Zakendoen in Rwanda

Heeft u na het lezen van het onderstaande nog vragen over het exporteren naar Rwanda? Neem dan contact op met een van onze adviseurs. Samen met het diplomatieke netwerk in dit land kunnen we u helpen om van uw export naar Rwanda een succes te maken.

Inwoners en maatschappij van Rwanda

Als u zaken wilt doen in Rwanda, is het goed om de politieke achtergrond van het land te kennen. De politieke situatie is nu een paar decennia stabiel. Dat is lang niet altijd zo geweest. Nadat Rwanda in 1962 onafhankelijk werd, kende het land onrustige tijden. Spanningen tussen de twee belangrijkste etnische groepen in het land, de Hutu’s en de Tutsi’s, leidden tot geweldsuitbarstingen. In 1994 escaleerde dit in een genocide, gericht op Tutsi’s, gematigde Hutu’s en Twa (de oorspronkelijke bewoners van Rwanda).

Sinds die tijd is de situatie veranderd. Rwanda is een stabiel en progressief land. Het grootste deel van de Rwandezen woont verspreid over het platteland. De hoofdstad is Kigali. De belangrijkste religie is het christendom, officiële talen zijn Frans, Engels en verschillende Bantoetalen. Het land grenst aan onder meer Oeganda, Burundi en Congo-Kinshasa.

Economie van Rwanda

Het gaat goed met de economie van Rwanda. De afgelopen jaren groeide de economie grofweg tussen de 6% en 8%. Van oudsher is de economie gebaseerd op landbouwproductie van vooral thee, koffie, bananen en aardappelen. Bijna driekwart van de werkzame bevolking werkt in de agrarische sector. Toch focust Rwanda steeds meer op de dienstensector.

Rwanda heeft de economische groei deels gebruikt om armoede en ongelijkheid te bestrijden. Ook wordt volop ingezet op een duurzame maatschappij, waarbij het land een voorloper is op het gebied van het uitbannen van plastic. Rwanda is sinds 2007 lid van de East African Community (EAC), een regionaal samenwerkingsorgaan van 6 Oost-Afrikaanse landen.

Tegenover de economische successen staan een aantal uitdagingen. Langdurige droogte vormt een dreiging voor de landbouw. Ook kan politieke onrust in de buurlanden effect hebben op de Rwandese economie.

Recente economische ontwikkelingen

In Rwanda sloeg de coronacrisis ook hard toe. De economische groei van ruim 9% in 2019 veranderde in een kleine economische krimp. Vooral toerisme en transport zijn zwaar getroffen. Lees de analyse van de African Development Bank op pagina 121.

De Wereldbank heeft in 2021 ook een rapport gepubliceerd over de economische situatie van Rwanda. Download het rapport 'Rwanda Economic Update, January 2021 : Protect and Promote Human Capital in a Post-COVID-19 World' op de website van de Wereldbank.

Meer weten over de recente economische ontwikkelingen in heel Afrika? Bekijk dan ook het rapport Africa's Pulse van de Wereldbank.

Handel Rwanda - Nederland

Voor Nederland staat Rwanda op nummer 146 van de landen waar we goederen heen exporteren (voorlopige cijfers 2021), een exportwaarde die vergelijkbaar is met die van landen als Nicaragua en Cambodja. In 2021 bedroeg de export van Nederlandse goederen naar Rwanda € 40,0 miljoen. Bekijk ook de Handels- en Investeringscijfers van Nederland en Rwanda hieronder voor een overzicht van de import- en exportcijfers.

Wilt u meer weten over het land Rwanda, zoals het bruto nationaal product, economische groei of andere demografische gegevens? Bekijk dan onze factsheet over Rwanda.

Handelsrelatie EU-Rwanda

Rwanda valt onder het 'Everything But Arms' stelsel van de EU. Dat houdt in dat alle producten uit Rwanda, behalve wapens en munitie onder voorwaarden tarief- en quotumvrij geïmporteerd kunnen worden in de EU. Kijk voor meer informatie op de EU Trade Helpdesk.

Zakelijke kansen in Rwanda

In Rwanda liggen er kansen in veel verschillende sectoren. Denk aan landbouw, infrastructuur, fintech, duurzame energie en tuinbouw.

Heeft u vragen over het zakendoen in Rwanda? Of bent u op zoek naar zakenpartners in de landbouw of een andere sector? Neem dan contact op met onze landenadviseurs voor Rwanda. Zij kunnen u meer vertellen over de sectoren en u helpen aan wetten en regels te voldoen.

Landbouw

In Rwanda zijn er kansen voor Nederlandse ondernemers in de landbouw. Op de website Agroberichten vindt u gedetailleerde informatie van de Landbouwraad Rwanda. Onder meer over de zuivel, aardappel- en tuinbouwsector. Vooral de Nederlandse successen in de Rwandese tuinbouw vallen op en laten zien dat er in die sector volop kansen liggen. Op de website staat ook contactinformatie van de Landbouwraad.

Infrastructuur

Wilt u in een Rwanda een infrastructuurproject uitvoeren? Voor de voorbereidende fase hiervan kunt u misschien financiering krijgen via Invest International. Zo is er geld beschikbaar voor bijvoorbeeld haalbaarheidsstudies, milieueffectrapportages of conceptuele ontwerpen. Ook voor de uitvoering van een project kan Invest International financiering bieden. Bijvoorbeeld met een subsidie, garantie of lening.

Lees op de website van Invest International meer over:

• de voorwaarden voor financiering;
• openstaande aanbestedingen;
• opties voor bedrijven, overheden en beleggingsfondsen.

Hernieuwbare energie

In Rwanda is er behoefte aan het verbeteren en uitbreiden van de elektriciteitsvoorziening. De meeste kansen liggen in het leveren van elektriciteit die niet via het algemene elektriciteitsnetwerk loopt (off-grid). Maar ook on-grid zijn er mogelijkheden. Er liggen er kansen op het gebied van:

• zonne-energiesystemen die niet aan het net gekoppeld zijn (off-grid solar home systems);
• kleine elektriciteitsnetwerken (mini-grids);
• verbeteren en leggen van transmissielijnen;
• leveren van materieel en advies voor projecten;
• technische ondersteuning, projectontwerp en training van monteurs.

Digitalisering en fintech

Digitalisering heeft prioriteit voor spelers die ontwikkeling stimuleren in Rwanda, waaronder de Rwandese overheid. Fintechbedrijven kunnen met hen samenwerken om digitale producten te introduceren.

Er liggen kansen op het gebied van:

• digitale financiële diensten in de landbouwsector;
• digitale verzekeringsproducten- en diensten;
• vermogensbeheer via innovatieve technologie (WealthTech);
• beheer van regelgevende processen in de financiële sector (RegTech) en cyberveiligheid;
• business process outsourcing (bpo);
• data-analyse.

Bekijk het rapport Fintech in Rwanda Market Scan op de website van Traide.org voor meer informatie.

Ondernemen in Rwanda

Rapporten die u helpen bij ondernemen in Rwanda

Op de website van Traide.org vindt u diverse rapporten die kunnen helpen bij het zakendoen in Rwanda.

Ease of Doing Business

Bij de Wereldbank vindt u informatie over alle praktische zaken die komen kijken bij het starten van een eigen bedrijf in Rwanda. In de rubriek 'Ease of Doing Business' van de Wereldbank vindt u informatie over bouwvergunningen, de registratie van onroerend goed en het betalen van belastingen. Rwanda staat op plaats 38 in de Ease of Doing Business (2020).

Let op! De Wereldbank heeft onregelmatigheden gevonden in de ranglijsten van 2018 en 2020. Na intern onderzoek (pdf) is besloten het ontwikkelen van de Doing Business-rapporten te stoppen. De bank werkt momenteel aan een nieuwe betrouwbare methode voor het beoordelen van het internationale zaken- en investeringsklimaat.

De Rwanda Development Board (RDB)

De Rwanda Development Board (RDB) helpt u ook bij het zakendoen. U kunt deze overheidsorganisatie zien als de lokale variant van RVO.

De RDB biedt volop informatie over het starten van een bedrijf in Rwanda en over de kansrijke sectoren in het land. Houd er wel rekening mee dat deze informatie geschreven is ter promotie van het zakendoen in Rwanda.

Hulp bij financiering nodig?

De Rijksdienst voor Ondernemend Nederland helpt u graag uw financiering rond te krijgen. Lees daar meer over op onze pagina hulp bij financiering.

Kijk ook in de Subsidiewijzer welke subsidies voor Rwanda mogelijk zijn.

Praktijkverhaal: Gezonde mais helpt tegen ondervoeding in Rwanda

Bekijk onderstaande video, of lees het praktijkverhaal, van een ondernemer die hielp om de productie van maïs in Rwanda te verbeteren. RVO ondersteunt dit project via de SDG Partnerschapfaciliteit (SDGP).

Exportregels voor Rwanda

Documenten en procedures

De volgende bronnen bieden ook informatie over exportregels:

• De KVK heeft meer informatie over exportdocumenten.
• De Nederlandse Voedsel en Warenautoriteit (NVWA) geeft informatie over exportprocedures bij dierlijke producten en plantaardige producten.
• De Douane van Rwanda biedt informatie over exportregels.
• Op de website Rwanda Trade vindt u allerlei praktische informatie over exporteren naar Rwanda.

Tijdelijke invoer

Rwanda is niet aangesloten bij de ATA-conventie. U kunt bij tijdelijke invoer dus ook geen ATA-Carnet gebruiken.

Hulp van de ambassade

De ambassade in Kigali staat klaar om u te helpen bij al uw ondernemersvragen. De medewerkers ter plekke kennen de lokale markt, signaleren kansen en geven praktische tips. Bovendien kunnen zij deuren openen die voor anderen gesloten blijven.

Lijkt de plaatselijke overheid niet mee te willen werken of zijn er andere drempels? Vaak kent de ambassade de mensen die deze obstakels weg kunnen nemen. Bij zakelijke conflicten kunnen de ambassademedewerkers u in contact brengen met juristen en fiscalisten.

Bekijk de contactinformatie van de ambassade op de website Nederland Wereldwijd. Daar vindt u ook het reisadvies voor Rwanda.

Op de website Agroberichten buitenland vindt u informatie over de landbouwraad in Kampala (Oeganda). Deze houdt zich ook bezig met Rwanda.

Meer weten?

• Kijk bij World Integrated Trade Solution (een initiatief van de Wereldbank en UNCTAD) voor statistieken over Rwanda.
• Het Centraal Bureau voor Statistiek (CBS) biedt statistieken over onze handel met Rwanda.
• Het National Institute of Statistics Rwanda biedt statistieken over allerlei economische en sociale onderwerpen.
• Kijk wat handelsakkoorden en handelsbelemmeringen voor uw handel kunnen betekenen.
• Lees onze Do's-and-don'ts voor tips over de zakencultuur in Rwanda.