Aanlanding windenergie: van zee naar land

Hoe komt de elektriciteit van zee aan land?

De elektriciteit van windparken op zee gaat via stroomkabels naar land. Met deze elektriciteit kunnen we ook waterstof produceren. Die gaat dan via daarvoor bedoelde leidingen naar land. Aan land moet de elektriciteit en/of waterstof aansluiten op het hoogspanningsnet, het waterstofnetwerk of direct op grote industriële afnemers, zoals bedrijven.

Lees meer over de stappen die nodig zijn om de kabels en leidingen aan te sluiten

Groei van windenergie op zee

We brengen steeds meer elektriciteit van zee naar land. In de periode tot en met 2032 moet het totale vermogen van de windparken op zee voor de opwek van windenergie groeien van 4,7 gigawatt (eind 2023) naar 21 gigawatt. Tussen 2031 en 2040 komt hier 29 gigawatt bij en tussen 2041 en 2050 nog eens 20 gigawatt. Zo komen we tot 70 gigawatt in 2050. 

Het Programma Noordzee 2022-2027 gaat over de ruimtelijke indeling van de Noordzee. Hierin staan ook de nieuwe windenergiegebieden die de groei van windenergie op zee moeten realiseren.

Op dit moment onderzoeken 2 programma’s van de overheid de routes en locaties voor de aanlandingen van zee naar land: PAWOZ-Eemshaven en VAWOZ.

Aanlanding in de Eemshaven (PAWOZ-Eemshaven)

Het Programma Aansluiting Wind Op Zee – Eemshaven (PAWOZ-Eemshaven) onderzoekt 2 onderdelen:

• Mogelijkheden om de windparken op zee Ten noorden van de Waddeneilanden en Doordewind in 2032 in de Eemshaven aan te sluiten op het hoogspanningsnet of waterstofnetwerk.
• Mogelijkheden om toekomstige windparken op zee aan te sluiten op het hoogspanningsnet of waterstofnetwerk in de Eemshaven (deze mogelijkheden leest u later in het Programma VAWOZ 2031-2040).

Kortom, er is dus wel al bekend wáár de windenergie aan land komt (de Eemshaven), maar nog niet via welke routes. Het programma doorloopt een vaste procedure waarbij het de omgeving zorgvuldig betrekt.

Meer informatie over PAWOZ-Eemshaven, officiële documenten en inspraak

Onderzoek naar nieuwe locaties voor aanlanding (VAWOZ)

Het Programma Verbindingen Aanlanding Wind op Zee 2031-2040 (VAWOZ) onderzoekt kansrijke kabelroutes en aansluitlocaties om de 29 gigawatt tussen 2031 en 2040 aan land te brengen en aan te sluiten. Ook onderzoekt het programma kansrijke locaties op land om waterstof te maken van de opgewekte elektriciteit van windparken op zee. Het programma onderzoekt ongeveer 15 locaties in de regio’s:

• Noord-Holland
• Zuid-Holland
• Zeeland
• Noord-Brabant
• Limburg

Meer informatie over VAWOZ, officiële documenten en inspraak

Of download de brochure met meer algemene informatie over Programma VAWOZ 2031-2040:

Hoe ziet het net op zee er de komende jaren uit?

Het Ontwikkelkader windenergie op zee beschrijft de vormgeving, aanleg, beschikbaarheid en levensduur van het net op zee. Dit geeft ontwikkelaars van windparken op zee vooraf duidelijkheid over de planning van en randvoorwaarden aan de ontwikkeling van windenergie op zee in Nederland. 

Het net op zee is er namelijk vooral om de opgewekte elektriciteit van windparken op zee aan land te brengen. De windparken worden hierop aangesloten. Keuzes in het ontwerp van dit net hebben daarom invloed op het ontwerp van windparken op zee. 

Het ontwikkelkader verandert als dat nodig is. Bijvoorbeeld als er nieuwe windenergiegebieden zijn. Meer informatie over de laatste aanpassingen in het ontwikkelkader vindt u in de Kamerbrief Wijziging ontwikkelkader windenergie op zee. TenneT is sinds 2016 de netbeheerder van het net op zee. 

Onderzoek hergebruik aardgasleidingen op zee

Het ministerie van Klimaat en Groene Groei (KGG) onderzoekt de mogelijkheden om gasleidingen op zee te hergebruiken, voor het vervoer van op zee geproduceerde waterstof. KGG onderzoekt 3 routes en de mogelijke (milieu)effecten. Lees meer over het onderzoek en de routes in de Startnotitie. 

De programma’s VAWOZ en PAWOZ onderzoeken de mogelijke (milieu)effecten van nieuwe waterstofleidingen. Daarna vergelijken we de effecten. Zo kunnen we een goede keuze maken tussen nieuwe aanleg en hergebruik. Gasunie, Northern Offshore Gas Transport (NOGAT) en Noordgastransport (NGT) onderzoeken of het technisch mogelijk is om de aardgasleidingen te hergebruiken voor waterstof.

De leidingen zijn nu eigendom van NOGAT en NGT. Staatsbedrijf Gasunie is de beoogde beheerder van het waterstofnetwerk op zee. Gasunie zal daarom één of beide leidingen overnemen, als uit onderzoek blijkt dat hergebruik mogelijk is.

Meer weten?

Wilt u meer weten over plannen voor nieuwe windparken op zee en de energie-infrastructuur op zee? Meer informatie hierover vindt u op onderstaande pagina's.

• Nieuwe windparken op zee
• Energie-infrastructuur op zee