Radar bij windprojecten

Laatst gecontroleerd op:
11 maart 2024
Gepubliceerd op:
4 mei 2012

In Nederland staan verschillende militaire en civiele radarposten die zorgen voor de vliegveiligheid en de nationale veiligheid. Windturbines en hoogbouw kunnen verstoring op de radar veroorzaken. Om de veiligheid te borgen bestaat in bijna heel Nederland een toetsingsplicht voor (de meeste) nieuwe windenergieprojecten. En binnen 15 kilometer van de radarposten ook voor hoogbouw.

Voor de vliegveiligheid wordt ook getoetst aan de zogenaamde obstakelbeperkingsvlakken rond luchthavens, en aan mogelijke verstoring van navigatie- en communicatieapparatuur.

Kaart radarstations en radarverstoringsgebieden. (Bron: Bijlage 8.4 bij de Regeling algemene regels ruimtelijke ordening - Staatscourant 2020)

Militaire radar

Voor de 7 defensieradars geldt een toetsingsgebied voor nieuwe windenergieplannen vanaf een bepaalde hoogte binnen een straal van 75 kilometer. Voor nieuwe hoogbouwprojecten is dat binnen 15 kilometer van een radarpost. Binnen deze toetsingsgebieden mogen alleen nieuwe bestemmingsplannen worden gemaakt met nieuwe (grote) windturbines met een positieve beslissing van het ministerie van Defensie.

In de Omgevingswet staat dat het Rijk regels mag stellen voor de toetsing van windenergie- en hoogbouwplannen op verstoring van radar. Ook is vastgelegd in welke gevallen een plan getoetst moet worden. Het ministerie van Defensie beoordeelt of de in opdracht van de ontwikkelaar door TNO berekende verstoring van het radarbeeld voor projecten binnen het toetsingsgebied aanvaardbaar is. In dat geval is er dus een positieve beslissing van het ministerie nodig.

Civiele radar

Voor de civiele radars van Luchtverkeersleiding Nederland (LVNL) op Schiphol geldt een toetsingsplicht voor bouwplannen vanaf een bepaalde hoogte. In het bijzonder is dat boven het toetsingsvlak, binnen een straal van ongeveer 15 kilometer rond de luchthaven Schiphol.

Binnen dit toetsingsgebied is het niet toegestaan een nieuw bestemmingsplan te maken waarin bouwwerken vanaf die hoogte worden toegestaan - of van een vigerend plan af te wijken. Dat kan alleen met een positieve beslissing van de Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT). Het toetsingsvlak is ter plaatse van de antenne op de hoogte van die antenne. Deze loopt naar buiten toe geleidelijk op. U kunt deze web-applicatie gebruiken om te bepalen of uw plan toetsingsplichtig is.

In de Omgevingswet staat dat het luchthavenindelingbesluit beperkingen stelt ten aanzien van de bestemming en het gebruik van de grond voor zover die beperkingen noodzakelijk zijn met het oog op de veiligheid in verband met de nabijheid van de luchthaven. In het Luchthaven Indelingsbesluit Schiphol (LIB Schiphol, artikel 2.2.4) zijn deze beperkingen nader uitgewerkt (zie onder andere bijlage 4a en 6).

Integrale versie van het Luchthavenindelingbesluit Schiphol

ILT vraagt advies aan LVNL en beoordeelt of de berekende verstoring van het radarbeeld aanvaardbaar is. Is dat het geval? Dan is er van de minister van Infrastructuur en Waterstaat een positieve beslissing nodig.

Actueel

Het Rijk werkt aan oplossingen voor de grootste knelpunten. In 2017 is de radarpost TAR4 (Amsterdams Bos) vervangen door TAR Schiphol West (nieuwe locatie bij de Polderbaan). Deze radar ondersteunt het primaire radarbeeld van de Defensie verkeersleidingsradars. Hierdoor verstoren de windturbines het radarsignaal in delen van West-Nederland flink minder. 

Ook is in 2019 een extra Defensie luchtverkeersleidingsradar geplaatst op Maritiem Vliegkamp De Kooy in Den Helder. Dit lost de grootste knelpunten van windturbineplannen voor primaire verkeersleidingsradars in Noordwest Nederland op. Ook is er een extra infill-radar geplaatst vlakbij het Zeeuwse Wemeldinge. Deze radar ondersteunt het beeld van de verkeersleidingsradars van Defensie. Dit zorgt voor meer ruimte voor windenergie in Zuidwest Nederland.
 
Voor Zuidoost-Nederland (Limburg en oostelijk Noord-Brabant) gebeurt de radardekking vanaf de Belgische radar op vliegbasis Kleine Brogel.

Meer informatie over radars

Webinar: windturbines en luchtvaart

Wat zijn de raakvlakken tussen windturbines op land en luchtvaart? In dit webinar van 31 januari 2022 spraken drie experts over bouwhoogtebeperkingen, radar en obstakelverlichting. Wij organiseerden dit webinar samen met het Rijksvastgoedbedrijf, TNO en het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat. Kijk hieronder het webinar terug en de 3 presentaties:

Presentaties

Downloads

Meer weten?

Vragen over windenergie op land?

Neem contact met ons op

In opdracht van:
  • Ministerie van Klimaat en Groene Groei
Bent u tevreden over deze pagina?