecten en -programma's samenkomen.
- Respondenten vragen zich ook af wat de gevolgen zijn voor het gebruik van de gebieden, bijvoorbeeld voor landbouw en recreatie.
Op basis van de reacties heeft het programma aan een Nota van Antwoord gewerkt. Hierin staan de gebundelde antwoorden over de onderwerpen waarop reacties binnenkwamen. De Nota van Antwoord verscheen in oktober 2024 samen met het definitieve onderzoeksplan. Degenen die reageerden op het conceptplan kregen hiervan bericht.
- Voorjaar 2025 - Inloopbijeenkomsten
- Juli 2024 – Omgevingsupdate
- 19 maart 2024 – Webinar
- Maart 2024 - Inloopbijeenkomsten terinzagelegging concept-NRD
- 23 februari - 4 april 2024 - Terinzagelegging concept-NRD
- 23 februari 2024 - Publicatie concept-NRD
Geplande activiteiten voor overheden en organisaties
Zodra we nieuwe participatie-activiteiten plannen voor betrokken overheden en organisaties, vindt u die hieronder.
Afgeronde activiteiten voor overheden en organisaties
Hieronder vindt u een overzicht van de participatie-activiteiten die we organiseerden voor betrokken overheden en maatschappelijke organisaties.
- Najaar 2024 - Informatiesessie stakeholders
- Oktober 2024 - Regionaal Bestuurlijk Overleg (RBO)
- September 2024 - Dorps- en bewonersverenigingen
- 10 oktober 2024 – Werksessie met gemeenten, provincie, waterschap, Rijkswaterstaat, North Sea Port en ABCP
- 9 oktober 2024 – Werksessie met gemeenten, provincie, waterschap, Rijkswaterstaat, North Sea Port en ABCP
- September 2024 - Regionaal Ambtelijk Overleg (RAO)
- 4 september 2024 – Werksessie met TenneT en ABCP.
- 28 augustus 2024 – Werksessie met gemeenten, provincie, ZLTO en ABCP
- 21 augustus 2024 -Werksessie met TenneT, Gasunie en ABCP
- 1 juli 2024 - Werksessie over mogelijkheden waterstofroute met Gemeenschappelijke Nautische Autoriteit, departement MOW Vlaanderen, TenneT, Rijkswaterstaat, Gasunie, EZK, ABCP
- 24 en 25 juni 2024 - Regionaal Ambtelijk Overleg (RAO)
- 24 juni 2024 – Werksessie met Rijkswaterstaat, TenneT en ABCP
- 20 juni 2024 – Regiosessie
- Januari 2024 - Informatiesessies