Ivoor

Gepubliceerd op:
25 november 2019
Laatst gecontroleerd op:
1 februari 2023

Olifanten worden met uitsterven bedreigd. Dit komt bijvoorbeeld door stroperij voor ivoor. De Afrikaanse olifant (Loxodonta africana) en de Aziatische olifant (Elephas maximus) zijn daarom streng beschermde CITES-dieren. Wilt u ivoor verkopen, (weder)invoeren of (weder)uitvoeren? Daar zijn regels voor.

Bewerkt, onbewerkt, antiek of pre-conventie ivoor

Bepaal eerst wat voor ivoor u heeft. Daarna weet u welke regels voor u gelden.

Onbewerkt ivoor

Onbewerkt ivoor is een hele olifantenslagtand of een stuk daarvan. We noemen dit ook wel ruw ivoor. De slagtand of het stuk is niet of maar voor een deel bewerkt. Het kan wel gepolijst (gladgemaakt) zijn.

Bewerkt ivoor

Bewerkt ivoor is helemaal of voor een groot deel ingesneden, gevormd of verwerkt. Voorbeelden van bewerkt ivoor zijn een ivoren beeldje, sieraden met ivoor of ivoren details op een muziekinstrument. Het ivoor moet voor minimaal 90% bewerkt zijn om onder dit type ivoor te vallen.

Antiek ivoor

Is het ivoor van voor 3 maart 1947 en is het ook voor die datum bewerkt? En is het verwerkt in een voorwerp? Dan noemen wij het antiek. Antiek ivoor kan bijvoorbeeld zitten in:

  • een sieraad
  • een muziekinstrument
  • een meubel
  • kunst

Pre-conventie ivoor

Pre-conventie ivoor is ivoor dat na 3 maart 1947 bewerkt werd. En dat verkregen is voordat de olifant een CITES-soort werd. De Aziatische olifant is sinds 1 juli 1975 beschermd. De Afrikaanse olifant is sinds 26 februari 1976 beschermd.

Is het niet duidelijk van welke olifant het ivoor komt? Dan gaan we uit van 1 juli 1975 als grensdatum.

Wat gaat u doen met het ivoor?

Verklaring van een deskundige

Voordat u antiek ivoor overdraagt, moet u kunnen aantonen dat het antiek is. Dit doet u met een verklaring van een deskundige. Zorg dat alle informatie over het voorwerp en over de deskundige in de verklaring staat. Alleen dan is het document geschikt.

Informatie over het voorwerp

In de verklaring van de deskundige staat informatie over het voorwerp van ivoor. Zorg dat de volgende informatie in het document staat:

  • Een duidelijke omschrijving van het voorwerp.
  • De verklaring dat het voorwerp antiek is.
  • Hoe de deskundige weet dat het voorwerp van olifantenivoor is gemaakt.
  • Hoe de deskundige weet dat het voorwerp antiek is. Bijvoorbeeld doordat hij door kenmerken ziet uit welk jaar of welke kunststroming het voorwerp komt.
  • Het jaartal of de periode waarin het voorwerp gemaakt is.
  • Minimaal één foto van het voorwerp. Het voorwerp ziet er precies zo uit als op de foto. Ook is het duidelijk dat de foto bij de verklaring hoort. Bijvoorbeeld doordat er een referentienummer of een ander kenmerk op de foto staat.

Informatie over de deskundige

De deskundige heeft kennis van ivoor. Hij bekijkt en onderzoekt het voorwerp. Zorg dat de volgende informatie in het document staat:

  • De naam-, adres- en contactgegevens van de deskundige.
  • Van welke relevante beroepsvereniging de deskundige lid is. Of door welk orgaan of welke organisatie de deskundige is erkend. Heeft de deskundige een lidnummer? Zet dit in het document.
  • De datum waarop de deskundige het voorwerp heeft beoordeeld.
  • De verklaring dat de deskundige het voorwerp fysiek heeft bekeken en onderzocht. Beoordelen vanaf een foto mag dus niet.
  • Dat de deskundige de kennis heeft om het voorwerp te mogen beoordelen en waarom.
  • De verklaring: ‘naar mijn beste weten naar waarheid opgesteld’. De deskundige ondertekent deze verklaring.

Extra controle

Wij controleren of u zich houdt aan de wetten en regels voor ivoor. Dit doen wij samen met onder andere de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) en de politie. Twijfelen wij of een van deze organisaties over hoe oud het voorwerp is? Dan kan verder onderzoek nodig zijn.

Ivoor inleveren

Heeft u ivoor zonder documenten? Of wilt u om een andere redenen van uw ivoor af? Bijvoorbeeld omdat u er geen goed gevoel (meer) bij heeft? Bij RVO in Den Haag staat een inleverbak waar u ivoor vrijwillig en anoniem kunt inleveren. U mag het ook naar ons toesturen.

RVO CITES-bureau
Afdeling Inbeslaggenomen Goederen (IBG)
Prinses Beatrixlaan 2
2595 AL Den Haag

Wetten en regels

Wilt u meer weten over de regels van ivoor? Bekijk het Richtsnoer ivoor en het Richtsnoer antiek op eur-lex.europa.eu.

Veelgestelde vragen

In opdracht van:
  • Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit
Bent u tevreden over deze pagina?