Stimuleringsregeling Wonen en Zorg (SWZ)
Bent u als particulier of sociale ondernemer initiatiefnemer van een innovatieve en kleinschalige geclusterde woonvorm voor overwegend 55-plussers? Eventueel gecombineerd met zorg? Wellicht kunt u dan gebruik maken van de Stimuleringsregeling Wonen en Zorg (SWZ).

Doel
In Nederland groeit het aantal 55-plussers, en daarmee de behoefte aan levensloopbestendige of gemakkelijk aanpasbare woningen. Om zo lang mogelijk zelfstandig en prettig in een vertrouwde thuisomgeving te kunnen blijven wonen. Steeds meer 55-plussers, die nog midden in het leven staan en vitaal zijn, nemen daarom de stap om samen met anderen een innovatieve en kleinschalige geclusterde woonvorm te realiseren.
Ook is er een groeiende groep aan organisaties en ondernemers die dit soort woonvormen realiseren voor (kwetsbare) 55-plussers, vaak gecombineerd met zorg. Hierdoor kunnen zij onder gelijkgestemden in hun vertrouwde omgeving blijven wonen, met behoud van privacy.
Het huidige aanbod en de bouw van dit soort woningen blijft nog sterk achter bij de vraag. Onder andere omdat de financiering een belangrijk knelpunt bij de ontwikkeling en totstandkoming vormt. De SWZ helpt particuliere initiatiefnemers en sociale ondernemers bij de financiering van kleinschalige innovatieve woonvormen die wonen, ondersteuning en eventueel zorg combineren.
Denk aan de bouw van een woonhofje, transformatie van een leegstaand schoolgebouw of voormalig verzorgingstehuis, of gemeenschappelijk wonen in een appartementencomplex. Dit kunnen zowel huur- als koopwoningen zijn, of een combinatie hiervan, met een minimum van 5 wooneenheden.
Budget en looptijd
Bekijk de budgetten en looptijden per fase in de infographic of lees de toelichting daaronder.

De stimuleringsregeling bestaat uit verschillende onderdelen:
- Subsidie in de initiatieffase: in deze fase onderzoekt en toetst u de haalbaarheid van het initiatief. De Staat verstrekt een subsidie voor de initiatieffase van het woonzorgarrangement. Voor deze fase is in 2023 € 1 miljoen beschikbaar. Het maximale subsidiebedrag per plan is € 20.000. Kosten die in aanmerking komen voor subsidie zijn de kosten die gemaakt worden voor het onderzoeken van de haalbaarheid van het woonzorgarrangement. Voor de initiatieffase kunt u aanvragen indienen tot en met 31 december 2023.
- Lening in de planontwikkelfase: de periode waarin u het projectplan voor een woonzorgarrangement ontwikkelt en de bouw voorbereidt. Jaarlijks is voor deze fase € 15 miljoen beschikbaar. De Staat verstrekt, nadat u zelf 1/3 van de planontwikkelkosten heeft ingelegd, op aanvraag een lening tot een maximum van € 200.000.
- Borgstelling in de bouw/nafinancieringsfase: de periode waarin u het woonzorgarrangement realiseert en aansluitend (ver)huurt of (ver)koopt. De Staat stelt zich borg voor een lening van maximaal 15% van de stichtings- of verwervingskosten bij deze fase. Jaarlijks is dat € 100 miljoen. Per plan is de borging maximaal € 1.600.000 (80% van € 2.000.000).
Voorwaarden
Er geldt een aantal andere voorwaarden voor initiatiefnemers die een woonzorgarrangement willen ontwikkelen, bouwen, verbouwen of verwerven. Zo kan een aanvraag voor de SWZ subsidie, lening of borgstelling bijvoorbeeld worden ingediend door een rechtspersoon die valt onder het mkb. Bijvoorbeeld in de vorm van een vereniging (zoals CPO’s), stichting of bv.
Aanvragen
- Voor de initiatieffase kunt u aanvragen indienen tot en met 31 december 2023.
- Voor de planontwikkelfase en de bouw/nafinancieringsfase kunt u aanvragen indienen tot en met 3 april 2024.
U logt in met eHerkenning. Voor uw aanvraag heeft u minimaal niveau 3 met machtiging RVO-diensten op niveau eH3 nodig.
Op onze pagina Aanvraagproces leest u over de Quickscan en het voorbereiden en indienen van uw aanvraag.
Procesbegeleiding
Het realiseren van een kleinschalige innovatieve woonvorm, eventueel gecombineerd met zorg, is een uitdagende opgave. Wij adviseren u hierbij een procesbegeleider in de arm te nemen.
Na uw aanvraag
Wij controleren of uw aanvraag volledig is. Is dit niet zo, dan laten wij u dit weten.
Lees wat er na uw aanvraag gebeurt
SWZ in de praktijk
Toen in 2016 de kinderen uit huis waren en het einde van z’n loopbaan in zicht kwam, gingen Huub van Berlo en zijn vrouw nadenken over hoe zij in de toekomst wilden wonen. Nu wonen Van Berlo en zijn vrouw samen met 12 gelijkgestemden in 8 duurzame, levensloopbestendige woningen die ze zelf lieten bouwen. Lees hun verhaal.
Lees verhalen en bekijk video's van andere initiatiefnemers die gebruikmaakten van de SWZ.
Echtpaar Bert Pathuis en Marja Takens bouwen op hun erf een aantal mooie, levensloopbestendige woningen. Voor het project maken Bert en Marja gebruik van een lening voor de planontwikkelingfase van de SWZ. Bekijk de video:
Wetten en regels
- Raadpleeg de geldende wetgeving
- Publicatie van de wijzigingen initiatieffase SWZ 2022
- Publicatie van de wijzigingen initiatieffase SWZ 2020
- Publicatie van de wijzigingen fase 2 en 3 SWZ
Contact met andere initiatiefnemers
Staat u aan het begin van uw project en heeft u vragen? Dan kan het fijn zijn om eens contact te hebben met andere initiatiefnemers van innovatieve en kleinschalige woon(zorg)vormen voor 55-plussers. Wij begrijpen dat!
Bekijk de contactgegevens van initiatiefnemers die graag eens met initiatiefnemers van een ander project meedenken, wanneer daar behoefte aan is.
Op de hoogte blijven
Wilt u op de hoogte blijven van nieuws over de SWZ? Vul dan het Aanmeldformulier Nieuwsupdates in.
Meer weten?
- Heeft u bij de financiering, naast de SWZ zelf, ook nog extra hulp nodig? Onze kennispartner Platform31 biedt u een handig stappenplan voor het toetsen van de financiële haalbaarheid van een woon(zorg)initiatief.
- Partners als ZorgSaamWonen, Platform31 en de LVGO dragen bij aan het van de grond komen van wooninitiatieven voor senioren door kennis te delen en te inspireren met goede voorbeelden.
- Wie weet kunt u ook een aanvraag indienen bij de Stimuleringsregeling ontmoetingsruimten in ouderenhuisvesting (SOO) voor de bouw van een ontmoetingsruimte in woonvormen voor ouderen.
- Wat komt er allemaal kijken bij de realisatie van innovatieve en kleinschalige woon(zorg)vormen met levensloopbestendige woningen? Om deze vraag te beantwoorden hebben het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport en RVO 2 informatiepagina's gemaakt voor sociale ondernemers die vastgoed ontwikkelen en groepen particulieren.
Bekijk de informatiepagina voor particulieren. Of bekijk de informatiepagina voor sociaal ondernemers op volkshuisvestingnederland.nl.
- Ministerie van Volksgezondheid Welzijn en Sport