Derogatie

• U betaalt € 50 leges voor uw derogatievergunning.
• U betaalt een tarief voor het monitoren van de milieueffecten. Meer hierover leest u hieronder bij Kosten voor derogatie. Misschien vragen wij u voor het monitoren om gegevens. Wij kunnen u ook vragen mee te werken aan metingen in het grond- en oppervlaktewater.
• U houdt zich aan de regels uit de Meststoffenwet. Dat zijn bijvoorbeeld regels over de gebruiksnormen en het uitrijden van mest. Ook staan er regels in over de aan- en afvoer van mest. 
• U houdt zich ook aan de regels over vanggewassen na mais en scheuren van grasland. Deze regels golden al voor de in 2022 en 2023 aangewezen NV-gebieden. Vanaf 2024 zijn er nieuwe gebieden aangewezen. Meer over NV-gebieden leest u op de pagina Met nutriënten verontreinigde gebieden.
• Wij hebben in 2023 geen derogatievergunning van u ingetrokken.

• U gebruikt maximaal 230 kg stikstof uit dierlijke mest op uw landbouwgrond.
• In NV-gebieden gebruikt u maximaal 210 kg stikstof uit dierlijke mest op uw landbouwgrond.
• U past geen verhoogde norm toe in Natura 2000-gebieden, grondwaterbeschermingsgebieden en derogatievrije zones.
• U gebruikt bij de verhoging naar 210 of 230 kilogram alleen graasdierenmest. Heeft u ook staldieren? Bij die mest rekent u met 170 kilogram.
• U gebruikt geen fosfaatkunstmest op uw bedrijf.
• Gebruikt u een sleepvoetbemester voor Mest waterverdund uitrijden op klei- en veengrond? Dan rijdt u alleen mest uit als de buitentemperatuur lager is dan 20 graden Celsius. Meer hierover leest u hieronder bij Buitentemperatuur bekijken.
• U rijdt mest emissiearm uit.

• U gebruikt van 15 mei tot en met 15 september 2024 (onafgebroken) in elk geval 80% van uw landbouwgrond als grasland. Grasland dat u vernieuwt telt ook mee. Wij controleren uw oppervlakte landbouwgrond met de gegevens van uw Gecombineerde opgave.
• De bufferstrook telt niet mee voor 80% grasland. Bestaat de bufferstrook niet uit gras, maar uit bouwland? Dan telt deze grond dus ook niet mee voor het maximum van 20% bouwland op uw bedrijf. De bufferstrook telt ook niet mee voor de mestplaatsingsruimte.
• Scheurt of vernietigt u grasland voor maisteelt? Dan rekent u met een korting van 65 kilogram op de stikstofgebruiksnorm per hectare die gescheurd is.
• Scheurt of vernietigt u na 31 mei grasland voor graslandvernieuwing op alle grondsoorten? Dan rekent u met een korting van 50 kilogram op de stikstofgebruiksnorm per hectare die gescheurd is.

• U verstuurt de Aanvullende gegevens landbouwer (AGL) over 2023 en 2024 op tijd. Had u in 2023 ook een derogatievergunning? Dan verstuurt u de AGL over 2023 uiterlijk 1 februari 2024. Als u in 2023 geen derogatievergunning had, verstuurt u de AGL uiterlijk 1 maart 2024. De AGL over 2024 stuurt u uiterlijk 31 januari 2025 naar ons.
• U laat uw percelen bemonsteren door een geaccrediteerd laboratorium. Hiervoor wordt het Protocol fosfaattoestand bepalen gebruikt. Dit protocol vindt u hieronder bij Bemestingsplan maken.
• U maakt een bemestingsplan. Dit heeft u uiterlijk 29 februari klaar en bewaart u in uw administratie. Wat u in het bemestingsplan zet, leest u hieronder.

Grasland is landbouwgrond waarop gras groeit dat u gebruikt als veevoer. Ligt uw perceel landbouwgrond in Nederland en is het de hele periode van 15 mei tot en met 15 september grasland? Dan telt dit mee bij de berekening van 80% grasland.

Mengsels van gras met andere gewassen tellen niet mee, behalve als u gras mengt met klaver en/of luzerne. Gras moet dan wel het dominante gewas zijn (meer dan 50% gras). Het mengsel van gras en klaver en/of luzerne voldoet ook aan de andere voorwaarde, die hierboven staat.

Welke gewascodes?

De volgende gewascodes tellen mee als grasland:

• Grasland, blijvend (265)
• Grasland, tijdelijk (266)
• Grasland, natuurlijk. Hoofdfunctie landbouw (331)¹

¹ Deze landbouwgrond telt alleen mee voor derogatie als u er mest op mag gebruiken (door beweiden of bemesten).

Welke grond telt niet mee?
Percelen in het buitenland, natuurgrond, overige grond, primaire waterkeringen en bemestingsvrije zones tellen niet mee. Ook landbouwgrond die valt onder bouwland telt niet mee.

Natura 2000-gebieden en derogatievrije zones

U mag op percelen in Natura 2000-gebieden en derogatievrije zones niet de hogere norm van derogatie gebruiken. Het grasland op deze percelen telt wel mee bij de berekening van 80% grasland. Dit geldt ook voor grondwaterbeschermingsgebieden (GWB-gebieden).

Bufferstroken

Bufferstroken tellen niet mee bij de berekening van 80% grasland.

Het gaat om de oppervlakte landbouwgrond die werkelijk bij uw bedrijf in gebruik is. Deze geeft u op in de Gecombineerde opgave. U hoeft dit niet in te vullen bij uw aanvraag voor een derogatievergunning.

Deze grond telt niet mee

• grond in het buitenland
• natuurgrond
• overige grond
• bemestingsvrije zones
• (landschaps)elementen, zoals:
  • sloten
  • houtwallen
  • kikkerpoelen
  • greppels
  • bosjes
  • heggen
  • verharde kavelpaden
  • kuilplaten
  • mestopslagen

Bos met of zonder herplantplicht?

Heeft u bos zonder herplantplicht? Dit telt mee als landbouwgrond. Dit zijn bijvoorbeeld:

• fruitbomen, notenbomen en windschermen om boomgaarden;
• kerstbomen (niet ouder dan 20 jaar);
• kweekgoed;
• bomen (populieren, wilgen, essen of elzen) voor de productie van houtige biomassa. Deze bomen zijn geplant na 1 januari 2013. Ze worden minimaal 1 keer per 10 jaar geoogst. Het bos bestaat uit minimaal 10.000 stoven per hectare. Het wordt niet onderbroken door onbeplante stroken, die breder zijn dan 2 meter.

Hoort uw bos niet bij deze voorbeelden? Dan heeft u bos met herplantplicht. Dit is bijna al het bos in Nederland. Het gaat hier bijvoorbeeld ook om boomkwekerijen en productiebos. Bos met herplantplicht valt onder natuurgrond en telt dus niet mee als landbouwgrond.

De provinciegrenzen bepalen de hoogte van derogatie. Ligt een deel van het perceel in de provincie waarvoor 210 kilogram stikstof uit graasdierenmest geldt? Dan rekent u voor dat deel met 210 kilogram. Voor het deel dat in de provincie ligt waarvoor 230 kilogram stikstof uit graasdierenmest geldt, rekent u met 230 kilogram.

Als u een derogatievergunning heeft, mag u geen fosfaatkunstmest gebruiken. Deze soorten mest mag u wel gebruiken:

• fosfaat uit dierlijke mest
• fosfaat uit overige organische mest
• fosfaat in mineralenconcentraat, omdat dit onder dierlijke mest valt
• zaaizaad met fosfaatcoating (I-seed) gebruiken tot 2 kg fosfaat per hectare
• spuiwater met niet meer dan 0,5% fosfaat
• fosfaatkunstmest met niet meer dan 0,5% fosfaat

U berekent eerst hoeveel hectare u kunt bemesten met de graasdierenmest. Voor die hectares gebruikt u de norm van 210 of 230 kilogram. Voor de hectares waarop u mest van staldieren gebruikt, rekent u met 170 kilogram. U berekent uw totale gebruiksruimte op bedrijfsniveau. U mag de mest naar eigen inzicht verdelen.

Wilt u weten welke diersoorten onder graasdieren en staldieren vallen? Bekijk dan:

De monitoringskosten hangen af van de oppervlakte landbouwgrond die u op 15 mei in gebruik heeft. Dit geeft u op in de Gecombineerde opgave. Vanaf 2018  betaalt u elk jaar deze kosten voor het monitoren van de milieueffecten:

Heeft u meer hectare landbouwgrond? U berekent uw monitoringskosten gemakkelijk zelf: voor elke 5 hectare komt er € 34,80 bij.

De monitoring van milieueffecten betekent dat Nederland gegevens bijhoudt over de gevolgen van derogatie voor het milieu. Bijvoorbeeld voor de kwaliteit van het grondwater. De minister van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit (LNV) moet deze gegevens elk jaar doorgeven aan de Europese Commissie.

Om de gevolgen te meten, bemonstert het Landelijk Meetnet effecten Mestbeleid (LMM) water op derogatiebedrijven. Het gaat om grondwater, bodemvocht, drainwater en sloten. Het bedrag dat u betaalt, dekt de kosten voor deze metingen. En voor het afschrijven van het bedrag.

Hiervoor stuurt u ons een schriftelijk verzoek. Daarin schrijft u dat u uw derogatievergunning wilt intrekken. U noemt ook uw relatienummer en bedrijfsgegevens. Vergeet niet om de brief te ondertekenen.

U verstuurt uw verzoek online met Digitaal post versturen. Log in op mijn.rvo.nl voor Mijn dossier. Klik bij Digitaal post op Versturen. Kies bij onderwerp voor Gebruiksnormen, Derogatie en bij documentsoort voor Afmelden derogatie. Upload uw brief.

Het verzoek opsturen met de post kan ook. U verstuurt het dan naar:
Rijksdienst voor Ondernemend Nederland
Postbus 40225
8004 DE Zwolle

Tot wanneer intrekken

U kunt uw vergunning intrekken totdat wij starten met het afschrijven van de monitoringskosten. Dit gebeurt in het laatste kwartaal van het jaar. Ontvangen wij uw verzoek uiterlijk 15 mei? Dan hoeft u de monitoringskosten niet te betalen. Als u na deze datum uw vergunning intrekt, moet u die kosten wel betalen. De leges betalen wij nooit terug.

Niet intrekken bij controle

Is er een controle voor derogatie op uw bedrijf? En ontvangen wij uw verzoek voor het intrekken? Dan wachten wij eerst tot de controle klaar is. Als u zich niet heeft gehouden aan de voorwaarden voor derogatie, wijzen wij uw verzoek af. Wij trekken dan zelf uw derogatievergunning in. U mag dan in een volgend jaar ook niet meedoen aan derogatie.

De minister heeft uw derogatievergunning ingetrokken, omdat u zich niet aan de voorwaarden heeft gehouden. Door de intrekking mag u niet meer dan 170 kilogram stikstof uit dierlijke mest per hectare per jaar gebruiken. U mag ook in het volgende jaar geen gebruik maken van derogatie. Vraagt u toch een vergunning aan? Dan wijzen wij uw aanvraag af.

U kunt bezwaar maken tegen de intrekking van uw vergunning. Of tegen de afwijzing van uw aanvraag. Dat kan binnen 6 weken na de datum van de brief die u hierover ontvangt. U kunt digitaal of schriftelijk bezwaar maken.

Ja, u kunt uw derogatievergunning altijd overdragen naar het nieuwe bedrijf. Het maakt niet uit om welke soort bedrijfsoverdracht het gaat. Het nieuwe bedrijf moet zich natuurlijk ook aan de voorwaarden voor derogatie houden. Lees meer op Aandachtspunten bij bedrijfsoverdracht of bedrijfsbeëindiging.

Rechtsonder in de kaart ziet u een balkje. Klik op het icoontje met de 3 lagen. Rechtsboven in het scherm ziet u nu een overzicht met kaartlagen. Zoek de kaartlaag NV-gebieden op. Staat er een streepje door het oogje? Klik er dan op. Is het woord NV-gebieden uitgegrijsd? Zoom dan verder in. Dat doet u met het plusteken rechtsonder in het balkje. De kaartlaag NV-gebieden heeft een lichtrode kleur.

Ja, deze grond telt wel mee, alleen niet voor de verhoogde derogatienorm van 210 of 230 kilogram.
De percelen moeten wel bemonsterd worden en tellen ook mee voor 80% grasland.

Grondwaterbeschermingsgebieden
Hetzelfde geldt voor de grondwaterbeschermingsgebieden (GWB-gebieden).

Ja. Alle landbouwgrond die bij het bedrijf hoort, moet worden bemonsterd. Dus ook grond in Natura 2000-gebieden en derogatievrije zones.

Grondwaterbeschermingsgebieden
Dit geldt ook voor percelen in grondwaterbeschermingsgebieden.

• Grasland, natuurlijk, hoofdfunctie natuur (gewascode 332)
• Natuurterreinen (inclusief heide)
• Onbeteelde grond door een teeltverbod/ontheffing
• Tijdelijk onbeteelde grond
• Bos, blijvend met herplantplicht
• Boomkwekerijgewassen en vaste planten, pot- en containerveld
• Landschapselementen
• Grond waarop u een natuurbeheerpakket kunt aanvragen. (De gewascode maakt niet uit.)
• Percelen met de gebruikscode natuurpacht
• Primaire waterkeringen
• Bufferstroken