Aramis

Aramis is een CCS-project. CCS staat voor Carbon Capture and Storage (CO₂- afvang en opslag). Het project Aramis richt zich op het realiseren van een nieuwe infrastructuur voor transport van CO₂ vanaf de afvang op land naar platforms op zee. Daar wordt de CO₂ in lege gasvelden, diep in de ondergrond, opgeslagen.

De infrastructuur kan in de toekomst verder worden uitgebreid voor nieuwe CO₂-leveranciers (industrie waar CO₂ wordt afgevangen) en naar meer lege gasvelden op zee.

Onderstaande afbeelding geeft een schematische weergave van Aramis. In de beschrijving van de onderdelen wordt verwezen naar de nummering uit deze afbeelding.

Het project bestaat uit de volgende onderdelen:

• Aanlevering van CO₂ per schip of via transportleiding (2) aan een centraal verzamelpunt dat voorzien is op de Maasvlakte;
• Bij het verzamelpunt (3) wordt de CO₂ samengevoegd en op de juiste temperatuur en druk gebracht voor verder transport naar de platforms. Hiervoor worden nieuwe installaties aangelegd: installaties om CO₂ uit de schepen te pompen, opslagtanks voor tijdelijke opslag, een compressor en een hogedruk pomp;
• Aanleg van een nieuwe pijpleiding (4) om de CO₂ vanaf het verzamelpunt naar de platforms op de Noordzee te brengen. Deze bevindt zich deels op het land (Maasvlakte) en grotendeels op de bodem van de Noordzee.
• Platform om CO₂ te injecteren in gasvelden.

De eerste en de laatste schakels van CCS-keten (de afvang van CO₂ bij de industrie (1) en de ondergrondse opslag (5)) maken geen onderdeel uit van Aramis.

Voor de aanlevering van CO₂ werkt Aramis samen met:

1. CO₂next, een samenwerking tussen Vopak, Gasunie en Gate Terminal, voor het ontwikkelen van een terminal voor de ontvangst en levering van vloeibare CO₂ via schepen.
2. Porthos, een CCS-initiatief van EBN, Gasunie en Havenbedrijf Rotterdam, voor het transport via een CO₂-pijpleiding in het Rotterdams havengebied en een compressorstation.

Projectfase

In onderstaande afbeelding ziet u de fase waarin het project zich op dit moment bevindt.

Stand van zaken

De minister voor Klimaat en Energie heeft de Notitie Reikwijdte en Detailniveau (NRD) voor Aramis vastgesteld. Op basis van de NRD worden de benodigde onderzoeken uitgevoerd voor het opstellen van een milieueffectrapportage (MER).

De concept Notitie Reikwijdte en Detailniveau (concept-NRD) heeft van vrijdag 10 juni 2022 tot en met donderdag 21 juli 2022 ter inzage gelegen. Iedereen heeft in die periode een zienswijze kunnen indienen op de concept-NRD. Op 18 augustus 2022 heeft de Commissie voor de milieueffectrapportage (Commissie m.e.r.) advies uitgebracht over de concept-NRD. Er zijn in totaal 8 zienswijzen ingediend op de concept-NRD. De antwoorden op de zienswijzen kunt u lezen in de Nota van Antwoord.

Het besluit vaststelling Notitie Reikwijdte en Detailniveau Aramis en de Nota van Antwoord op de concept-NRD zijn samen in een document hieronder te raadplegen. Hier vindt u ook de concept-NRD en de inspraakbundel op de concept-NRD.

Informatiebijeenkomst

Op dinsdag 21 juni 2022 werd een informatiebijeenkomst georganiseerd. Op deze avond was gelegenheid om vragen te stellen over het initiatief en de procedure. De posters die op deze avond gebruikt zijn kunt u hieronder terugvinden.

Actualisatie participatieplan

Het ministerie van Economische Zaken en Klimaat (EZK) en Aramis vinden participatie erg belangrijk. De manier waarop EZK en Aramis participatie inzetten, staat beschreven in het participatieplan. Dit plan wordt bij elke fase van het project opnieuw vastgesteld voor de komende periode. Deze nieuwe versie gaat over participatie in de fase concept Notitie Reikwijdte en Detailniveau tot Voorkeursalternatief.

Voornemen en voorstel voor participatie

Het voornemen en participatieplan, de inspraakbundel en de Nota van Antwoord kunt u hieronder bekijken.

Informatiepagina jaaroverzicht

Het jaaroverzicht met grote energieprojecten geeft inzicht in hoe het ministerie van Economische Zaken en Klimaat (EZK) hier als coördinerend ministerie mee omgaat. Het volledige, meest recente jaaroverzicht (2021) staat op de pagina: Bureau Energieprojecten: jaaroverzicht projecten.

Hieronder vindt u de informatie over dit specifieke project.

Online informatiebijeenkomst

Op woensdag 26 januari 2022 vond van 19.00 tot 20.30 uur een online informatiebijeenkomst plaats. Tijdens deze online informatiebijeenkomst was er gelegenheid om vragen te stellen.

Hieronder vindt u de presentaties die zijn gegeven en de lijst met antwoorden op de vragen die tijdens de bijeenkomst zijn gesteld.

MIEK project

Dit project valt onder het Meerjarenprogramma Infrastructuur Energie en Klimaat (MIEK). In dit programma staan energieprojecten die een belangrijke basis vormen voor de energie-infrastructuur op de lange termijn. De overheid wil deze samen met betrokken partijen zo snel mogelijk realiseren. Meer informatie over het MIEK vindt u op de website van de Rijksoverheid: Grote energieprojecten voor duurzame energie.

Meer informatie

Meer informatie over CCS Aramis en alle bijbehorende documenten vindt u op deze pagina en op www.aramis-ccs.com. Heeft u vragen over de procedure? Bel dan telefoonnummer 070 379 89 79 of mail naar bureauenergieprojecten@minezk.nl.

Toegankelijkheidseisen (pdf’s)

Wij streven ernaar om onze eigen online informatie en dienstverlening toegankelijk te maken, overeenkomstig het Tijdelijk besluit digitale toegankelijkheid overheid. Loopt u tegen een toegankelijkheidsprobleem aan? Of heeft u een vraag of opmerking over onze toegankelijkheid? Neem dan contact op via toegankelijkheid@rvo.nl.