Hoeveel geld investeert Nederland in energieonderzoek?

Laatst gecontroleerd op:
28 november 2024
Gepubliceerd op:
25 september 2017

Hoeveel geld investeert de Rijksoverheid jaarlijks in energieonderzoek? In welke thema’s en in welke typen onderzoek? Dat staat in de jaarlijkse Monitor publiek gefinancierd energieonderzoek. Ook is de monitor belangrijk voor de ontwikkeling van het overheidsbeleid voor de energietransitie, de overgang naar duurzame energie.

Wat is de monitor?

De monitor laat ieder jaar zien hoeveel geld de Rijksoverheid heeft geïnvesteerd in energieonderzoek. Ook geeft de monitor inzicht in welke partijen deze investeringen ontvangen. En de verdeling hiervan over de typen onderzoeken en energiethema's. 

De uitkomsten gaan naar het Internationaal Energieagentschap (IEA). Het IEA gebruikt de monitor om de Nederlandse bijdrage aan energieonderzoek en -innovatie te vergelijken met die van andere landen.

Investeringen in 2023

In 2023 investeerde de Rijksoverheid € 151 miljoen in energieonderzoek. Dit is € 139 miljoen minder dan in 2022. Toen ging het om € 290 miljoen. 

De daling is te verklaren doordat er bij de subsidieregelingen meer geld ging naar circulariteit (grondstoffen en materialen maximaal benutten). Dat valt niet onder energieonderzoek. Daarnaast was in 2022 de regeling Missiegedreven Onderzoek, Ontwikkeling en Innovatie (MOOI) geopend. In 2023 was deze gesloten.

Slim laden met subsidie

De subsidieregeling MOOI was in 2023 gesloten voor nieuwe aanvragen, maar er liepen wel verschillende projecten van eerdere aanvraagrondes. Een mooi voorbeeld is ROBUST. Dit project werkt aan een techniek waarmee we elektrische auto's opladen bij veel zon en wind, en 'ontladen' als de vraag naar energie groot is. 

Lees het praktijkverhaal

Fors minder geld naar onderzoek energiebesparing

In 2023 ging ongeveer een derde van het geld naar energieopwekking uit duurzame energiebronnen. Wel is deze investering in onderzoek naar energiebesparing fors gedaald, van € 101 miljoen in 2022 naar € 53 miljoen in 2023. Onderzoek naar duurzame energiebronnen kreeg € 48 miljoen (dit was € 95 miljoen in 2022).

Aandeel onderzoek naar windenergie groeit

Het aandeel van windenergie in het onderzoek nam toe van 40% in 2022 naar 60% in 2023. Bij geothermie (aardwarmte) nam dit juist fors af: van 20% naar 8%. Maar dit zegt alleen iets over de verdeling van het onderzoeksgeld. Als we kijken naar de bedragen, daalden de investeringen in onderzoek naar elke duurzame energiebron.

© Tarnoc

Warmtepomp zonder buitenunit

Met steun van de subsidie Demonstratie Energie- en Klimaatinnovatie (DEI+) ontwikkelde Tarnoc BV een warmtepomp zonder buitenunit. Dit scheelt hinderlijk geluid voor de buren. Bovendien haalt de warmtepomp dezelfde hoge temperatuur als een gastgestookte cv-ketel. 

Lees het praktijkverhaal

Opnieuw veel industrieel onderzoek

Net als in 2021 en 2022 ging het grootste deel van het subsidiegeld voor energieonderzoek naar industrieel onderzoek: € 66 miljoen (44%). Industrieel onderzoek richt zich op nieuwe kennis en vaardigheden om daarmee nieuwe producten, productiewijzen of diensten te ontwikkelen, of bestaande te verbeteren. Een voorbeeld daarvan is hoe we zonne-energie kunnen gebruiken om elektriciteit op te wekken.

Ook veel geld ging naar haalbaarheidsstudies (€ 21 miljoen) en demonstratieprojecten (€ 36 miljoen). Een haalbaarheidsstudie is een manier om te bepalen of een project voor een nieuw product of proces succesvol kan zijn. Demonstratieprojecten gebruiken deze nieuwe producten of processen voor het eerst in de praktijk. Een voorbeeld daarvan zijn de eerste zonnepanelen op daken.

Download de monitor

Wilt u meer weten over het publiek gefinancierd energieonderzoek in 2023? Download dan de Monitor publiek gefinancierd energieonderzoek 2023.

Bekijk monitoren uit eerdere jaren:

Meer weten?

In opdracht van:
  • Ministerie van Klimaat en Groene Groei
Bent u tevreden over deze pagina?