Subsidies en financiering windprojecten
De opgewekte elektriciteit van een windpark wordt verkocht en zorgt zo voor inkomsten. Ook groencertificaten en subsidies zorgen voor inkomsten. Maar de ontwikkeling van een windpark kost ook tijd en brengt kosten met zich mee.
Zo vraagt het ontwikkelen van een windpark om vele onderzoeken, ruimtelijke procedures, overleg met omwonenden en andere belanghebbenden. Daarnaast zijn er kosten voor de bouw van het windpark, aanschaf van de windturbines en netinpassing. En ook kosten van beheer en onderhoud als het windpark eenmaal draait. Een overzicht vindt u in onze tabel inkomsten en uitgaven van windmolenprojecten.
Bekijk de tabel inkomsten en uitgaven van windprojecten
Bijkomende effecten van een nieuw windpark zijn werkgelegenheid en een bijdrage aan de lokale economie. Als een lokale energiecoöperatie het windpark bezit, dan vloeit (een deel van) de opbrengst terug naar de omgeving.
Elektriciteitsopbrengst
Een windturbine zet energie uit wind om in elektriciteit. Hoeveel elektriciteit een windturbine in een jaar produceert, hangt af van de windsnelheden en de afmetingen van de windturbine. Hoe hoger de windturbine en hoe groter de rotordiameter, hoe meer elektriciteit de turbine oplevert.
De technologie van turbines ontwikkelt zich nog steeds, zodat een windturbine steeds meer elektriciteit kan opwekken. Een moderne windturbine (2022) van 5 MW produceert ongeveer 18.000 MWh elektriciteit per jaar. Dit is afhankelijk van de plek waar de turbine staat en het type turbine. Globaal komt dit overeen met het elektriciteitsgebruik van ongeveer 7.000 huishoudens, of de opbrengst van ongeveer 15 hectare aan zonnepanelen.
De hoeveelheid elektriciteit van een windturbine neemt toe als het harder waait. Bij lage windsnelheden (vanaf ongeveer 3 meter per seconde) begint de turbine te draaien en stroom op te leveren. De meeste turbines werken op vol vermogen bij ongeveer 10 tot 15 meter per seconde (windkracht 6). Ze leveren dan de maximale hoeveelheid stroom per seconde. Bij hogere windsnelheden blijft het vermogen op dit niveau (vollast). Bij windsnelheden boven de 25 meter per seconde (windkracht 10) wordt de windturbine stilgezet om overbelasting te voorkomen.
Nederland heeft in vergelijking met andere Europese landen een zeer goed windklimaat. Het KNMI maakte voor de subsidieregeling Stimulering Duurzame Energieproductie en Klimaattransitie (SDE++) een kaart met voor elke Nederlandse gemeente de gemiddelde windsnelheid op 100 meter hoogte. Gemiddeld waait het aan de kust harder dan in het binnenland.
Bekijk de gemiddelde windsnelheid per gemeente
De Windviewer geeft voor elke locatie in Nederland op elke hoogte van 20 tot en met 260 meter de gemiddelde windsnelheid weer. Deze windsnelheid is gebaseerd op de KNMI-winddata over de periode 2004-2013.
Subsidie van de Rijksoverheid
De Rijksoverheid heeft meerdere subsidieregelingen voor windenergie.
Stimulering Duurzame Energieproductie en Klimaattransitie (SDE++)
De productiekosten van 1 kWh windenergie zijn hoger dan de productiekosten van 1 kWh grijze stroom. Daarom subsidieert de regeling SDE++ het verschil.
Door het financieren van deze zogenaamde 'onrendabele top' is het voor initiatiefnemers interessant om te investeren in de ontwikkeling van windturbines. De regeling richt zich op bedrijven en (non-profit)instellingen. Een windproject kan de subsidie pas aanvragen als de vereiste vergunningen voor het windpark zijn verleend.
Bekijk de mogelijkheden voor windenergie in de SDE++
Subsidieregeling Coöperatieve Energieopwekking (SCE)
De SCE is speciaal voor coöperaties die gezamenlijk met zijn leden een windturbine willen realiseren. Deze regeling lijkt heel erg op de SDE++, maar heeft gunstigere voorwaarden en bedragen voor coöperaties en Vereniging van Eigenaren (VvE's).
Bekijk de mogelijkheden voor windenergie in de SCE
Investeringssubsidie Duurzame Energie en Energiebesparing (ISDE)
Een 3e mogelijkheid is de ISDE-regeling. De SDE++ en de SCE zijn exploitatiesubsidies. Dat betekent dat wij de subsidie uitkeren in de vorm van een bedrag per geproduceerde kWh windenergie. De ISDE is een investeringssubsidie. De regeling is er voor zakelijke gebruikers met een kleinverbruikersaansluiting die een of meerdere kleine windturbines willen realiseren.
Bekijk de mogelijkheden voor windenerge in de ISDE
Gemeentelijke inkomsten en uitgaven
Windturbines dragen bij aan het klimaatbeleid van gemeenten. Ze zijn ook een bron van inkomsten voor de gemeentelijke begroting. Net als bij elk bouwproject int de gemeente zogenaamde 'bouwleges' voor de bouw van windturbines. De leges zijn eenmalig ongeveer 1,5% van de bouwsom en verschillen per gemeente.
Daarnaast ontvangt de gemeente jaarlijks onroerendezaakbelasting (OZB) voor windmolens. De OZB is gemiddeld 0,09% van de waarde van de turbine. De totale gemeentelijke inkomsten voor een 3 MW windmolen over een periode van 15 jaar, kunnen dan uitkomen op ruim € 110.000.
Kosten van windparken
De gemeente maakt ook kosten om in te spelen op de plaatsing van windmolens. Denk aan beleidsvoorbereiding, de ruimtelijke procedure, juridische kosten en vergunning- en omgevingsmanagement. Het is lastig cijfers te noemen voor deze zaken in het algemeen, ze verschillen sterk per project.
Afspraken met initiatiefnemers
Decentrale overheden regelen de kosten met de initiatiefnemers via een anterieure overeenkomst. In deze overeenkomst staan financiële aspecten, maar ook afspraken over onderlinge verantwoordelijkheden. De partijen maken daarin afspraken over de manier van samenwerken en de communicatie over het project. Daarnaast is het mogelijk om daarmee de 'bovenplanse verevening' te regelen. Dit moet wel zijn gekoppeld aan een concrete gebiedsontwikkeling en passen binnen de structuurvisie.
Meer weten?
- Ministerie van Klimaat en Groene Groei