Wat verandert er in 2023 voor u als agrarisch ondernemer?
Als agrarisch ondernemer maakt u gebruik van onze regelingen. Het kan zijn dat er voor u iets verandert vanaf 1 januari 2023. In dit overzicht vindt u de veranderingen voor agrarisch ondernemers op een rij. We werken het overzicht regelmatig bij met de laatste informatie.

De grootste veranderingen
Nieuw in het Gemeenschappelijk landbouwbeleid (GLB)
Het Gemeenschappelijk landbouwbeleid (GLB) verandert in 2023. Doel van het nieuwe GLB is om de landbouw toekomstbestendig te maken, de natuur te versterken en het platteland leefbaar te houden. Belangrijk daarin is de eco-regeling: als u eco-activiteiten uitvoert, krijgt u een hogere bijdrage.
Bekijk wat het GLB voor uw bedrijf betekent:
Dit verandert er ook in het GLB vanaf 2023:
- U krijgt een extra betaling bij uw basispremie voor de eerste 40 hectare landbouwgrond.
- U krijgt een bijdrage voor de oppervlakte van landschapselementen.
- Bent u biologisch boer? Dan krijgt u de maximale vergoeding voor eco-activiteiten uit de eco-regeling.
- Het Agrarisch Natuur- en Landschapsbeheer (ANLb) richt zich meer op water en klimaat. Ook breidt het ANLb uit: meer beheermogelijkheden, meer budget, meer deelnemers, meer hectares. U vindt meer informatie op Agrarisch Natuur- en Landschapsbeheer (ANLb).
- Vestigingssteun en extra betaling op basispremie voor jonge landbouwers (tot en met 40 jaar)
Bekijk alle nieuwe mogelijkheden op Gemeenschappelijk landbouwbeleid (GLB) vanaf 2023.
Bufferstroken
Vanaf 2023 is het verplicht om een bufferstrook langs een waterloop aan te houden. De waterloop ligt langs uw landbouwgrond. Hier mag u geen mest op uitrijden en geen gewasbeschermingsmiddelen gebruiken. De breedte van de bufferstrook hangt af van het type waterloop. De strook telt niet mee voor de mestplaatsingsruimte op uw landbouwgrond. Lees meer op Alles over bufferstroken.
U hoeft de bufferstroken niet zelf in te tekenen in Mijn percelen. Dat doen wij voor u. U ziet de bufferstroken als kaartlaag staan in Mijn percelen. U leest hier meer over op Bufferstroken in Mijn percelen.
Het Gemeenschappelijk landbouwbeleid (GLB) heeft regels voor het gebruik van een bufferstrook. Ook biedt het GLB mogelijkheden voor subsidie voor eco-activiteiten op bufferstroken.
Afbouwen derogatie mest met compensatieregeling
De derogatie op mest wordt de komende jaren afgebouwd. Dat heeft het kabinet met de Europese Commissie afgesproken. Voor u betekent dit dat u vanaf 2023 elk jaar minder mest mag uitrijden.
De belangrijkste veranderingen vanaf 2023:
- Voor percelen in Natura-2000 gebieden of grondwaterbeschermingsgebieden krijgt u geen derogatievergunning.
- De lagere norm geldt in meer gebieden. Het gaat hierbij om gebieden waar al te veel meststoffen in de grond zitten.
- U houdt bufferstroken aan.
Heeft u de afgelopen jaren een derogatievergunning gehad? Dan kunt u van 19 juni tot en met 18 juli 2023 de subsidie Behoud grasland bij afbouw derogatie aanvragen. Het doel van deze subsidie is behoud van grasland bij derogatiebedrijven en ondersteuning van u als ondernemer.
Bekijk de veranderingen op Derogatie vanaf 2023
Mestbeleid
Dit zijn in 2023 de belangrijkste veranderingen in het mestbeleid.
- Alle landbouwers stellen een bemestingsplan op voordat het groeiseizoen begint. Ook als u geen gebruikmaakt van derogatie. Lees hier meer over op Wegwijs in het mestbeleid.
- U houdt bufferstroken aan.
