Wat verandert er in 2024 voor u als agrarisch ondernemer?
Als agrarisch ondernemer maakt u gebruik van onze regelingen. Het kan zijn dat er voor u iets verandert vanaf 1 januari 2024. In dit overzicht vindt u de veranderingen voor agrarisch ondernemers op een rij. We werken het overzicht regelmatig bij met de laatste informatie.
Gecombineerde opgave
U hoeft in 2024 minder vragen in de opgave in te vullen dan in 2023. Dit komt omdat we dit jaar geen extra vragen stellen voor de Europese landbouwtelling.
Vanuit het GLB en het mestbeleid zijn er een aantal veranderingen in de opgave. Wilt u weten wat er anders is? U vindt de belangrijkste punten op Veranderingen in de Gecombineerde opgave 2024.
Afbouw derogatie
De derogatie op mest wordt verder afgebouwd. Dit zijn de veranderingen voor komend jaar:
- De gebruiksnorm gaat verder omlaag naar 230 of 210 kilogram stikstof uit dierlijke mest per hectare. Dit was 240 of 220 kilogram. De norm hangt af van het gebied waar uw grond ligt.
- U kunt geen derogatievergunning meer gebruiken voor percelen in derogatievrije zones rondom stikstofgevoelige Natura 2000-gebieden. Deze derogatievrije zones liggen tot 250 meter vanaf de grenzen van de Natura 2000-gebieden.
- De met nutriënten verontreinigde gebieden (NV-gebieden) zijn voor 2024 definitief aangewezen. Dit heeft ook gevolgen voor bedrijven met een derogatievergunning. Meer hierover leest u op Derogatie. Daar vindt u ook de overige voorwaarden.
Mestbeleid
- De met nutriënten verontreinigde gebieden (NV-gebieden) zijn voor 2024 definitief aangewezen. In deze gebieden gaat de stikstofgebruiksnorm voor alle landbouwers omlaag. In het grootste deel van de NV-gebieden is dat 5%. In grondwaterbeschermingsgebieden (GWB-gebied) op zand- en lössgrond in Overijssel, Gelderland, Utrecht, Noord-Brabant en Limburg zijn extra maatregelen nodig. Daar is de verlaging 10%.
- Vanaf 1 januari 2024 kan import en export van dierlijke mest alleen nog via rVDM.
GLB
In grote lijnen blijft het Gemeenschappelijk landbouwbeleid (GLB) in 2024 hetzelfde als in 2023. Een overzicht van de belangrijkste veranderingen en aanvullingen ziet u hieronder.
Vanaf 2024 kunt u een nutriëntentool gebruiken. Hiermee krijgt u advies over hoe u nutriënten gebruikt op uw bedrijf. Meer informatie vindt u op Nutriëntentool voor beste gebruik mest, water en gewassen.
Aan de landschapselementen waterdelen wordt de droge sloot toegevoegd.
Waterlopen die in 2023 onder de term 'droge sloot' vallen, zijn in 2024 gesplitst:
- Sloten die altijd droog staan: droge sloot. Deze vallen niet langer onder de bufferstroken-regeling en vereisen geen bufferstrook meer.
- Waterlopen die droogvallen en tussen 1 april en 1 oktober droog staan: lang droogvallende waterloop. Hiervoor blijft een bufferstrook (van 1 meter) verplicht.
De nieuwe definities gaan in vanaf januari 2024.
GLMC 7
- Gewasrotatie is verplicht. De afwijkende regels voor 2023 gelden niet meer.
- Bij de verplichting voor het telen van een rustgewas wordt uitgegaan van een blokkensysteem in jaren. Dit betekent dat u in de periode 1 januari 2023 tot 1 januari 2027 één keer een rustgewas als hoofdteelt teelt.
GLMC 8
- U laat 4% van uw bouwland niet-productief. De afwijkende regels voor 2023 gelden niet meer.
- Niet-productief bouwland mag u het hele jaar niet beweiden.
- Een perceel dat vorig jaar blijvend grasland was mag u dit jaar niet inzetten voor niet-productief.
- De wegingsfactor voor sloten grenzend aan beheerde rand en/of natuurvriendelijke oever is 2. Voor sloten grenzend aan een flauw talud wordt dat 1.
