Programma Energiehoofdstructuur
In Nederland werken we hard aan onze gezamenlijke missie, een klimaatneutraal energiesysteem in 2050. Dit vraagt meer ruimte dan een fossiel energiesysteem en het is een uitdaging om die ruimte te vinden in ons kleine land. We gaan meer elektriciteit gebruiken in plaats van aardgas uit Groningen of het buitenland. Groene waterstof wordt belangrijker. Energie uit wind en zon kan op veel verschillende plekken worden opgewekt. De productie van hernieuwbare energie is weersafhankelijk en kent dus meer schommelingen dan bij fossiele energiebronnen. Overschotten moeten worden opgeslagen in batterijen of omgezet worden naar waterstof. En als er geen wind of zon is, zullen centrales op bijvoorbeeld groene waterstof bijspringen. Hier is veel energie infrastructuur voor nodig en dit vraagt ruimte voor kabels, leidingen, batterijen, elektrolysers en duurzame energiecentrales.
Op deze pagina vindt u informatie over de procedure van dit programma. U leest welke stappen nodig zijn voordat de bouw/aanleg van het programma kan starten.
Programma-informatie
Het Programma Energiehoofdstructuur (PEH) laat zien welke nieuwe nationale energie-infrastructuur nodig is richting 2050 en waar deze slim geplaatst kunnen worden. Hiermee kunnen we eerder afspraken maken over ruimte met gemeenten, provincies, havenbedrijven en netbeheerders. Ook geeft het PEH nationale kaders om zorgvuldig om te gaan met de ruimte en met respect voor de natuur, cultureel erfgoed, en leefbaarheid. Daarmee draagt het PEH bij aan de missie van een klimaatneutraal energiesysteem in 2050.
Stand van zaken
Op vrijdag 1 maart 2024 is het Programma Energiehoofdstructuur vastgesteld door de minister voor Klimaat en Energie en de minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties in de ministerraad. Op 5 maart 2024 is hiervan kennisgeving gedaan in de Staatscourant. Het definitieve programma en bijbehorende documenten kunt u hieronder bekijken.
Programma Energiehoofdstructuur (maart 2024) - Programma Energiehoofdstructuur
Uitvoeringsagenda - Programma Energiehoofdstructuur
Verkenning indicatieve buisleidingstroken deel A - Programma Energiehoofdstructuur
Verkenning geserveerde buisleidingstroken deel B - regio Noord - Programma Energiehoofdstructuur
Verkenning geserveerde buisleidingstroken deel B - regio Oost - Programma Energiehoofdstructuur
Verkenning geserveerde buisleidingstroken deel B - regio Zuid - Programma Energiehoofdstructuur
Verkenning geserveerde buisleidingstroken deel B - regio West - Programma Energiehoofdstructuur
Nota van Antwoord (12 februari 2024) - Programma Energiehoofdstructuur
Participatieverslag (25 januari 2024) - Programma Energiehoofdstructuur
Integrale Effectenanalyse (2 juni 2023) - Programma Energiehoofdstructuur
Integrale Effectenanalyse aanvulling (18 januari 2024) - Programma Energiehoofdstructuur
Integrale Effectenanalyse bijlagen (2 juni 2023) - Progrgamma Energiehoofdstructuur
Samenvatting thema M&R voor aanvulling IEA (18 januari 2024) - Programma Energiehoofdstructuur
Heeft u hulp nodig?
Heeft u hulp nodig met websites van de overheid? Hiervoor kunt u terecht bij de bibliotheek bij u in de buurt. Daar vindt u het Informatiepunt Digitale Overheid en kunt u vragen stellen over de overheid.
Bijeenkomsten voor professionals
Er zijn 3 online bijeenkomsten voor professionals georganiseerd door het project team PEH. Hierin zijn het PEH en de bijbehorende Uitvoeringsagenda toegelicht. Daarnaast was er ruimte voor vragen en is er dieper ingegaan op de uitvoering van enkele aandachtsgebieden. De slideshows die bij de bijeenkomsten gebruikt zijn, kunnen hieronder bekeken worden.
De verslagen van deze bijeenkomsten worden op een later moment op deze website geplaatst.
Voorgeschiedenis
Hieronder vindt u meer informatie over de voorgeschiedenis van dit project.
