Dieren op de huis- en hobbydierenlijst
Niet alle dieren zijn geschikt om te houden. Sommige dieren hebben ingewikkelde verzorging nodig of ze kunnen ziektes overdragen. En sommige dieren zijn gevaarlijk. Op de huis- en hobbydierenlijst staan zoogdiersoorten die geschikt zijn om te houden.
De huis- en hobbydierenlijst
Deze lijst vervangt de positieflijst. De dieren op deze lijst mag u vanaf 1 juli 2024 kopen, houden en verkopen. En u mag er mee fokken. Voor deze dieren gelden de algemene welzijnseisen.
| Soort (Nederlands) | Soort (Latijn) |
|---|---|
| Afrikaanse dwergrelmuis | Graphiurus murinus |
| Algerijnse gerbil | Gerbillus nanus |
| Alpaca | Vicugna pacos |
| Bleke gerbil | Gerbillus perpallidus |
| Bruine rat | Rattus norvegicus |
| Bunzing | Mustela putorius |
| Cavia | Cavia porcellus |
| Chinese dwerghamster | Cricetulus barabensis / griseus / pseudogriseus |
| Chinese waterree | Hydropotes inermis |
| Dwergrenmuis | Gerbillus amoenus |
| Ezel | Equus asinus |
| Fret | Mustela putorius furo |
| Geit | Capra aegagrus hircus |
| Goudhamster | Mesocricetus auratus |
| Grote Egyptische renmuis | Gerbillus pyramidum |
| Harrington's gerbil | Taterillus harringtoni |
| Hond | Canis lupus familiaris |
| Huiskat | Felis silvestris catus |
| Huismuis | Mus musculus |
| Kameel | Camelus bactrianus |
| Konijn | Oryctolagus cuniculus domesticus |
| Lama | Lama glama |
| Mongoolse gerbil | Meriones unguiculatus |
| Noordafrikaanse renmuis | Gerbillus garamantis |
| Paard | Equus caballus |
| Rund | Bos taurus |
| Schaap | Ovis aries |
| Varken | Sus scrofa domesticus |
| Waterbuffel | Bubalus arnee bubalis |
| Woestijnslaapmuis | Eliomys melanurus |
Zoek beoordelingen in de zoektool
Voor de huis- en hobbydierenlijst zijn ruim 300 zoogdiersoorten beoordeeld. Wilt u weten hoe een diersoort is beoordeeld? Gebruik onze zoektool en vul de soortnaam in. U kunt ook zoeken op de orde, familie, risicoklasse en of een dier gedomesticeerd is.
Als uw dier niet op de huis- en hobbydierenlijst staat
Heeft u op of na 1 juli 2024 een zoogdier dat niet op de lijst staat? U mag het dier niet loslaten in de natuur. U moet kunnen bewijzen dat het voor die datum al in Nederland was. Bijvoorbeeld met een aankoopbewijs, dierenpaspoort of rekening van de dierenarts. Het moet duidelijk zijn dat het om uw dier gaat. Uw dier valt dan onder het overgangsrecht. Dit betekent dat:
- u het dier mag houden tot het doodgaat;
- het dier doorverkocht of doorgegeven mag worden;
- u vanaf 1 juli 2024 niet meer met het dier mag fokken;
- u maatregelen moet nemen om voortplanting te voorkomen. Als er geen maatregelen zijn genomen, geldt het overgangsrecht niet meer.
Uitzonderingen
Er geldt een aantal uitzonderingen, zoals:
- Dierentuinen met een dierentuinvergunning.
- Dierenartsen tijdens hun werk in de praktijk.
- Voor damherten en edelherten geldt een vrijstelling. Deze dieren staan niet op de lijst, maar u mag ze toch houden en er mee fokken.
- U mag dieren in een noodsituatie vervoeren. U kunt het dier naar een dierenarts brengen. Een dierenopvang is ook mogelijk. De opvang moet geschikt zijn voor de diersoort en de juiste ontheffing hebben.
- U mag dieren vervoeren van en naar een Nederlandse zee- of luchthaven. Dit vervoer mag maximaal 4 werkdagen duren.
Voor alle uitzonderingen bekijkt u het Besluit huis- en hobbydierenlijst.
Beschermde soorten
Sommige dieren zoals apen, tijgers en leeuwen zijn beschermd en mag u niet houden. Dit staat in de Omgevingswet. Andere dieren zoals de kleinklauwotter worden beschermd door de CITES-overeenkomst. Lees meer op Bezit, vervoer en handel beschermde dieren en planten. En sommige dieren willen we niet in Nederland houden omdat ze de natuur beschadigen. Deze dieren staan op de Unielijst invasieve exoten. Meer informatie vindt u op Mijn plant of dier is een invasieve exoot.
Vogels, amfibieën en reptielen
Houdt u een vogel, amfibie of reptiel? Hier zijn nog geen lijsten voor. Als hierover meer bekend is, ziet u dit op deze website. Tot die tijd mag u deze dieren houden.