GLMC 10
- U hoeft geen bufferstrook aan te leggen aan een sloot die onder normale omstandigheden het hele jaar droog staat.
Er zijn 3 nieuwe eco-activiteiten: precisiegewasbescherming, precisiebemesting en fertigatie. Lees hierover meer onder Eco-regeling: 3 nieuwe eco-activiteiten.
Rustgewas
U mag alleen de rustgewassen uit de gewassenlijst ‘Eco-gewassen 2024’ telen. Onder de rustgewassen vallen in 2024 ook bladrammenas, boekweit, Japanse haver, gele mosterd, zwarte mosterd, niger, sarepta mosterd/caliente, tagetes erecta, tagetes patula en zwaardherik (aaltjesvanggewas).
Stikstofbindend gewas
U krijgt geen waarde als u deze activiteit inzet of nodig heeft voor het minimum aandeel niet-productieve grond GLMC 8.
Biologische bestrijding
Er zijn 2 nieuwe technieken, namelijk nematoden en bacteriepreparaten.
Weidegang
Voor het uitvoeren van deze activiteit moet u vanaf 2024 gecertificeerd zijn door een externe partij. U moet zich hiervoor aanmelden. Meer informatie daarover volgt nog. De kosten die u hiervoor maakt hebben we verwerkt in de waarde van de activiteit. Deze is verhoogd naar €45 per hectare.
Groene braak
U mag in het aanvraagjaar minimaal 9 maanden achter elkaar geen chemische gewasbeschermingsmiddelen en mest gebruiken. Lees meer over de voorwaarden op Eco-activiteiten, punten en waarde onder 22 - Groene braak.
Niet-productieve grond
De volgende eco-activiteiten kunt u niet doen op percelen die u als niet-productieve grond heeft opgegeven:
grasklaver, grasland met kruiden, langjarig grasland, meerjarige teelt, natte teelt, rustgewas, stikstofbindend gewas, vezelgewas, vroeg ras rooigewas, onderzaai vanggewas, biologische bestrijding, precisiegewasbescherming, precisiebemesting, fertigatie en weidegang.
Regiokaart 2024
Voor 2024 is er een nieuwe regiokaart. De regio Zuidwestelijke Delta en Rivierenland is uitgebreid met de gebieden rond Drimmelen, Geertruidenberg en het gedeelte van Waalwijk dat ten noorden van de Rijksweg A59 ligt. De regio rond Nijmegen is toegevoegd aan de regio Zuidwestelijke Delta en Rivierenland.
Precisiegewasbescherming
Het gebruik van gewasbeschermingsmiddelen kan negatieve gevolgen hebben voor mens en natuur. Een precisietoepassing kan helpen om minder bestrijdingsmiddel te gebruiken. Dit is goed voor het milieu en het kost u minder geld.
Onder gewasbeschermingsmiddelen verstaan we chemische en biologische middelen. En ook herbiciden die wettelijk zijn toegestaan in Nederland. U mag geen biociden inzetten voor deze eco-activiteit. Biociden worden namelijk niet gebruikt voor gewasbescherming, maar voor andere plagen op het erf. Denk aan muizen of houtconservering.
De voorwaarden leest u op Eco-activiteiten, punten en waarde onder 15. Precisiegewasbescherming.
Precisiebemesting
Precisiebemesting is een belangrijk hulpmiddel bij het verbeteren van de waterkwaliteit. Meer opname door de plant betekent minder verliezen naar bodem en water.
Bij precisiebemesting is de toediening van mest zo geregeld dat de gewenste hoeveelheid meststoffen voor het gewas beschikbaar komt. De mestbenutting neemt toe. De juiste hoeveelheid drijf-, kunst- of vaste mest wordt op het juiste moment en op de juiste plek gegeven.
De toepassing van precisiebemesting is bedoeld voor de hoofdteelt. U mag precisiebemesting ook toepassen tijdens voorbereidende werkzaamheden voor de groei van de hoofdteelt. Bij precisiebemesting kunt u verschillende geavanceerde apparatuur en informatietechnologie gebruiken. Zo kunt u kiezen tussen een strooier, spuitmachine, zodebemester of sleepvoetbemester, afhankelijk van het gebruikte soort mest.
De voorwaarden leest u op Eco-activiteiten, punten en waarde onder 16. Precisiebemesting.