Van vrijdag 1 september tot en met donderdag 12 oktober 2023 lagen het ontwerp-Programma Energiehoofdstructuur en de bijbehorende Integrale Effectenanalyse (IEA) ter inzage. Op 31 augustus 2023 is hiervan kennisgeving gedaan in de Staatscourant. In die periode was het mogelijk om een zienswijze in te dienen. Er zijn 42 zienswijzen ingediend. Alle zienswijzen zijn door de betrokken overheden meegenomen bij het opstellen van het definitieve programma. De documenten kunt u hieronder nog bekijken.
Ontwerp-Programma Energiehoofdstructuur (juli 2023) - Programma Energiehoofdstructuur
Participatieverslag fase IEA en ontwerp-programma (23 juni 2023) - Programma Energiehoofdstructuur
Integrale Effectenanalyse (2 juni 2023) - Programma Energiehoofdstructuur
Bijlagenboek Integrale Effectenanalyse (2 juni 2023) - Programma Energiehoofdstructuur
Op bovenstaande documenten zijn 42 zienswijzen binnengekomen. De ingediende zienswijzen zijn te vinden in de inspraakbundel Ontwerp-Programma Energiehoofdstructuur.
De onderzoeksaanpak staat beschreven in de concept Notitie Reikwijdte en Detailniveau (concept-NRD). De concept-NRD en het bijbehorende participatieplan voor het Programma Energiehoofdstructuur hebben van 30 april tot en met 10 juni 2021 ter inzage gelegen. In die periode zijn er 47 zienswijzen ontvangen. De zienswijzen zijn opgenomen in een inspraakbundel. De concept-NRD is ook aan andere betrokkenen voorgelegd, zoals netbeheerders, marktpartijen, de decentrale overheden en maatschappelijke organisaties. Daarnaast heeft de Commissie voor de milieueffectrapportage een advies uitgebracht.
De verwerking van de zienswijzen staat in het participatieverslag. Specifieke reacties op elke individuele zienswijze staat in de Nota van Antwoord en er is een actualisatie van het participatieplan bijgevoegd.
In de concept-NRD staan de kaders voor de op te stellen Integrale effectenanalyse voor het Programma Energiehoofdstructuur. De documenten kunt u hieronder nog bekijken.
Vaststellingsnota Notitie Reikwijdte en Detailniveau en participatieverslag - Programma Energiehoofdstructuur
Nota van Antwoord zienswijzen concept-NRD - Programma Energiehoofdstructuur
Verslag Reflectiegroep (28 april 2021) - Programma Energiehoofdstructuur
Actualisatie participatieplan - Programma Energiehoofdstructuur
Inspraakbundel zienswijzen concept-NRD - Programma Energiehoofdstructuur
Concept-NRD - Programma Energiehoofdstructuur
Vragen en antwoorden (11 mei 2021) - Programma Energiehoofdstructuur
Participatieplan Integrale effectenanalyse (7 mei 2021) - Programma Energiehoofdstructuur
In mei 2020 is de kamerbrief over de afbakening van het Programma Energiehoofdstructuur en startnotitie (zie hieronder) van het programma naar de Tweede Kamer verstuurd. In december 2022 is de Kamerbrief Hoofdlijnen Programma Energiehoofdstructuur gepubliceerd.
De webinars over de onderzoeksaanpak in 2021 en over het ontwerp-Programma in 2023 kunt u hieronder terugkijken.
Het projectteam van PEH organiseert verschillende regiobijeenkomsten over het ontwerp PEH en het vervolgproces. De doelgroep is gericht op professionals in de ruimtelijke ordening en het energiedomein. Dit zijn bijvoorbeeld medewerkers van gemeenten, provincies, netbeheerders, ontwikkelaars van energieprojecten of grootverbruikers. Wilt u een uitnodiging ontvangen? Mail dan naar postbuspeh@minezk.nl met de provincie van uw voorkeur.
Er zijn van 2020 tot en met 2023 diverse (deels digitale) stakeholderbijeenkomsten geweest voor stakeholders en regio’s. De verslagen hiervan zijn terug te vinden op de pagina: Programma Energiehoofdstructuur - Stakeholderbijeenkomsten.
In september 2023 organiseerden het ministerie van Economische Zaken en Klimaat en Rijksdienst voor Ondernemend Nederland 6 regionale energiedialogen voor het Nationaal Plan Energiesysteem (NPE) en het ontwerp Programma Energiehoofdstructuur (PEH). Het verslag van deze bijeenkomsten kunt u hieronder inzien.