Zakendoen in Zimbabwe
Zimbabwe is een Afrikaans land met veel natuurschoon, zoals de beroemde Victoriawatervallen. Naast natuurschoon biedt dit land ook zakelijke kansen. Maar hoe doet u zaken in Zimbabwe en waar liggen de kansen voor u? En waar vindt u de informatie over internationaal MVO? Deze pagina helpt u op weg bij het zakendoen in Zimbabwe.
Let op: op dit moment geldt een aantal sancties tegen Zimbabwe.
Inwoners en maatschappij van Zimbabwe
Als u zaken wilt doen in Zimbabwe, is het goed om de politieke situatie en geschiedenis van het land te kennen. Het land stond eerst bekend als Zuid-Rhodesië en werd na de onafhankelijk in 1965 Rhodesië, voordat het in 1980 Zimbabwe werd. Het land kent een roerige geschiedenis met burgeroorlogen, machtsovernames en andere vormen van maatschappelijke onrust. Onder het lange bewind van Robert Mugabe (tussen 1980 en 2017) bleef Zimbabwe een instabiel land.
Tegenwoordig is Zimbabwe een semi-presidentiële republiek, die grenst aan Botswana, Zuid-Afrika, Mozambique en Zambia. Het land telt 14,4 miljoen miljoen inwoners (2017), waarvan zo’n anderhalf miljoen leven in de hoofdstad Harare. De Shona vormen verreweg de belangrijkste etnische groep. Naast Shona zijn Ndebele en Engels de belangrijkste talen in Zimbabwe. Driekwart van de bevolking is van het protestantse geloof, een veel kleiner deel is katholiek (7%), moslim of niet-religieus (10%).
Het land kent veel relatief problemen op medisch gebied, zoals het veel voorkomen van dodelijke ziekten als hiv en cholera. Maatschappelijk gezien zijn de hoge werkloosheid en de inflatie ook een groot probleem. Op de Human Development Index staat Zimbabwe op de 159e plaats.
Economie van Zimbabwe
De economie van Zimbabwe draait vooral om landbouw en mijnbouw, en is daarom kwetsbaar voor wisselende prijzen. Het succes van de landbouw is bovendien afhankelijk van het grillige klimaat. Een groot probleem zijn langere periodes van droogte. Ook wordt de economische groei geremd door gebrekkige infrastructuur, een slecht investeringsklimaat, hoge inflatie en hoge overheidsuitgaven.
Tegenover die problemen staan onder meer een (relatief) goed geschoolde arbeidsmarkt en veel natuurlijke hulpbronnen. Om hiervan te profiteren heeft de Zimbabwaanse overheid een strategie opgesteld die zich richt op landbouw, ecotoerisme en speciale economische zones.
Recente economische ontwikkelingen
Na een forse krimp door de coronacrisis, toonde de economie van Zimbabwe in 2022 (6,5%) en 2023 (5,5%) weer groeicijfers. Toch kampt de economie nog wel met diverse economische problemen, zoals hierboven al aangegeven. Lagere grondstoffenprijzen en droogtes zorgen in 2024 voor een iets lagere groei.
Meer weten over de recente economische ontwikkelingen in Zimbabwe? Bekijk de analyse op de website van de Wereldbank.
Handel Nederland - Zimbabwe
In 2023 bedroeg de export van Nederlandse goederen naar Zimbabwe € 25,0 miljoen.
Meer weten? De volgende bronnen bieden meer handelscijfers:
- Bekijk het overzicht van de handel tussen Zimbabwe en Nederland op Trademap van het International Trade Center (ITC). Via criteria kunt u aanpassen of u naar 'import' of 'export' kijkt.
- Bekijk de website van het Centraal Bureau voor Statistiek voor informatie over de handel met Zimbabwe.
- U vindt het bruto nationaal product, economische groei, demografische gegevens en meer in onze factsheet over Zimbabwe.
Handelsrelatie EU-Zimbabwe
De EU heeft sinds 2012 een handelsakkoord met Zimbabwe en een drietal andere landen in de regio (Madagaskar, Mauritius en de Seychellen), met onder meer afspraken over afschaffing van invoerrechten op tal van Zimbabwaanse producten en geleidelijke afschaffing van invoerrechten op verschillende EU-producten.
Wil u weten of uw product in aanmerking komt voor lagere invoerrechten? Raadpleeg dan de portal Access2Markets.
"Wij krijgen soms vragen over zakendoen in Zimbabwe. Met name over zakenpartners en betalingen. Het is goed om dat met ons te bespreken."
Bekijk 9 tips van 3 experts over zakendoen in zuidelijk Afrika
Zakelijke kansen in Zimbabwe
Landbouw
Het potentieel van de Zimbabwaanse groente- en fruitsector in combinatie met de Nederlandse ervaring en expertise biedt veel mogelijkheden voor samenwerking. Dan gaat het vooral op de veredeling en de productie. Maar ook om industriële activiteiten in de ondersteuning van de waardeketen, de logistiek en de dienstverlening.
Meer weten over het ecosysteem van jongere ondernemers in Zimbabwe? Download dan onderstaand rapport: 'Zimbabwe’s Youth Entrepreneurship Ecosystem Assessment'.
Zimbabwe is een heel jong land, waar ruim tweederde van de bevolking tussen de 18 en 35 jaar is. Als u wilt ondernemen in Zimbabwe is het aan te raden kennis te maken met de wereld waarin deze jonge ondernemers zakendoen.
Ziet u zakelijke kansen in Zimbabwe? Of bent u op zoek naar zakenpartners? Neem dan contact op met onze adviseurs. Zij kunnen u meer vertellen over de sectoren en u helpen met het voldoen aan de wet- en regelgeving.
Met de subsidieregeling voor demonstratieprojecten, haalbaarheidsstudies en investeringsvoorbereidingsprojecten (DHI) van de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO) kreeg Tijn Kanters in korte tijd voet aan de grond in Zimbabwe.
Ondernemen in Zimbabwe
Ease of Doing Business
Bij de Wereldbank vindt u informatie over alle praktische zaken die komen kijken bij het starten van een eigen bedrijf in Zimbabwe. In de rubriek 'Ease of Doing Business' van de Wereldbank vindt u informatie over bouwvergunningen, de registratie van onroerend goed en het betalen van belastingen. Zimbabwe staat op plaats 140 in de Ease of Doing Business (2020).
Let op: De Wereldbank heeft onregelmatigheden gevonden in de ranglijsten van 2018 en 2020. Na intern onderzoek (pdf) is besloten om met de Doing Business-rapporten te stoppen. Met de nieuwe methode Business Ready (B-Ready) wil de Wereldbank opnieuw een betrouwbare ranglijst maken. In 2024 lanceerde de bank een pilot met informatie over 50 landen. Bekijk de pilot B-Ready op de website van de Wereldbank.
Exportregels voor Zimbabwe
Procedures en documenten
De volgende bronnen bieden informatie over exportregels:
- De KVK heeft meer informatie over exportdocumenten.
- De Nederlandse Voedsel en Warenautoriteit (NVWA) geeft informatie over exportprocedures bij dierlijke producten en plantaardige producten.
- De Douane van Zimbabwe biedt informatie over exportregels.
- De online portal Access2Markets van de Europese Commissie bevat de belangrijkste exportregels en praktische tips voor Zimbabwe. Heeft u niet eerder met Access2Markets gewerkt? Lees dan eerst ons stappenplan voor Access2Markets.
Tijdelijke invoer
Zimbabwe is niet aangesloten bij de ATA-conventie. U kunt bij tijdelijke invoer dus ook geen ATA Carnet gebruiken. Lees meer over tijdelijke invoer op de website van de Douane van Zimbabwe.
Export strategische goederen
Op Rijksoverheid.nl vindt u meer informatie over de export van militaire en dual-use goederen (goederen die ook militair gebruikt kunnen worden).
Internationaal maatschappelijk verantwoord ondernemen
Zakendoen in Zimbabwe biedt kansen, maar kent ook uitdagingen. Deze vragen om een goede voorbereiding. Zo moet u zich houden aan de geldende sancties. Let er op dat u op een maatschappelijk verantwoorde manier onderneemt in het buitenland.
De Nederlandse overheid verwacht dat u de risico's voor mens en milieu in uw eigen bedrijfsvoering en internationale waardeketen in kaart brengt, en dat u negatieve gevolgen voorkomt en aanpakt. Ook moet u hierover communiceren. Dit heet due diligence (gepaste zorgvuldigheid). Hierbij volgt u de OESO-richtlijnen voor multinationale ondernemingen over maatschappelijk verantwoord ondernemen.
Breng risico's in kaart
De volgende bronnen geven een indruk van de MVO-risico's in Zimbabwe. Het is belangrijk dat u de risico's ook verder onderzoekt, voordat u in dit land zakendoet. En dat u op de hoogte blijft van de lokale situatie en ontwikkelingen.
- MVO Risico Checker (MVO Nederland)
- Corruption Perceptions Index (Transparency International)
- Human Development Index (Verenigde Naties)
- Status van conflicten (Crisis Group)
- ThinkHazard (Wereldbank)
- Reisadvies (Ministerie van Buitenlandse Zaken)
Meer weten of hulp nodig?
- RVO biedt ondernemers informatie over maatschappelijk verantwoord ondernemen. De Nederlandse ambassade ondersteunt u met informatie en contacten.
- Het MVO-steunpunt helpt u op weg met advies en informatie om maatschappelijk verantwoord ondernemen en due diligence toe te passen.
- Neem contact op
Hulp bij financiering nodig?
Rijksdienst voor Ondernemend Nederland helpt u graag uw financiering rond te krijgen. Lees op onze pagina Subsidies en financiering voor internationaal ondernemen hoe wij u kunnen helpen.
Kijk ook in de Subsidiewijzer welke subsidies er voor Zimbabwe mogelijk zijn.
Sancties
Voor Zimbabwe gelden internationale sancties. Houd daar rekening mee wanneer u zaken doet met Zimbabwe.
Hulp van de ambassade
De ambassade in Harare staat klaar om u te helpen bij al uw ondernemersvragen. De medewerkers ter plekke kennen de lokale markt, signaleren kansen en geven praktische tips. Bovendien kunnen zij deuren openen die voor anderen gesloten blijven.
Lijkt de plaatselijke overheid niet mee te willen werken of zijn er andere drempels? Vaak kent de ambassade de mensen die deze obstakels weg kunnen nemen. Bij zakelijke conflicten kunnen de ambassademedewerkers u in contact brengen met juristen en fiscalisten.
Bekijk de contactinformatie van de ambassade op de website Nederland Wereldwijd. Daar vindt u ook het reisadvies voor Zimbabwe.
Meer weten?
- Bekijk onze informatie over Zakendoen in Afrika.
- Kijk bij World Integrated Trade Solution (een initiatief van de Wereldbank en UNCTAD) voor statistieken over Zimbabwe.
- Kijk wat handelsakkoorden voor uw handel kunnen betekenen, en wat u kunt doen tegen handelsbelemmeringen.
- Bent u nog aan het oriënteren? Probeer dan de Exportwijzer.
Vragen over ondernemen in Zimbabwe?
Onze adviseurs helpen u graag verder.
- Ministerie van Buitenlandse Zaken