Ontheffing aanvragen
Wilt u zoogdieren houden of opvangen die niet op de huis- en hobbydierenlijst staan? U heeft hiervoor een ontheffing nodig. Deze vraagt u bij ons aan. Wij beoordelen dan of u een ontheffing krijgt. Als particulier betaalt u € 100 voor elke diersoort waarvoor u een aanvraag doet. Als opvangcentrum betaalt u € 100 voor elke aanvraag die u doet. Dit zijn de kosten voor het behandelen van uw aanvraag. Vanaf 1 juli kunt u een aanvraag doen via Ontheffing zoogdieren die niet op de huis- en hobbydierenlijst staan. Wij onderzoeken of u een ontheffing kunt krijgen. Voor particulieren zal dit in veel gevallen niet zo zijn.
Beoordeling of herbeoordeling aanvragen
Wilt u dat een zoogdiersoort door iedereen mag worden gehouden? Of bent u het niet eens met een beoordeling? Dan doet u een aanvraag voor het (her)beoordelen van deze diersoort. U betaalt € 500 voor elke soort waarvoor u een aanvraag doet. Dit zijn de kosten voor het behandelen van uw aanvraag. Vanaf 1 juli 2024 kunt u een beoordeling of herbeoordeling aanvragen op (Her)beoordeling voor de huis- en hobbydierenlijst.
Beoordeling van zoogdiersoorten
De Wetenschappelijke Adviescommissie Positieflijst en het Adviescollege Huis- en Hobbydierenlijst (college) hebben de huis- en hobbydierenlijst gemaakt. De adviescommissie ontwikkelde een toetsingskader. Met deze methode beoordeelde het Adviescollege ruim 300 zoogdiersoorten. Dit zijn alle soorten waarvan we weten dat ze in Nederland worden gehouden.
Risicoklasse
In de beoordelingen staat bij elk diersoort een risicoklasse. U mag soorten houden uit risicoklasse A, B of C. Bij deze soorten zijn de risico’s aanvaardbaar. Deze dieren staan op de huis- en hobbydierenlijst. Diersoorten uit risicoklassen D, E en F staan niet op de huis- en hobbydierenlijst. Behalve als de soort gedomesticeerd is, zoals het konijn. Deze diersoort is gewend aan het leven dicht bij de mens. Er is veel kennis over het houden van deze dieren.
Advies van het college
Wilt u weten waarop de dieren beoordeeld zijn? En wat elke risicoklasse of risicocategorie betekent? Lees meer in het advies van het college.
Controle regels huis- en hobbydierenlijst
Verschillende organisaties controleren of u zich aan de regels houdt. Dit zijn de Landelijke Inspectiedienst Dierenwelzijn, de politie en de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit. Dit doen zij vanaf 1 juli 2024.
Veelgestelde vragen
Nee, u mag sinds 1 juli 2024 niet fokken met dieren die niet op de huis- en hobbydierenlijst staan. Was uw dier drachtig op of voor 1 juli 2024? Dan mag u het dier en die jongen houden tot ze doodgaan.
U kunt mannetjes en vrouwtjes gescheiden houden of uw dieren laten castreren of steriliseren. Bekijk goed wat het beste is voor uw dieren. Let hierbij op bijvoorbeeld sociale behoeften, leeftijd, gezondheid en gedrag. Twijfelt u? Vraag een dierenarts met kennis van de diersoort om advies.
Voor kinderboerderijen gelden dezelfde regels als voor andere houders van dieren. Zij mogen alleen diersoorten van de huis- en hobbydierenlijst houden.
Dierentuinen met een dierentuinvergunning hebben een vrijstelling van de huis- en hobbydierenlijst. Dit betekent dat deze dierentuinen zoogdieren die niet op de lijst staan, toch mogen houden en fokken. Dit geldt ook voor damherten en edelherten. De vrijstelling geldt alleen voor zoogdieren waar geen andere wetten en regels voor gelden. Zoals de regels voor invasieve exoten, de CITES-overeenkomst of de Omgevingswet.
Wil een dierentuin een dier tonen? Dan is een vergunning nodig voor het tonen van:
- een dier dat wel op de huis- en hobbydierenlijst staat, maar niet op de productiedierenlijst;
- een dier dat niet op de huis- en hobbydierenlijst staat;
- damherten en/of edelherten als ze samen met wilde dieren in 1 verblijf zitten.
Meer informatie over dierentuinen vindt u op Dierentuinen.
Nee, vanaf 1 juli 2024 mag dit niet. U mag ook geen kruisingen van de 1e tot en met de 4e generatie houden. Kruisingen vanaf de 5e generatie zien we als huiskat. Die mag u houden als huisdier. De serval staat niet op de huis- en hobbydierenlijst omdat het gevaarlijk kan zijn voor mensen. Een serval houden als huisdier is ook niet goed voor de gezondheid en het welzijn van het dier.
Had u voor 1 juli 2024 een serval of een kruising hiervan? Dan mag u deze houden. U mag er niet meer mee fokken.
U kon bezwaar maken van 2 mei tot en met 12 juni 2024. Dit kon alleen als u belanghebbende bent. Dat betekent dat u uw bezwaar moet kunnen onderbouwen.
Meer weten?
Hieronder vindt u meer informatie over de achtergrond en de voortgang van de huis- en hobbydierenlijst.
- Ministerie van Landbouw, Visserij, Voedselzekerheid en Natuur
