Geschikte daken voor zonne-energie
Is er voldoende zon op het dak van uw bedrijf voor zonnepanelen? Zijn uw dakplaten en de draagconstructie van uw gebouw sterk genoeg? En gebruikt u zelf de opgewekte zonne-energie of voedt u deze in op het elektriciteitsnet? Dit bepaalt of uw dak geschikt is voor zonnepanelen.
Voor de opwek van duurzame energie geeft de overheid de voorkeur aan zonnepanelen op daken. Regio's kiezen in de Regionale Energiestrategieën (RES) daarom zoveel mogelijk voor zonne-energie-installaties op daken. Deze staan dan ook bovenaan in de zogenaamde zonneladder (voorkeursvolgorde).
Op deze pagina leest u of het dak van uw bedrijf geschikt is. Of geschikt te maken is.
Welke daken zijn geschikt voor zonnepanelen?
Generation.Energy onderzocht voor ons de kansen en belemmeringen voor zonnepanelen op daken en parkeerplaatsen. Van de potentieel geschikte daken (technisch geschikt) is per gebouw vastgesteld of er belemmeringen zijn of te verwachten zijn. En zo ja, hoeveel en welke. Zij combineerden verschillende databestanden om de kansen en belemmeringen per pand te zien.
Uit de analyse blijkt dat zo’n 50% van de oppervlakte van daken en parkeerplaatsen in Nederland beschikbaar is voor het opwekken van zonne-energie met panelen. Dat is 725 km2. Deze daken en parkeerplaatsen hebben ook ruimte om zonnepanelen te plaatsen. En er is voldoende lichtinstraling.
Van die 725 km2 is ongeveer 58 km2 (8% van het oppervlak) direct geschikt voor het plaatsen van panelen. Op 348 km2 (48% van het oppervlak) kunnen pas zonnepanelen geplaatst worden als een (mogelijke) belemmering opgelost is. Denk hierbij aan het oplossen van netcongestie (overbelasting van het elektriciteitsnet) of daken eerst constructief aanpassen. Op 319 km2 (44% van het oppervlak) moeten meerdere punten (belemmeringen) opgelost worden om panelen te kunnen plaatsen.
Wilt u bepalen hoeveel zonne-energie u op het dak van uw bedrijf kunt opwekken? Onderstaande studies helpen u:
Draagkracht van daken
Niet alle daken zijn sterk genoeg om het gewicht van een standaard zonne-energiesysteem te dragen. Denk bijvoorbeeld aan daken van agrarische gebouwen of distributiecentra. Op deze daken kunt u daarom niet altijd zonnepanelen plaatsen.
Samen met TKI Urban Energy onderzochten wij de beperkingen voor zonnepanelen op daken in de constructie van utiliteitsgebouwen (geen woningen).
Lees in dit rapport waaróm sommige daken niet sterk genoeg zijn
Laat dan ook altijd de draagkracht van uw dakconstructie toetsen. Wilt u subsidie aanvragen voor uw zonne-energiesysteem vanuit de Stimuleringsregeling Duurzame Energieproductie en Klimaattransitie (SDE++)? De draagkracht van uw dak is vanaf 2022 een eis. Ook verzekeraars stellen deze eis.
Of een dak voldoet, hangt af van bijvoorbeeld ouderdom en het daktype. U ziet hieronder wanneer verschillende soorten gebouwen in het algemeen geschikt zijn voor zonne-energie. En wat de draagkracht van het dak bepaalt (de norm die geldt voor dat type gebouw). De informatie geeft een idee. U kunt hieraan geen rechten ontlenen, bijvoorbeeld als u subsidie aanvraagt.
Veiligheidsnorm strenger bij jongere daken
We maken onderscheid tussen jongere en oudere gebouwen. De constructeur van een dak rekent bij oudere gebouwen met andere veiligheidsfactoren dan bij nieuwbouw. Bij oudere gebouwen rekent hij met veiligheidsfactoren voor verbouw. Hierdoor is het dak van oudere gebouwen vaker geschikt dan van jongere gebouwen.
De ‘restlevensduur’ van de dakconstructie is ook belangrijk. Dat is de periode die overblijft, waarin een constructie voldoet aan de veiligheidsnorm. Is de constructie goed onderhouden? En heeft u geen ingrijpende maatregelen hoeven doen? Dan is de restlevensduur vaak hoog. Ook de leeftijd van het gebouw bepaalt de restlevensduur.
Verzekeraars staan niet altijd toe dat u rekent met de restlevensduur. Vraag dit na bij uw verzekeraar.
Welke norm geldt?
Normen voor nieuwbouw (NEN-Eurocodes).
Wanneer is een dak geschikt?
De dakconstructie voldoet aan de norm als in het ontwerp van het gebouw de plaatsing van een zonne-energie-installatie op het dak is meegenomen. Als deze niet is meegenomen, is de kans groot dat er aanpassingen nodig zijn om het dak geschikt te maken.
Welke norm geldt?
Normen voor nieuwbouw (NEN-Eurocodes).
Wanneer is een dak geschikt?
De dakconstructie voldoet aan de norm als in het ontwerp van het gebouw de plaatsing van een zonne-energie-installatie op het dak is meegenomen. Als deze niet is meegenomen, is de kans groot dat er aanpassingen nodig zijn om het dak geschikt te maken.
Welke norm geldt?
Verbouwnormen zijn toegestaan: NEN 8700-normen.
Wanneer is een dak geschikt?
De kans is groot dat de bestaande gebouwconstructie voldoet om een zonne-energie-installatie te plaatsen op het dak.
Welke norm geldt?
Verbouwnormen zijn toegestaan: NEN 8700-normen.
Wanneer is een dak geschikt?
De kans is groot dat de dakconstructie van het gebouw voldoet en dat u een grotere zonne-energie-installatie kunt plaatsen. Zonder dat u het dak hoeft aan te passen.
Daktypes
Ook het daktype is van invloed op het plaatsen van een zonne-energie-installatie. Bij een plat dak is het gewicht op het dak groter dan bij een schuin dak. Een plat dak heeft een helling kleiner dan 15 ̊. Een hellend dak heeft een helling van meer dan 15 ̊.
Van welk materiaal is het dak gemaakt?
Beton (meestal). Beton heeft veel draagkracht.
Kan uw dak een installatie dragen?
Er bestaat kans op opeenhoping van water op het dak. De kans hierop is minder groot dan bij een zwakker plat dak (van hout of staal).
Noodafvoeren zijn onmisbaar. De precieze informatie over het aanwezige afschot is minder belangrijk.
Van welk materiaal is het dak gemaakt?
Staal of hout (meestal). Staal of hout heeft minder draagkracht dan bijvoorbeeld beton.
Kan uw dak een installatie dragen?
Er is een grote kans op opeenhoping van water op het dak.
In de constructieberekening staan de noodafvoeren. Ook het afschot is van belang. Als het afschot ontbreekt op tekeningen, moet u een inmeting laten doen.
Van welk materiaal is het dak gemaakt?
Beton (meestal) of een traditioneel dak met betonnen/keramische dakpannen.
Kan uw dak een installatie dragen?
Het gewicht van de zonne-energie-installatie heeft weinig invloed. Er is een goede kans dat de gebouwconstructie geschikt is.
Van welk materiaal is het dak gemaakt?
Stalen of houten dakconstructie (meestal).
Kan uw dak een installatie dragen?
Het gewicht van de zonne-energie-installatie is van grote invloed op uw dak. Een uitgebreide constructieve beoordeling is noodzakelijk (in de meeste gevallen).
Beoordeling stabiliteit door constructeurs
De stabiliteit van een gebouwconstructie kan het plaatsen van de zonne-energie-installaties op een bestaand dak beïnvloeden. Dit moet beoordeeld worden. Overleg hierover met uw constructeur. De constructeur kan aangeven wat nodig is voor de beoordeling van de stabiliteit.
Er zijn Europese normen voor het toetsen van de veiligheid van alle bouwconstructies. Bij de invoering van de veiligheidsnorm Eurocodes (2012) zijn de windbelastingen veranderd. Dit is de druk die wind veroorzaakt. Om te voorkomen dat de zonnepanelen van het dak waaien, moet u de panelen belasten.
Moet u de stabiliteit laten toetsen? Dan kan het zijn dat uw dak (zonder zonne-energie-installaties) niet voldoet. Is dit het geval? Dan:
- verzamelt u (meer) gedetailleerde informatie over de constructie van uw gebouw of de zonne-energie-installatie. Dit leidt misschien tot een gunstigere berekening, waardoor u de installatie toch kunt plaatsen.
- onderzoekt u of uw gebouw onder de normen van een gebouw ouder dan 15 jaar valt. Deze normen zijn minder streng dan bij jongere daken.
Dak aanpassen: uw mogelijkheden
Moet u uw dak toch aanpassen? Dan zijn er verschillende mogelijkheden. In het TKI-rapport Constructieve beperkingen zon-op-dak leest u meer over mogelijke oplossingen. Wij lichten enkele voor u uit:
Optie aanpassing
Het verbeteren van de waterafvoer (zoals dakgoten en regenpijpen).
Optie aanpassing
Het vervangen van de dakisolatie en dakbedekking. Dit kan duurder uitpakken dan de dakconstructie aanpassen. Ondanks dat het duurder is, kan dit een goede oplossing zijn. Bijvoorbeeld als u asbesthoudende dakplaten heeft. Die moet u sowieso vervangen. Deze mag u niet meer gebruiken.
Optie aanpassing
Het aanpassen van het ‘legplan’. U kunt bijvoorbeeld minder panelen leggen. Of u verdeelt de panelen over meerdere dakvlakken. Dit kan goed bij bijvoorbeeld een gebouw met daken op verschillende hoogtes.
Optie aanpassing
Het gebruiken van lichtgewicht panelen.
Optie aanpassing
Het installeren van gording tot gording. Een gording is een houten balk of ligger die u in de lengterichting van de kap of het dak laat aanbrengen (2 korte zijden evenwijdig aan het dakvlak).
Optie aanpassing
Versterken van de gording. Dit doet u bijvoorbeeld met extra balken, een trekstang of schotten.
Optie aanpassing
Het aanleggen van een extra spant.
Optie aanpassing
Het vervangen van de bestaande kolom of aanleggen van een nieuwe kolom.
Meer weten?
- Ministerie van Klimaat en Groene Groei
Uitgelicht