Fertigatie
Met fertigatie geeft u vloeibare meststoffen via een druppelirrigatiesysteem. Zo kunt u op het juiste moment de juiste hoeveelheid voeding toevoegen. De meststoffen komen via een doseersysteem in het water. Daarna komt de mix van water en meststoffen via een hoofdleiding en druppelslangen uiteindelijk in het gewas terecht. U heeft hiervoor een functionerend fertigatiesysteem op uw perceel nodig. Een fertigatiesysteem kunt u ook gebruiken om te irrigeren.
De voorwaarden leest u op Eco-activiteiten, punten en waarde onder 17. Fertigatie.
Voor het berekenen van eco-doelen die bij uw bedrijf passen, heeft u eco-activiteiten nodig. In de tabellen hieronder ziet u een overzicht van gewassen en van de punten en waarden. Ook ziet u welke eco-activiteiten u kunt stapelen.
De instapeis voor de eco-regeling 2024 is het totaal aantal hectare keer 5 punten. In 2023 was dit 4,5 keer.
In de tabel hieronder ziet u welke eco-activiteiten en activiteiten voor het Agrarisch Natuur- en Landschapsbeheer (ANLb) in 2024 kunnen samengaan op hetzelfde perceel. U ziet ook of er overlap is in de vergoedingen. Op tabblad 4 ziet u wat er in 2024 anders is dan in 2023.
De belangrijkste wijzigingen in 2024:
- 3 nieuwe eco-activiteiten (Precisiegewasbescherming / T02, Precisiebemesting / T03 en Fertigatie / T04);
- 1 nieuw ANLb-pakket (Meerjarige kruidenrijke akkerrand op bufferstrook / 19c);
- aanpassingen door wijzigingen in toegestane gewassen.
Het schapenras Blauwe Texelaar (inclusief Dassenkop Texelaar) komt niet meer in aanmerking voor subsidie uit de regeling Zeldzame landbouwhuisdierrassen. Het schapenras Nederlands bonte schaap komt vanaf 2024 juist wel in aanmerking.
Stikstof
U kunt zich tot en met vrijdag 5 april aanmelden voor de Landelijke beëindigingsregeling veehouderijlocaties met piekbelasting (Lbv-plus).
Wat verandert er nog meer
- In 2024 geldt de Rapportageverplichting Werkgebonden Personenmobiliteit voor alle ondernemingen met meer dan 100 werknemers. Dit geldt ook voor de agrarische sector.
- Bent u producent van een innovatief stalsysteem? Of wilt u als veehouder zo’n stalsysteem gebruiken? Dit regelt u niet meer allemaal bij ons, maar ook bij het Omgevingsloket.
U kunt nog wel bij ons terecht voor het aanvragen van een advies. Binnenkort leest u hier meer over op onze website. - Vanaf 1 januari 2024 is het definitief verboden om varkens in Nederland een klopmerk te geven. Gaan varkens vanaf dat moment direct naar een Duitse slachterij? Dan krijgen ze alleen het verplichte goedgekeurde oormerk als identificatiemiddel.
- Zelf knaagdieren beheersen met chemische middelen? Sinds 26 december 2023 mag dat alleen nog als u een bedrijfscertificaat IPM-Knaagdierbeheersing en een persoonlijke IPM-KBA-licentie heeft. Dit is onderdeel van het Integrated Pest Management (IPM) dat sinds 1 januari 2023 geldt. In 2023 gold nog een overgangsperiode voor gebruik en opslag van chemische middelen met oude etiketten. Die periode liep op 26 december 2023 af. Wat dit voor u betekent, leest u op Knaagdierbeheersing (IPM).
Regelingen per sector
Wilt u weten welke regels voor u gelden en van welke regelingen u gebruik kunt maken? We hebben deze op een rij gezet voor:
Hier doen we het voor
Om toekomstbestendig te kunnen ondernemen, is verduurzamen noodzakelijk. Samen zorgen we voor minder schadelijke uitstoot naar bodem, lucht en water. Voor meer biodiversiteit en dierenwelzijn. En voor een duurzaam inkomen voor agrarisch ondernemers en tuinders. Uiteindelijk doen we het allemaal voor een beter klimaat. Meer informatie vindt u via Landbouw.
- Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit
