Hoe weet u of een locatie geschikt is voor een windpark?
U heeft een locatie gevonden voor uw windpark. Hoe weet u of deze plek geschikt is? Voldoet deze aan de regels van de overheid? Heeft u toestemming van de grondeigenaar? Lees op deze pagina waaraan uw locatie moet voldoen.
Aan welke voorwaarden moet de locatie voldoen?
In de voorfase van uw windpark bepaalt u of de locatie die u op het oog heeft, voldoet aan deze voorwaarden:
- Zijn er belemmeringen in de omgeving van uw windpark?
- Past de locatie binnen de regels van het Rijk, de provincie en de gemeente?
- Weet u zeker dat de grondeigenaar windturbines toestaat?
Zijn er (ruimtelijke) belemmeringen in de omgeving?
Is er iets wat uw windpark letterlijk in de weg kan staan? Dit kunt u nagaan met een GIS-analyse (geografisch informatiesysteem). Daarbij kijkt u bijvoorbeeld of er voldoende afstand is tot andere onderdelen in de omgeving. Denk aan woningen, infrastructuur (zoals spoor- of snelwegen) of beschermde natuurgebieden.
Ook is het belangrijk te weten of er op uw locatie kans is op radarverstoring. In Nederland staan verschillende militaire en civiele radarposten die zorgen voor de vliegveiligheid en de nationale veiligheid. Windturbines en andere hoge gebouwen kunnen verstoring op de radar veroorzaken. Voor deze veiligheid is er in bijna heel Nederland een zogenaamde toetsingsplicht voor (de meeste) nieuwe windenergieprojecten.
Past de locatie binnen de regels?
Naast de fysieke ruimte die nodig is, moet het windpark ook passen binnen de regels en plannen van de overheid. Per Regionale Energiestrategie (RES)-regio kijken gemeenten en provincies welke afspraken gelden voor het gebied. En waar (nog) ruimte is voor de opwek van windenergie.
Landelijk beleid
In het Klimaatakkoord is afgesproken dat in 2030 minimaal 35 terawattuur energie komt van duurzame (hernieuwbare) energie op land. Dit is nodig omdat we in Nederland de CO2-uitstoot met minstens 55% moeten verminderen. In 2050 moet de uitstoot van alle broeikasgassen 95% minder zijn. De bouw van windparken is nodig om deze doelstellingen te kunnen halen. Maar windparken passen niet overal. Zo zijn er landelijke regels over geluidhinder, aanvliegroutes bij vliegvelden, radarverstoring en natuurgebieden die de bouw van windturbines beperken.
Om per regio samen te kijken waar opwek van duurzame energie mogelijk is, is Nederland verdeeld in 30 regio’s met een regionale energiestrategie (RES). In deze regionale energiestrategieën staan afspraken over zoekgebieden en voorkeurslocaties voor de opwek van wind- en/of zonne-energie. Provincies, gemeenten en waterschappen werken de ambities uit de strategie verder uit naar beleid of een uitvoeringsprogramma.
Provinciaal beleid
Alle provincies hebben een eigen omgevingsvisie. In de omgevingsvisie staan onder andere de ambities en doelen voor duurzame opwek binnen de provincie. Daarnaast staan in deze omgevingsvisie ook de ambities voor woningbouw, infrastructuur en behoud of ontwikkeling van cultuurhistorie en het landschap. Ook deze onderwerpen kunnen van invloed zijn op de plannen voor een windpark.
In de Omgevingsverordening van de provincie staan algemene regels voor de fysieke leefomgeving. Hierin staat wat mogelijke locaties voor windparken zijn en hoe de provincie windturbines op die locaties kan toestaan. Daarnaast kunnen er extra voorwaarden in staan over bijvoorbeeld participatie van omwonenden, het verminderen van het overbelaste elektriciteitsnet (netcongestie) en of een windturbine past in het landschap. Daarmee weegt de provincie het doel en het belang van windparken en bijbehorende infrastructuur af tegen andere doelen en belangen, zoals woningbouw, natuurontwikkeling en landbouw.
Sommige provincies wijzen gebieden aan waarin windturbines zijn toegestaan. Andere werken juist met uitsluitingsgebieden waarin windturbines niet zijn toegestaan. Ook hebben provincies soms de regel dat windturbines zoveel mogelijk bij elkaar staan, zodat er ook gebieden overblijven waar geen windparken komen.
Gemeentelijk beleid
Een gemeente legt haar klimaatdoelstellingen en duurzaamheidsambitie vast in de Omgevingsvisie. De omgevingsvisie benoemt actuele en urgente thema’s en maakt keuzes voor de fysieke leefomgeving op de lange termijn. Daarnaast geeft het Omgevingsplan van de gemeente algemene regels voor de fysieke leefomgeving.
De gemeente kan ook beleid of een programma hebben over locaties voor windparken. In deze documenten zijn mogelijk extra lokale voorwaarden opgenomen. Daarnaast kunnen er extra voorwaarden in staan over bijvoorbeeld participatie (deelname) van omwonenden, het verminderen van het overbelaste elektriciteitsnet (netcongestie) en of een windturbine past in het landschap. De gemeente vergelijkt het belang van de opgave voor duurzame energie met windparken met andere opgaven en belangen van de gemeente (zoals bereikbaarheid en leefbaarheid).
Is er extra onderzoek nodig?
U onderzoekt waar u een windpark kunt ontwikkelen. Om een mogelijke locatie goed te kunnen beoordelen, moet u soms extra onderzoek doen. Dit kunt u doen door een haalbaarheidsonderzoek te doen.
Een haalbaarheidsonderzoek gaat verder dan alleen onderzoek doen bij de gemeente of provincie. U kijkt ook naar:
- het omgevingsbeleid van de provincie en gemeente;
- of grondeigenaren willen meedoen;
- of omwonenden willen meedoen (participeren).
Hoe krijgt uw plan (initiatief) steeds meer vorm?
Weet u zeker dat uw locatie geschikt is? Laat dan de locatie vaststellen als ‘initiatief’ voor een windpark. Dit noemen we de initiatieffase. In deze fase dient u een principeverzoek in bij de gemeente. U vraagt de gemeente om mee te werken aan de voorbereiding van uw geplande windpark. Het is voor u belangrijk om zoveel mogelijk zekerheid te krijgen van de gemeente, voordat u kosten maakt voor bijvoorbeeld onderzoeken die nodig zijn.
Let op: accepteert de gemeente uw principeverzoek? Dit betekent niet dat u ook daadwerkelijk een omgevingsvergunning krijgt. Dat hangt af van de uitkomsten van de onderzoeken en de besluiten van de gemeente.
Meer weten?
- Ministerie van Klimaat en Groene Groei
Uitgelicht
