Monitor windenergie op land in Nederland

Resultaten in 2024

In 2024 is in Nederland voor 127 megawatt (MW) vermogen aan windmolens gebouwd. Vooral in Flevoland, Groningen, Zeeland, Friesland en Limburg steeg het vermogen. Dit vermogen kan 0,5 terrawattuur (TWh) per jaar aan elektriciteit opleveren. In totaal staat er nu voor 6.943 MW aan windmolens opgesteld, goed voor 21,2 TWh aan elektriciteit bij een gemiddeld windjaar. Er is nog voor 1.305 MW aan windmolens in ontwikkeling.

Groei windenergie op land

De groei in 2024 is een stuk lager dan de afgelopen jaren. In onderstaande figuur ziet u dat het zelfs bijna de minste groei sinds 2015 is. Op 2017 na: toen was de groei minder omdat een aantal projecten afbouwde.

We verwachten dat de groei de komende jaren ook minder snel gaat: er komen weinig nieuwe plannen voor windenergie bij. En de plannen die al bezig zijn, vertragen vaak. 

Regio’s verantwoordelijk voor windenergie

Gemeenten, provincies en waterschappen zijn in het Klimaatakkoord verantwoordelijk gemaakt om voor elke regio een Regionale Energiestrategie (RES) op te stellen. Hierin staat waar projecten met zonne- en windenergie kunnen komen of juist niet. Nederland is opgedeeld in 30 RES-regio’s. Zij willen samen bereiken dat in 2030 55 TWh hernieuwbare (duurzame) energie op land wordt opgewekt.

Grote verschillen tussen provincies

Het windaandeel per provincie verschilt sterk. De provincie Flevoland levert met een vermogen van 2.148 MW veruit de meeste windenergie per jaar. Groningen is 2^e met 907 MW en Zuid-Holland 3^e met 750 MW. 

Bekijk de data uit de monitor op verschillende niveaus in de regionale klimaatmonitor

In een aantal regio’s is het windaandeel weinig vergeleken met het aandeel zonne-energie. Dit is niet goed voor het effectief gebruik van de beschikbare ruimte op ons elektriciteitsnet. Wind en zon leveren namelijk meestal niet tegelijk energie aan het elektriciteitsnet. Afwisseling van wind- en zonne-energie geeft minder grote pieken bij teruglevering aan het elektriciteitsnet. Zo voorkomen we overbelasting van het elektricteitsnet (netcongestie). 

Lees meer over netcongestie, flexibel energieverbruik en opslag van energie

Ontwikkelingen windenergie op land

Door de uitspraak van de Raad van State over de normen voor windturbines is in 2024 nog steeds een groot aantal windenergieprojecten vertraagd of (tijdelijk) stilgevallen. Omdat we nu nog niet weten wanneer de landelijke milieunormen ingaan en hoe die er precies uit gaan zien, geeft dit nog veel onzekerheid.

Andere factoren die in 2024 belangrijk waren voor de ontwikkeling van windmolens, zijn onder andere:

• Omwonenden van een gepland windpark maken zich soms zorgen. Daarnaast ontbreken ook de landelijke normen voor windturbines nog. Samen vertraagt dit de besluitvorming bij gemeenten. Met de gemeenteraadsverkiezingen in het vooruitzicht (maart 2026) verwachten we dat gemeenten besluiten doorschuiven waar de meningen over verschillen. In dat geval liggen meer procedures voor windprojecten (tijdelijk) stil.
• Windprojecten komen vaak bij de Raad van State terecht omdat partijen (zoals omwonenden) bezwaren hebben tegen de windplannen. Dit zorgt voor langere wachttijden. Hierdoor komt het soms voor dat initiatiefnemers vastgestelde realisatietermijnen voor de SDE++-subsidie niet halen (Stimulering Duurzame Energieproductie en Klimaattransitie).
• De veiligheidssituatie in de wereld verandert. Het ministerie van Defensie heeft daarom meer ruimte nodig. Dit betekent soms dat geplande windparken in de buurt van defensieterreinen en/of -oefengebieden niet door kunnen gaan.

Bekijk monitoren uit voorgaande jaren