- Teelt van mais op zand- of lössgronden hoeft u niet meer te melden.
- Mestvervoer registreert u voortaan online en realtime.
Mijn percelen
Dit verandert er vanaf 2023:
- De Basisregistratie Grootschalige Topografie (BGT) is de basislaag.
- Het is belangrijk om nu ook de landschapselementen in uw beheer te registreren. Denk hierbij aan bomen, water en hout. U krijgt hiervoor een basisbetaling vanuit het Gemeenschappelijk landbouwbeleid (GLB) en kunt extra vergoedingen aanvragen voor het beheer van landschapselementen.
- U mag maximaal 100 bomen hebben op gras- of bouwland (was maximaal 50). Het maximum is verhoogd om agroforestry beter mogelijk te maken.
Als grondgebonden agrarisch ondernemer legt u bij ons vast welke percelen u heeft. Dit doet u via Mijn percelen. Wat u registreert, is de basis voor uitbetalingen uit het GLB en hoe u regels uit het mestbeleid kunt toepassen.
Bekijk meer informatie op Alles over percelen registreren
Lbv en Lbv-plus
Wilt u een of meer locaties van uw veehouderij beëindigen? Als u onder de aanpak piekbelasting valt, kunt u gebruikmaken van de Landelijke beëindigingsregeling veehouderijlocaties met piekbelasting (Lbv-plus). Als u hier niet onder valt, maakt u gebruik van de Lbv. Meer mogelijkheden om uw stikstofuitstoot te verminderen vindt u op Als agrarisch ondernemer minder stikstof uitstoten.
Energiebesparingsplicht ook voor glastuinbouw
Valt u als glastuinder onder de CO2-regeling en EU-ETS? Dan geldt vanaf 1 juli 2023 ook de energiebesparingsplicht voor u. Dat houdt in dat u alle energiebesparende maatregelen moet uitvoeren die u in 5 jaar of minder terugverdient. De plicht geldt voor locaties met een jaarlijks energieverbruik vanaf 50.000 kWh elektriciteit of 25.000 m3 aardgas(equivalent). Kijk voor meer informatie op Energiebesparingsplicht vanaf 2023.
Heeft u een energiebesparingsplicht? Dan moet u daar eens in de 4 jaar over rapporteren. Dit is de informatieplicht. Verbruikt u op een locatie vanaf 10 miljoen kWh elektriciteit of 170.000 m³ aardgas(equivalent)? Dan geldt ook de onderzoeksplicht voor u.
Wat verandert er nog meer?
- U heeft een certificaat en licentie nodig om zelf knaagdieren op uw boerderij chemisch te bestrijden.
- Als glastuinder kunt u in de loop van 2023 gemakkelijker een vergunningsaanvraag doen om aardwarmte te gebruiken. Lees het nieuwsbericht Wijzigingen Mijnbouwwet voor aardwarmte aangenomen door Eerste Kamer.
- Er komt meer budget voor de MIA-regeling: van € 144 miljoen naar € 192 miljoen in 2023.
- Er komt meer budget voor de EIA-regeling: van € 149 miljoen naar € 249 miljoen in 2023.
- In december is de Milieu- en energielijst 2023 bekendgemaakt. Daarin vindt u de bedrijfsmiddelen en technieken waarin u kunt investeren met fiscaal voordeel. Dit doet u via de MIA\Vamil (milieuvriendelijkheid) of de EIA (energiebesparing).
Regelingen per sector
Het soort bedrijf dat u heeft, bepaalt voor een groot deel hoe u kunt verduurzamen. En van welke regelingen u gebruik kunt maken. We hebben deze op een rij gezet voor:
Hier doen we het voor
Om toekomstbestendig te kunnen boeren, is verduurzamen noodzakelijk. Samen zorgen we voor minder schadelijke uitstoot naar bodem, lucht en water. Voor meer biodiversiteit en dierenwelzijn. En voor een duurzaam inkomen voor boeren en tuinders. Uiteindelijk doen we het allemaal voor een beter klimaat. Meer informatie leest u op Duurzame landbouw.
- Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit