6 tips voor internationaal ondernemen en intellectueel eigendom

Laatst gecontroleerd op:
22 april 2025
Gepubliceerd op:
17 april 2025

Wilt u als innovatieve ondernemer uw grenzen verleggen? Denk naast internationale wetgeving, netwerken en subsidies, ook aan intellectuele eigendomsrechten (IE-rechten). Deze IE-rechten kunnen per land of gebied verschillen. Lees de 6 tips én een inspirerend voorbeeld van start-up Speaksee. 

Foto van 2 personen in een stadse setting die elkaar de hand schudden

Tip 1: Denk aan geheimhouding bij internationale beurzen

Wilt u de markt onderzoeken door uw innovatieve producten te laten zien op internationale beurzen? Als u de techniek van uw product openbaar maakt, kunt u er geen octrooi meer op krijgen. Bespreek dus vóór een beursbezoek met uw medewerkers wat onder bedrijfsgeheimen valt, zodat niemand onbewust iets verklapt wat geheim moet blijven. 

Lees meer over bedrijfsgeheim

Tip 2: Onderzoek of u inbreuk maakt op IE-rechten van anderen

Op een product rusten mogelijk verschillende IE-rechten. Als een ander deze rechten heeft, hoeft dit niet meteen te betekenen dat u moet stoppen. Belangrijk is dat u toestemming van de rechthebbende krijgt, bijvoorbeeld door samenwerking of een licentie. 

U bent als importeur of exporteur zelf verantwoordelijk voor het voorkomen van inbreuk op IE-rechten van anderen. Het maakt niet uit of u handelt via een eigen vestiging of via een exporteur of importeur. Let hier ook op als u intellectueel eigendom in licentie geeft aan anderen. Onderzoek de lokale inbreukrisico's in het land of het gebied waar u actief wilt zijn. Dat u met uw product in Nederland geen inbreuk pleegt, geeft mogelijk niet dezelfde garantie in andere landen of andersom.

Lees meer over inbreuk maken op IE-rechten van anderen

Freedom-to-operate

Met een freedom-to-operate onderzoek voert u een risicoanalyse. U bekijkt of u rechten van anderen schendt als u met uw product de markt op gaat. Dat risico bestaat voor techniek, maar bijvoorbeeld ook voor software, merken en vormgeving. Octrooicentrum Nederland helpt u gratis op weg in octrooidatabank Espacenet. In TM View en DesignView vindt u merken en modellen.  

Lees hoe u investeerders overtuigt met freedom-to-operate

Tip 3: Registreer uw intellectuele eigendomsrechten in de belangrijkste landen

De registratie van IE-rechten is vaak een strategische overweging. Verschillende factoren spelen een rol bij de landenkeuze, zoals:

  • uw bedrijfsstrategie - welk belang hecht u aan een land voor de komende jaren?
  • op economisch vlak - wat is de marktomvang? Wat zijn de kosten en baten van bescherming in dat land?
  • de concurrentie - waar zijn uw belangrijkste concurrenten gevestigd?
  • de productie - wat zijn de productielocaties van u en van uw concurrentie?
  • op juridisch gebied - kunt u voor een acceptabel budget in vrij korte tijd een rechtszaak winnen?

Vanwege de nationale wetgeving kunnen de kosten voor beschermen en handhaven per land (sterk) uiteenlopen. Vermoedt u dat er producten het land binnen komen die inbreuk maken op uw rechten? Dan kunt u aan de douane vragen om dat in de gaten te houden.

Praktijkvoorbeeld

Als je de ambitie hebt om internationaal te ondernemen, waar begin je dan als het gaat om intellectueel eigendom? Dat vroeg co-founder Jari Hazelebach van Speaksee zich af. Speaksee maakt een gepatenteerde microphone kit voor doven en slechthorenden, die ondertitelt en vertaalt wat er gezegd wordt in groepsgesprekken. Hazelebach nam contact op met Octrooicentrum Nederland voordat ze internationaal gingen uitbreiden. De octrooiadviseurs hebben Speaksee op weg geholpen met hun internationale IE-strategie.

Speaksee over intellectueel eigendom en internationaal ondernemen

Tip 4: Houd rekening met internationale procedures

Als u internationaal IE-rechten aanvraagt, houd dan rekening met verschillende internationale procedures. Voor octrooien zijn er naast de nationale procedures bijvoorbeeld ook de 'wereldwijde' PCT-procedure en de Europese procedure met het unitair octrooi. Er zijn regels voor de manieren en momenten om door deze procedures te gaan.

Lees meer over octrooi aanvragen

Tip 5: Let op Europese uitputting

Zijn uw producten ergens in de EU of EER in de handel gebracht door u of door anderen met uw toestemming? Dan mogen die producten daarna daarbinnen vrij verhandeld worden. Ook naar landen waar u IE-rechten heeft. Dit heet Europese uitputting. Uitputting geldt voor alle rechten van intellectueel eigendom. Heeft u als rechthebbende de producten bijvoorbeeld op de Spaanse markt tegen een lager bedrag verkocht dan op de Nederlandse markt? Heeft u een IE-recht in Nederland? Dan mag een derde die producten uit Spanje toch doorverkopen in Nederland zonder dat u daar iets tegen kan doen. Bedenk dus welke risico's prijsverschillen tussen landen oplevert. 

Tip 6: Neem contact op met een octrooiadviseur

De octrooiadviseurs van Octrooicentrum Nederland hebben een schat aan informatie over internationaal ondernemen met innovatieve producten. Ze beantwoorden vragen als: 

  • Welke beschermingsvormen zijn nodig om mijn innovatie te beschermen binnen en buiten Nederland?
  • Welke rol spelen octrooien bij het aantrekken van investeringen? 

Neem contact op met een octrooiadviseur voor een gratis gesprek onder geheimhouding.

Internationaal innoveren met RVO

Naast informatie over IE-rechten, biedt Rijksdienst van Ondernemend Nederland (RVO) meer diensten als u internationale ambities heeft. RVO helpt u bijvoorbeeld met informatie over specifieke landen, evenementen zoals handelsmissies, subsidies en financiering. Bent u een innovatief, technologisch bedrijf? Bekijk dan welke ondersteuning vanuit ons Horizon Europe-programma interessant is voor u bij uw plannen om internationaal te innoveren. 

Speciaal om mkb’ers te ondersteunen bij internationale handel en innovatie in Europa is het Enterprise Europe Network (EEN) opgezet door de Europese Commissie. Dit netwerk helpt u bijvoorbeeld met het wereldwijd vinden van zakenpartners of met Europese wet- en regelgeving. 

Lees meer over internationaal ondernemen

"Via Octrooicentrum Nederland kwam ik ook in contact met Enterprise Europe Network (EEN). Daarvoor heb ik me aangemeld, want ik wilde me graag richten op het buitenland. Nu sta ik met Vriflex in de database van EEN, zodat andere bedrijven in Europa mij kunnen vinden. EEN heeft me ook geholpen met het doorlopen van een klantreis."

Lees meer

Patricia de Vries
Uitvinder van Vriflex
In opdracht van:
  • Ministerie van Economische Zaken
Bent u tevreden over deze pagina?