Zakendoen in Tsjaad

Inwoners en maatschappij van Tsjaad

Het gebied dat nu Tsjaad heet werd al in de prehistorie bewoond. Beroemde rotstekeningen getuigen van die geschiedenis. Toch werd het land pas onafhankelijk (van Frankrijk) in 1960. Na die onafhankelijkheid is het nog maar zelden rustig geweest in Tsjaad. Burgeroorlogen, invallen vanuit Libië en Soedan, politieke onrust en aanslagen van terroristen zorgden (en zorgen) voor bijna continue onrust.

Het huidige Tsjaad is een dunbevolkte presidentiële republiek met 17,4 miljoen inwoners (2022). Het land is bijna 30 keer zo groot als Nederland maar heeft minder inwoners. Bijna 1,4 miljoen mensen wonen in de hoofdstad Ndjamena. Het land kent een enorme hoeveel etnische groepen, die vaak weer zijn onderverdeeld in subgroepen. De Sara vormen met zo'n 30% van de bevolking de grootste groep. Frans en Arabisch zijn de officiële talen, maar in het zuiden van het land wordt ook Sara gesproken. De belangrijkste religies zijn de islam (52%), het protestantisme (24%) en het katholicisme (20%).

Tsjaad heeft te kampen met grote maatschappelijk problemen. Maar liefst 40% van de bevolking leeft onder de armoedegrens. Van die bevolking is 65% jonger dan 25 jaar. Slecht onderwijs en beperkte toegang tot de gezondheidszorg zijn andere langdurige problemen. Bovendien heeft Tsjaad te maken met tienduizenden vluchtelingen uit Soedan en de Centraal-Afrikaanse Republiek. In de Human Development Index staat Tsjaad op de 187^e plaats van de 188 landen.

Economie van Tsjaad

Tot voor kort draaide de economie van Tsjaad vooral op de landbouwsector. Katoen en vee waren toen belangrijke exportproducten. In 2003 werd een flinke voorraad olie ontdekt in de Tsjadische bodem, waardoor tegenwoordig het overgrote deel van de export uit olie bestaat. Dit maakt de Tsjadische economie afhankelijk van de wereldwijde olieprijzen.

Ondanks die olie is de Tsjadische economie nog altijd fragiel. De economie wordt geremd door een beperkte infrastructuur, gebrek aan getraind personeel, corruptie en een grootschalige bureaucratie. Hierdoor is Tsjaad afhankelijk van buitenlandse steun. Met name van organisaties als de African Development Bank, de EU en de Wereldbank. Om het land minder afhankelijk te maken van olie heeft de Tsjadische overheid een economisch noodplan ontwikkeld voor diversificatie van de economie.

Recente economische ontwikkelingen

Tsjaad had niet veel last van de pandemie zelf, maar wel van de coronacrisis. In 2019 was er nog 3% economische groei. Door de coronacrisis volgde een kleine krimp. De recessie kwam vooral door een daling van de olieprijzen. Lees de analyse van de African Development Bank op pagina 109.

De Wereldbank heeft in 2021 ook een rapport gepubliceerd over de economische situatie van Tsjaad. Download het rapport 'Chad 2021 Economic Update : Recovering from Shocks – Improving Macro-Fiscal Sustainability to Rebuild Better' op de website van de Wereldbank.

Meer weten over de recente economische ontwikkelingen in heel Afrika? Bekijk dan ook het rapport Africa's Pulse van de Wereldbank (april 2023).

Handel Nederland - Tsjaad

Voor Nederland staat Tsjaad op nummer 164 wat betreft landen waar we goederen heen exporteren (voorlopige cijfers 2021), vergelijkbaar met de exportwaarde van landen als Namibië en Djibouti. In 2021 bedroeg de export van Nederlandse goederen naar Tsjaad € 24,0 miljoen. Bekijk hieronder ook de handelscijfers van Nederland en Tsjaad voor een overzicht van de import- en exportcijfers.

Wilt u meer weten over het land Tsjaad, zoals het bruto nationaal product, economische groei of andere demografische gegevens? Bekijk dan onze Factsheet Tsjaad.

Zakelijke kansen in Tsjaad

Aanbestedingen

Op de websites van de Wereldbank en de African Development Bank staan regelmatig aanbestedingen voor projecten in Tsjaad. Nog nooit samengewerkt met deze banken? Bekijk de volgende video over zakendoen met ontwikkelingsbanken:

Vragen? Neem contact op met RVO.nl

Heeft u vragen over het zakendoen in Tsjaad? Of bent u op zoek naar zakenpartners in dat land? Neem dan contact op met onze landenexperts voor Tsjaad. Zij kunnen u meer vertellen over kansrijke sectoren en u helpen met het voldoen aan de wet- en regelgeving.

Ondernemen in Tsjaad

Ease of Doing Business

Bij de Wereldbank vindt u informatie over alle praktische zaken die komen kijken bij het starten van een eigen bedrijf in Tsjaad. In de rubriek 'Ease of Doing Business' van de Wereldbank vindt u informatie over bouwvergunningen, de registratie van onroerend goed en het betalen van belastingen. De Wereldbank bundelde deze investeringsinformatie ook in het rapport Doing Business in Chad (pdf). Tsjaad staat op plaats 182 in de Ease of Doing Business (jaartal 2020).

Let op! De Wereldbank heeft onregelmatigheden gevonden in de ranglijsten van 2018 en 2020. Na intern onderzoek (pdf) is besloten het ontwikkelen van de Doing Business-rapporten te stoppen. De bank werkt momenteel aan een nieuwe betrouwbare methode voor het beoordelen van het internationale zaken- en investeringsklimaat.

Hulp bij financiering nodig?

Rijksdienst voor Ondernemend Nederland helpt u graag uw financiering rond te krijgen. Lees op onze pagina hulp bij financiering om te kijken hoe wij u kunnen helpen.

Kijk ook in de Subsidiewijzer welke subsidies er voor Tsjaad mogelijk zijn.

Exportregels voor Tsjaad

Documenten en procedures

De volgende bronnen bieden ook informatie over exportregels in Tsjaad:

• De Kamer van Koophandel heeft meer informatie over exportdocumenten.
• De Nederlandse Voedsel en Warenautoriteit (NVWA) geeft informatie over exportprocedures bij dierlijke producten en plantaardige producten.

Tijdelijke invoer

Tsjaad is geen ondertekenaar van de ATA-conventie en u kunt dus geen gebruik maken van een ATA-carnet bij tijdelijke invoer.

Export strategische goederen

Op Rijksoverheid.nl vindt u informatie over de export van militaire en dual-use goederen (goederen die ook militair gebruikt kunnen worden).

Hulp van de ambassade

De ambassade in Khartoem (Soedan) staat klaar om u te helpen bij al uw ondernemersvragen over Tsjaad. De medewerkers kennen de lokale markt, signaleren kansen en geven praktische tips. Bovendien kunnen zij deuren openen die voor anderen gesloten blijven.

Lijkt de plaatselijke overheid niet mee te willen werken of zijn er andere drempels? Vaak kent de ambassade de mensen die deze obstakels weg kunnen nemen. Bij zakelijke conflicten kunnen de ambassademedewerkers u in contact brengen met juristen en fiscalisten.

Bekijk de contactinformatie van de ambassade op de website Nederland Wereldwijd. Daar vindt u ook de gegevens van het ambassadekantoor in N'Djamena en het reisadvies voor Tsjaad.

Meer weten?

• Kijk bij World Integrated Trade Solution (een initiatief van de Wereldbank en UNCTAD) voor statistieken over Tsjaad.
• Het Centraal Bureau voor Statistiek (CBS) biedt statistieken over onze handel met Tsjaad.
• Kijk wat handelsakkoorden en handelsbelemmeringen voor uw handel kunnen betekenen.
• Bent u nog aan het oriënteren? Probeer dan de Exportwijzer.