Testpagina contentelementen CT overzicht voor KB bewerken

00:00:00 Sinem: Waste zit in de kostprijs. Als ik naar de Albert Heijn ga of de Douglas en koop een nieuw product, dan betaal ik eigenlijk daarvoor. Langzaam wil je voor gewoon bepaalde dingen awareness cre?ren, zodat mensen ook langzaam groenere beslissingen kunnen maken die daadwerkelijk groen zijn. 00:00:18 Jelle: Dit is No Harm, Do Good. Een podcast met inspirerende verhalen over ondernemen in het buitenland. Je hoort ondernemers die hun business uitbreiden, over de grens. Maar niet zonder na te denken over gevolgen voor mens, dier, milieu en maatschappij. MVO noemen we dat, maatschappelijk verantwoord ondernemen. Ga je internationaal, dan noemen we dat iMVO, met een i ervoor dus. Voor de ondernemer betekent dit bewust bezig zijn met risico?s ?n kansen. Door negatieve effecten weg te nemen, te voorkomen en te verminderen kunnen ondernemers een positieve impact maken op de wereld om hun heen, en een concrete bijdrage leveren aan de sustainable development goals. Mijn naam is Jelle Maasbach en naast de ondernemers en mezelf hoor je een expert van RVO. Deze aflevering is dat Sandra Kolodzinskyi. Zij weet alles over circulair ondernemen. In aflevering drie spreek ik met Sinem Tuncer. Ze is medeoprichter en CEO van Arkive. Ik praat met haar over circulariteit en hoe het kan dat er nog steeds zoveel onbegrip is over het thema. Ook vertelt ze hoe multinationals tegen het MVO-vraagstuk aankijken en leg ze uit hoe jij als klant gehoord wordt, hoe jouw bericht via customer support bij de CEO op tafel komt. Wil je erachter komen hoe jij met je bedrijf impact kan maken in het buitenland? Luister dan verder naar deze aflevering van No Harm, Do Good. Hoe ben je op Arkive gekomen? 00:01:51 Sinem: Ik had hele goede leiders, onder andere oud-CEO?s van Greetz en et cetera Dus zij hebben mij heel goed vormgegeven als soort van leider, om het maar zo te zeggen. Uiteindelijk hebben zij besloten om het bedrijf te verkopen en langzaam was ik eigenlijk op zoek naar een nieuwe journey. Ik wilde gewoon wat meer meaningfuls doen, maar eigenlijk wist ik nog niet goed precies wat. Toen had ik een digital transformation project aangepakt, waren eigenlijk brokers die heel veel extra stok opkopen en dan eigenlijk pushen naar bijvoorbeeld Zuid-Afrika of landen met low purchasing power. Nou ja, een tijdje daar gezeten dus de andere kant een beetje van de industrie daar gezien. Toen was ik op een gegeven moment met vriendinnen praten binnen de cosmeticabranche en toen was ik eigenlijk nieuwsgierig van, wat doen jullie eigenlijk met excess inventory, en dat was in oktober 2019. En zij zeiden eigenlijk gewoon: ja, dat doen we vernietigen. Dat is gewoon al die dingen die ik naar jou meeneem gratis. En toen dacht ik: h?, dat doe je vernietigen? Alleen het interessante hier aan het hele verhaal vond ik, ze zei het vooral met, ze had geen awareness met wat ze zei, zij vond niet erg wat ik wel erg vond, waardoor ik eigenlijk gewoon steeds nieuwsgieriger werd. Dus ik ging eigenlijk een beetje prikken van hoeveel, waar, wanneer, waarom? Uiteindelijk kwamen we dus op een beetje op de Arkive journey. 00:03:14 Jelle: Ja, want d'r is veel mis met de cosmetica-industrie op dit moment, waardoor jullie met Arkive moesten beginnen. 00:03:21 Sinem: Klopt helemaal, d'r wordt heel veel weggegooid en dan wil je daar eigenlijk een stickertje op plakken. Wat is heel veel? Fashion is natuurlijk op het moment heel erg under fire. Maar we moeten ons niet vergissen dat elk consumer segment heeft hetzelfde probleem. Elk bedrijf die eigenlijk stock produceert en die eigenlijk global opereert heeft eigenlijk een supply-chain challenge in deze fase, dus de problemen binnen de cosmetica zelf, vind ik dat ze daar eigenlijk al veel te lang mee wegkomen en als je dus ook met die industrie praat, met heel veel en et cetera, was eigenlijk nog twee jaar geleden, kon ik geen nummers vinden. Dus het moment wanneer ik voor het eerst met die vriendinnetjes aan het praten was, waarvan ??n eigenlijk met me wilde samenwerken als co-founder, heeft die eigenlijk best wel snel zijn we uit elkaar gaan omdat zij werd bedreigd met 10000 euro boete per dag en dat ze niet over het probleem mocht praten en dat ze nooit zoiets wilden oplossen of ?berhaupt samenwerken of erover wilde praten. Dus eigenlijk het probleem nummer ??n, als je d'r niet over wil praten of er niks aan wil doen, dan kunnen we het ook niet oplossen. 00:04:26 Jelle: Merk je al dat er wat verandering plaatsvindt in de industrie? 00:04:28 Sinem: Te langzaam, vind ik. Ik ben bijvoorbeeld laatst naar een hele grote global player geweest in Londen. Zij hebben gewoon een contract nu met me getekend en ze gaan met mij akkoord voor het komende jaar. Alleen ze zeggen ook gewoon in m'n gezicht: we don?t care, letterlijk, we don?t care Sinem about all the thing?s you?re saying. Je moet het wel doen, want we weten dat we, h?, aan jouw kant moeten zitten, want we weten dat de wereld gaat veranderen. Maar op het moment moeten we ook geld verdienen. Dat doet heel erg pijn om voor mij te horen, maar ik moet ergens beginnen. Dus als zij akkoord gaan met een deel van het product, ben ik eigenlijk nu blij en dan probeer ik ze gewoon eigenlijk over te halen op steeds meer en steeds meer, zeg maar. Het is heel moeilijk. D'r is gewoon een oude garde van leaders aan de top. Die zijn bepaalde patronen gewend, hoe ze werken. Zij zullen alleen op dingen zitten die eigenlijk meer sales bevorderen nog in deze tijd. Dus d'r moet gewoon nog heel veel veranderen. 00:05:26 Jelle: Sandra, merk jij dat veel ondernemers moeilijkheden ondervinden met betrekking tot circulariteit. 00:05:33 Sandra: Ja, dat is natuurlijk best een container vraag, want de ene ondernemer is de ander niet. Ik denk dat het misschien even goed is om op te splitsen in twee soort ondernemers waarin we echt wel grote verschillen zien en dat dat zijn de circulaire ondernemers, echt een beste model Circulaire hebben opgezet. En die lopen weer tegen andere problemen aan dan de ondernemers die hun businessmodel meer in het lineare systeem hebben opgezet en dus al gevestigd zijn en meer om moeten richting een circulaire-economie. En die Circulaire ondernemers, ja, d'r zijn superveel goeie initiatieven, maar we zien vooral dat die moeite hebben met de opschaling omdat die met nieuwe initiatieven werken, in een systeem die daar nog niet op is ingericht. En dan loop je ook een beetje tegen die systeemverandering aan die we proberen te bewerkstelligen, dat we nog die kritieke massa missen waardoor zij kunnen opschalen en kunnen groeien. En aan de andere kant zien we de meer gevestigde ondernemers. Ja, die maken, die verdienen al geld, die hebben een businessmodel staan en die hebben weer moeite met dat met dat omvormen richting een circulaire-economie voor duurzame?? Je ziet nu ook veel greenwashing voorbijkomen, heel veel bedrijven hebben goeie plannen, zoals Sinem ook al zei. Heel vaak liggen de plannen liggen d'r wel om te verduurzamen maar de uitvoering kan, nou ja, die kan zeker nog sneller. Ik denk dat het altijd moeilijker is om iets van binnenuit te veranderen dan om iets compleet nieuws te beginnen en die twee moeten samenvoegen. 00:07:12 Jelle: Een succesvol bedrijf starten gaat natuurlijk niet vanzelf, al helemaal niet wanneer je een circulaire onderneming uit de grond wil stampen. Sinem legt uit hoe zij dat aanpakte en bij welke partijen zij aanklopte voor advies. 00:07:24 Sinem: Je denkt altijd dat je de wereld in je eentje aankan, maar dat kan niet. Dus je hebt co-founders nodig, je hebt mensen nodig, je hebt andere kennis nodig en vooral in de tijd van circulariteit waarbij alles eigenlijk tegenzit, want alles is nog engineering. Denk bijvoorbeeld aan recycling. Als we nu kijken naar hoe vuilnis wordt opgehaald binnen B2B en ook consumenten gewoon, hele producten zullen nooit nog worden opengemaakt dus we vernietigen nog zoveel wat overbodig is, wat eigenlijk nog reusable zou kunnen worden, en dat wordt ook gewoon toegegeven zeg maar in deze fase, dus ga jij het doen of gaat iemand an? Wie gaat het doen? Dus d'r zijn gewoon heel veel challenges, waardoor ik uiteindelijk dacht: ik heb de overheid nodig. Dus als de overheid product vernietiging accepteert of als recycling niet echt recycling is, dan moeten we dit ook met elkaar bespreken. Dus uiteindelijk ben ik in het begin een beetje kastje naar de muur, h?, want je belt gewoon h?, gewoon een general nummer op in het begin, en je zegt: ?Hallo, ik ben Sinem en ik ben Arkive en ik zoek iemand die me kan helpen met wetten en regelgeving.? Uiteindelijk ben ik in heel veel plekken terechtgekomen. In het begin was het een beetje de Green Deal, want ze zagen ook echt de added value van de circulariteit en van Arkive in. Omdat mijn product in die tijd nog niet zo ver was, was ik ook nog niet helemaal eligible daarvoor, zeg maar. Dus uiteindelijk ben ik bij groene organisaties bijvoorbeeld terechtgekomen via de RVO ook bijvoorbeeld weer, maar die echt nauwe banden hebben, zeg maar, echt met de overheid, dus die echt dingen kunnen doorvoeren. 00:08:58 Sinem: Denk bijvoorbeeld aan het groene brein. Ik weet niet of jullie misschien over hun hebben gehoord. Dat zijn gewoon wetenschappers die circulariteit proberen te bevorderen. Met hen heb ik heel veel gedaan, ronde tafels proberen te organiseren met de cosmetica-industrie, de cosmeticabranche en dat soort topics. Waardoor zij ook een beetje gingen helpen. Ze hebben me heel erg geholpen, ook bijvoorbeeld een beetje met media. We hebben heel veel gepraat over wet- en regelgeving. Ik ben nu een onderdeel ook van bepaalde agenda, topics van chemische producten en circulariteit waarbij wij onze input mogen geven, omdat wij zelf heel veel analyseren, waardoor ik ook weet welke veranderingen als eerste komen, die ik eigenlijk commercieel ook natuurlijk stiekem wederom kan gebruiken om die industrie sneller over te halen. Of whatsoever 00:09:50 Jelle: T?is misschien een beetje een open deur, maar wat hebben ondernemers aan deze hulp? 00:09:56 Sandra: Ik denk erg veel en dat zou voor de ene ondernemer zal dat heel veel zijn. Zoals Sinem aangaf, voor haar opende wat deuren, eerder kreeg ze weinig gehoor, moest ze veel moeite doen met mensen in gesprek te komen, en nu kom je direct bij de juiste mensen terecht. Ik denk dat soms kan het voor ondernemers best een, een groot bos zijn waar je nou moet zijn, als je wil verduurzamen als je richting circulair wil. Waar moet je beginnen? Bij wie moet je aankloppen? Het is erg veel wat er is en dit helpt om daar wat meer duidelijkheid in te krijgen. D'r zijn veel subsidieregelingen waar circulair onder zit, maar ook circulariteit, het is alles, het is de hele economie, het zijn alle productieketens dus het gaat overal dwars doorheen. Dus het is wat moeilijker te vatten dan ??n product of ??n onderdeel van de economie. Dus ja, daar proberen we duidelijkheid in te scheppen en informatie te voorzien, kennis te geven, de subsidies aan te passen op de wat er nodig is op dit moment en ondernemers daarin verder te helpen. 00:11:01 Jelle: Wanneer je binnen Nederland onderneemt zijn er heel veel verschillende potjes subsidie waar je een beroep op kan doen. Eenmaal de grens over, blijkt dat wel wat lastiger. Dat ondervond Sinem toen ze met Arkive de stap de grens overzette. 00:11:13 Sinem: Als jij bijvoorbeeld in deze fase een subsidie aanvraagt omdat jij iets goeds wil doen, dan zeggen mensen: ?Ja, maar zit je in Nederland of in het buitenland??. Want alleen krijgt je een subsidie als je in Nederland zit. Nou, ik kan je al vertellen een product die met 38 ingredi?nten bij elkaar wordt gemaakt, dat die all over the place zit, zeg maar, dus het is niet ??n ding wat je aan het aan het doen bent in principe. 00:11:39 Jelle: Lastig, maar niet onmogelijk. Sandra legt uit hoe RVO jou kan helpen bij een internationale subsidieaanvraag. 00:11:46 Sandra: Er zijn natuurlijk ook Europese subsidies en daar die subsidieaanvragen zijn wel altijd lastig, maar RVO heeft daar ook webinars voor. D'r zijn heel veel experts die daar van alles over weten, die daarbij kunnen helpen inderdaad en vooral of het interessant is of niet. Op de website van RVO staat een subsidiewijzer waar je heel makkelijk kunt invullen ?ik heb interesse in deze markten en ik heb financiering nodig voor een bepaald onderdeel? en dan komt er uit welke subsidies voor jou belangrijk kunnen zijn of interessant kunnen zijn. Maar ook als je buiten de subsidies kijkt, ook op de website van het Versnellingshuis staat een soort financieringswijzer waarin je ook buiten de subsidies kunt kijken. Waar kan ik mijn financiering vandaan halen? Dus ook met al dit soort vragen proberen we ondernemers zoveel mogelijk te ondersteunen en te helpen en ze een beetje wegwijs te maken in de mogelijkheden die d'r zijn. 00:12:37 Jelle: En als we aan het buitenland denken, dan denken we ook aan die handelsmissies. Heel vaak gaan ondernemers mee met de overheid naar een land waar ze van tevoren misschien niet echt een ingang hadden, maar dan helpt de overheid ze een handje, zou je kunnen zeggen, Kan je als ondernemer makkelijk mee op zo?n handelsmissie? 00:12:52 Sandra: Zeker, je kun je daar altijd voor aanmelden. Het is denk ik wel altijd eerst goed om wat voor onderzoek te doen welke markten voor jou interessant zijn. Maar ook daar proberen we ondernemers zoveel mogelijk in te ondersteunen. Holland Circular Hotspot is een publiek-private samenwerking tussen RVO en ook de stichting Holland Circular Hotspot en zij helpen circulair ondernemers, Nederlandse circulaire ondernemers met de internationalisatie. Dus ook, welke markten zijn interessant? Zij hebben partners over de hele wereld, andere hubs en hotspots die de lokale situatie weten en daarbij kunnen helpen. Daarnaast kan ik ook altijd gebruik maken van het ambassade netwerk, de ambassades. Nederlandse ambassades in het buitenland, die weten wat er speelt en wat belangrijk is om op te letten. 00:13:43 Jelle: Elke ondernemer die hier aanschuift die vraag ik, heb je voor jezelf een ondergrens als het aankomt op verantwoord ondernemen, weet je wat die voor jou is? 00:13:52 Sinem: Oh, dat is een hele goeie vraag, want ik denk dat elke ondernemer deze vraag aan zichzelf stelt, vooral wanneer je met investeerders werkt, omdat groei is heel belangrijk en groei is belangrijk voor twee dingen. Je wil niet ingehaald worden, je bent bijvoorbeeld de eerste of whatsoever. Alleen, dat is natuurlijk ook een beetje een ego ding, en dat is ook niet iets goeds voor de wereld, vind ik. Ja, je wil gewoon snel groeien, je wil die circulariteit bevorderen. Maar ja, daarvoor is geld nodig. Dus ja kan wel blijven bootstrappen bijvoorbeeld, maar daarvoor ga je niet snel. Dus op een gegeven moment heb je een klap van geld nodig, waardoor je gaat werken met investeerders en investeerders die gaan heel erg op groei zitten. Dus nummers. Dus op een gegeven moment gaan er van die dingen komen, net als dat je jezelf gaat afvragen van, ik ben tegen grey markets maar soms is die grey market sale ook makkelijk om revenue bijvoorbeeld binnen te halen. Dus ik heb wel eens bij mezelf gedacht, zou ik het nou doen om een nummer te laten zien, zeg maar, of zou ik het niet doen? Dus je gaat jezelf, op een gegeven moment kom je tegen zo'n kruising aan, om het maar zo te zeggen. Maar uiteindelijk heb ik altijd voor gekozen niet, waardoor ik heel veel op m'n flikker krijg van m'n investeerders. Alleen geloof ik dat toch eerlijkheid een beetje langs duurt en ik wil toch die eerst ze worden die niet aan greenwashing doet, zeg maar. 00:15:18 Jelle: Als je op een feestje komt en iemand zegt tegen ja, wat is jouw ultieme doel met Arkive, wat zeg jij dan? 00:15:24 Sinem: Dat is echt zeer circulariteit. 00:15:25 Jelle: En wanneer is het ultieme doel bereikt? 00:15:28 Sinem: Eigenlijk zijn we nu, via partnerships hebben we het al bereikt, dus we hebben plastic partnerships, papier, alles wat we al weten uit elkaar trekken, hebben we al partnerships en doen we al nieuwe dingen voor, maar we kunnen het nog niet terug verkopen, omdat we die klant nog niet hebben die het wil terugkopen. Maar we verkopen het wel al een beetje, dus op ons platform wel aan de consumenten, dus lichtjes zijn we al die kant op aan het gaan. Maar het liefst zou ik, wanneer je dus meer geld binnen Arkive hebben gekregen, dat we eigenlijk veel meer in-house gaan doen, want ik geloof ook dat wat wij aan het ontwikkelen zijn, echt dat wij een pionier zijn en dat we dus die eerste zijn, en dat wil je ook een beetje geheimhouden merk ik ook. 00:16:16 Jelle: Netwerk is alles. Dan heb ik het niet over LinkedIn, maar binnen het zakelijk leven. Hoe heb jij je netwerk eigenlijk opgebouwd? 00:16:24 Sinem: Ik heb altijd drie methodes gebruikt om eigenlijk te netwerken en vroeger was ik een hele populaire meid, om het maar zo te zeggen, ik ging lekker veel uit en ik praatte altijd zelfs tegen de muur, om het maar zo te zeggen. Dus ik heb een heel groot netwerk vanuit vroeger. Ik heb ook in bedrijven gezeten. Dus wat ik altijd als eerste doe is, ik kijk in m'n warm leads om het maar zo te zeggen, in m'n eigen netwerk van, h?, wie zit er allemaal in de cosmetica-industrie en wie kan ik effe porren om het maar zo te zeggen, om even een meeting te regelen. Dus LinkedIn was voor mij even nummer ??n, Facebook, dat soort dingen om te kijken, wat doet iedereen nou tegenwoordig? En zodoende denk ik dat ik in m'n eerste connecties ben gekomen met betrekking tot mensen en vooral ook heel veel posten, ook via die social-media dus om die tractie te cre?ren van, wat ben je aan het doen en, hoe ben je aan het groeien? Zo kreeg ik ook gewoon in ??n keer random een cosmeticabedrijf die bijvoorbeeld met me wilde kletsen of nieuwsgierig waren. Wat ik nog meer heb gedaan is eigenlijk LinkedIn in nog verder?? Ook vreemde leads gewoon met nieuwe mensen connectie maken, een beetje kletsen. Zo heb ik dat netwerk heel erg langzaam laten groeien. Maar wat ik ook eigenlijk heb gedaan, is hele goeie decks gebouwd Natuurlijk, h?. Commercial decks Gewoon gekeken als ik via LinkedIn echt gewoon geen ingangetjes kon vinden, gewoon naar de bedrijfspagina?s natuurlijk, de websites. Kijken naar welke contactberichten d'r waren. Ik ben zelfs via customer support uiteindelijk toch bij een CEO terechtgekomen. 00:18:07 Jelle: Hoe ging dat dan in z?n werk? Kun je daar wat over vertellen? 00:18:09 Sinem: Ja, nou ja, soms, je weet hoe sommige bedrijven werken. D?r is gewoon ??n contact button en dat is gewoon ??n formuliertje wat je kan in invullen en dan zorg ik ervoor dat ik m'n deck bijvoorbeeld ergens online had met een linkje en dan schreef ik gewoon een mailtje in de customer support box en dan zorgde ik ervoor dat dat linkje daar was, zodat ze wel konden navigeren naar mijn PowerPoint die online stond ergens, en soms duurde het drie maanden, maar was het toch uiteindelijk een beetje viraal gaan binnen het bedrijf. En dan belde een CEO op om te zeggen: ?H?, ja, kreeg??Sorry iets te laat, maar uiteindelijk heb ik je bericht een keer in m'n mailbox gekregen. Dus ja, vertel me maar een beetje meer de d'r over.? Dus ja, soms lukt het en soms blijft-ie natuurlijk hangen. Je moet niet opgeven 00:19:00 Jelle: Nee, dat blijkt maar weer. Als je na maanden dan toch nog antwoord krijgt, dus via een contactformulier kom je dan bij de CEO. RVO hadden we het net eerder al over. Die hebben natuurlijk ook best wel netwerk. Heb je nog gebruik kunnen maken van hun netwerk? Hebben zij je nog in contact kunnen brengen, bijvoorbeeld met partijen? 00:19:15 Sinem: Ja, zeker. Op een gegeven moment moest ik bijvoorbeeld samenwerken in Amerika, dus met een grote partij. Nou, nu is de stap naar Amerika hartstikke leuk, weet je wel, maar het is een hele andere markt en ze vinden zichzelf ook een hele andere markt. Je moet ze ook echt goed kennen, want het moment wanneer je steekjes daar laat vallen, denken ze: ?Ken je ons wel?? Dus ik wilde eigenlijk gewoon die knowledge van tevoren opbouwen en contractueel de juiste afspraken maken en niet een soort van, ik begin wel een e-fulfilment centra en we zien wel wat er gebeurt, maar echt goed over nadenken. Dus dat is iets waarvoor ik bijvoorbeeld de RVO heb gebruikt van h?, hoe is dat nou internationaal ondernemen? Wat gebeurt er als ik m?n bv daar weer opstart? Moet ik een nieuwe entiteit beginnen en via hun ben ik al bijvoorbeeld achter gekomen dat het een half jaar duurt om daar een bv te beginnen. En het is eigenlijk niet zo goedkoop als hier in Nederland, dat je d'r echt wel misschien een halve ton of zo tegenaan moet gooien voordat je d'r voordat je d'r zit met een bv, maar dat er andere mogelijkheden zijn als branche, et cetera. En ik ben via hen ben ik in contact gekomen met bepaalde, bijvoorbeeld Nederlandse advocaten die in New York zitten, die eigenlijk alleen daarop focussen waarbij ik bijvoorbeeld in de eerste afspraak even een gratis gesprek mocht, en heel veel vragen mocht stellen. En in case dat het natuurlijk goed gaat, gaan ze je alles voor je opbouwen en dat soort dingen. Dus hele prettige contacten met kwaliteit ook, zeg maar, via de RVO gekregen. 00:21:00 Jelle: Hoe helpt de RVO bij het vinden van de juiste personen? Hoe doen jullie dat in de praktijk? 00:21:05 Sandra: We hebben op alle landen hebben we weer een soort expert zitten die contact hebben met de ambassades daar, en dat is natuurlijk ook het belang van onze Nederlandse ambassades wereldwijd. Die hebben de contacten en de connecties. Als je op een handelsmissie meegaat word je met mensen in contact gebracht. We doen aan matchmaking dus als je een bepaalde behoefte hebt, koppelen je aan lokale partijen. D'r zijn ja, heel veel mogelijkheden, zowel om op missie mee te gaan als alleen al zo'n vraag te stellen van, joh ik heb interesse in een bepaald land kunnen helpen met de lokale wet- en regelgeving? Stel de vraag. Wij moeten wel de vraag eerst weten voordat we hem kunnen beantwoorden, dus vooral, benader RVO, Versnellingshuis, Holland Circular Hotspot. Klop bij ons aan. 00:21:51 Jelle: Er wordt niet geswipet maar jullie zijn eigenlijk van de zakelijke matches? 00:21:55 Sandra: Ja, we proberen ondernemers op die manier verder te helpen. Ja, absoluut. We hebben een heel mooi platform, ook online, waarin matchmaking plaatsvindt, ook op missies en zo ja, zo helpen we ondernemers zoveel mogelijk verder. Zonder swipen. 00:22:09 Jelle: RVO biedt jou als ondernemer dus een legio mogelijkheden om je verder te helpen op het gebied van MVO. Tot slot, advies van Sinem om jouw MVO-avontuur met vertrouwen tegemoet te gaan. 00:22:19 Sinem: Je moet geduld hebben en niet opgeven, want je gaat heel veel dichte deuren krijgen. En ja, als iemand drie keer de telefoon niet opneemt dan is het natuurlijk niet meteen einde, dus je moet gewoon lekker doorgaan en dingen zijn aan het veranderen. Alle circulaire ondernemers die zeggen dat tegen elkaar om die hoop aan elkaar te geven. Maar dingen zijn echt aan het veranderen en het is echt gewoon een beetje geduld en blijven pushen en ik geloof dat we echt een groenere toekomst ingaan. 00:22:46 Jelle: Dank aan Sinem Tuncer voor het delen van haar verhaal. En ook aan Sandra Kolodzinskyi van RVO. Dit was No Harm Do Good. Wil je zelf aan de slag met verantwoord ondernemen in het buitenland? Doe kosteloos een korte check en ontdek welke internationale MVO-risico's je loopt met jouw handelsactiviteiten en wat je kunt doen om die risico's te beperken. Kijk daarvoor op rvo.nl/IMVO-checker.