Als melkvee- en graasdierhouder toekomstbestendig
Wilt u meehelpen om de biodiversiteit te vergroten? Zoekt u naar manieren om dierziektes te voorkomen? Door duurzame keuzes maakt u uw bedrijf meer toekomstbestendig. Met regelingen en projecten helpen we u om te verduurzamen. Wat past bij uw bedrijf?
Bent u intensieve veehouder? Kijk dan op Uw intensieve veehouderij toekomstbestendig.
Lbv-plus
Wilt u een of meer locaties van uw veehouderij beëindigen? Als u onder de aanpak piekbelasting valt, kunt u gebruikmaken van de Landelijke beëindigingsregeling veehouderijlocaties met piekbelasting (Lbv-plus). Meer mogelijkheden om uw stikstofuitstoot te verminderen vindt u op Als agrarisch ondernemer minder stikstof uitstoten.
Regelingen om te verduurzamen

Subsidies uit het GLB
Het Gemeenschappelijk landbouwbeleid (GLB) is op 1 januari veranderd. Met als doel om de landbouw toekomstbestendig te maken, de natuur te versterken en het platteland leefbaar te houden. Belangrijk daarin is de eco-regeling: als u eco-activiteiten uitvoert, krijgt u een hogere bijdrage.

Akkers omzetten naar natuur
Compensatie voor de waardedaling als u landbouwgrond omzet naar natuur. En subsidie voor bijvoorbeeld de aanleg van landschapselementen, zoals een houtwal of poel.
Ook deze regelingen helpen u verder
Doe mee in ANLb-collectief
Vergoeding voor Agrarisch Natuur- en Landschapsbeheer (ANLb). Werk samen in een collectief om het agrarische landschap te beheren, de biodiversiteit te herstellen, en water- en klimaatdoelen te behalen. Zo krijgt u ANLb-vergoeding.
Subsidie voor omschakeling naar duurzame landbouw
Wilt u leren over duurzame landbouw? Bijvoorbeeld over minder stikstofuitstoot? Met een kennisvoucher van het nieuwe Gemeenschappelijk landbouwbeleid (GLB) kunt u subsidie krijgen voor een cursus, advies, bedrijfsplan of opleiding over omschakeling naar duurzame landbouw.
Subsidie voor innovatie en verduurzaming van stallen
Met de Subsidiemodules brongerichte verduurzaming stal- en managementmaatregelen (Sbv) kunt u via innovaties de uitstoot uit uw stal verlagen. Er zijn 2 subsidiemodules. Met de innovatiemodule kunt u een nieuwe techniek of maatregel onderzoeken en ontwikkelen. Dit doet u samen met een onderzoeksorganisatie. Met de investeringsmodule kunt u een bewezen innovatie installeren in uw stal. De Sbv is in verschillende periodes van het jaar geopend.
Wilt u uw melkveehouderij op meerdere fronten blijvend verduurzamen? Bijvoorbeeld door uw stikstofuitstoot te verlagen? Dan kunt u terecht bij het Investeringsfonds Duurzame Landbouw (IDL) van het Nationaal Groenfonds. U kunt voor uw bedrijf een lening van maximaal € 400.000 krijgen, tegen een lage rente. U hoeft pas na enkele jaren af te betalen. Bekijk alle informatie over het Investeringsfonds Duurzame landbouw.
Borgstelling MKB-landbouwkredieten
Wilt u investeren in uw bedrijf? Maar heeft u te weinig onderpand voor een lening? Met het Borgstellingskrediet voor de Landbouw (BL) kunt u toch een financiering krijgen. Hiermee staat de overheid borg voor een deel van uw lening bij de bank of financier.
Investeren in verduurzaming en dierenwelzijn
Wilt u het welzijn van uw dieren verhogen of de uitstoot van emissies verminderen? Met MIA\Vamil kunt u fiscaal voordelig investeren in milieuvriendelijke bedrijfsmiddelen en technieken. Met EIA in investeringen die een forse energiebesparing opleveren.
In de milieu- en energielijst staat welke investeringen u fiscaal kunt aftrekken. Denk bijvoorbeeld aan luchtverkoeling op basis van waterverdamping of het bron gescheiden opvangen en bewaren van dierlijke mest en urine. In de Infographic Landbouw kunt u zoeken op thema.
Belastingvoordeel met een groenverklaring
Wilt u geld lenen voor een duurzaam project? Groenbanken en groenfondsen kunnen voor uw plannen een groenverklaring aanvragen. U kunt dan met rentekorting een lening afsluiten. Bekijk of uw project in aanmerking komt voor een groenverklaring.
Maatlat duurzame veehouderij
Het certificaat Maatlat Duurzame Veehouderij (MDV) heeft u bijvoorbeeld nodig voor de investeringsaftrek van MIA\VAMIL, het belastingvoordeel van de Regeling groenprojecten en het Borgstellingskrediet voor de Landbouw. Lees meer op de website van Maatlat Duurzame Veehouderij.
Skal-certificering biologische boer
Wilt u biologisch boeren? Skal certificeert biologische boeren. Wij weten daarna dat u biologisch bent. Lees meer op de website van Skal.
Innovatieve stalsystemen voor minder uitstoot
Een nieuw stalsysteem gebruiken waarmee u minder ammoniak of fijnstof uitstoot? U heeft de keuze uit erkende en niet-erkende stalsystemen. Of u werkt samen met een producent aan zo’n nieuw systeem. De producent ontwikkelt het, laat de uitstoot meten en vraagt erkenning aan. U test daarbij voor hem het nieuwe stalsysteem in de praktijk. Lees meer over Innovatieve stalsystemen voor minder ammoniakuitstoot en de Regeling fijnstof veehouderij.
Derogatie
U mag op uw landbouwgrond 170 kilogram stikstof uit dierlijke mest per hectare per jaar gebruiken. Met een derogatievergunning is dat meer. De laatste stand van zaken leest u op Derogatie.
Subsidie voor warmtepomp en zonneboiler
Met de Investeringssubsidie duurzame energie en energiebesparing (ISDE) voor zakelijke gebruikers krijgt u subsidie voor een (hybride) warmtepomp en een zonneboiler.
Subsidie voor minder CO2-uitstoot
Gaat u hernieuwbare (duurzame) energie produceren? Of CO2-verminderende technieken toepassen? Dan kunt u subsidie aanvragen vanuit de Stimulering Duurzame Energieproductie en Klimaattransitie (SDE++).
Subsidie voor bijdragen aan de klimaatdoelen
Wilt u samen met anderen werken aan complete oplossingen die bijdragen aan de klimaatdoelen? Dan is dit misschien iets voor u: Missiegedreven Onderzoek, Ontwikkeling en Innovatie (MOOI).
Subsidie voor onderzoek en ontwikkeling
Bent u bezig met Research & Development? Of voert u technisch-wetenschappelijk onderzoek uit? Dan kunt u gebruik maken van de Wet Bevordering Speur- en Ontwikkelingswerk (WBSO).
Subsidie voor innovatieprojecten
Wilt u als mkb'er samen met anderen aan de slag met innovatieprojecten? Dan is de mkb-innovatiestimulering Regio en Topsectoren (MIT) misschien iets voor u.
Subsidie voor circulaire ketenprojecten
Wilt u samen met andere ondernemers een product, proces of dienst circulair ontwerpen, produceren of organiseren? En wilt u daarvoor hulp van een ervaren procesbegeleider? U kunt daarvoor de subsidie Circulaire ketenprojecten aanvragen. De subsidie is er vooral voor mkb-ondernemers.
Samen werken we aan het voorkomen en bestrijden van besmettelijke dierziektes. Zo houden we gezonde dieren, gezonde mensen en een goede exportpositie.
Dierziektepreventie
Er zijn regels om (besmettelijke) dierziekten te voorkomen. Lees hierover meer op Dierziektepreventie.
Uitbraak van besmettelijke dierziekte
Is er een uitbraak van een besmettelijke dierziekte op uw bedrijf? Dit heeft gevolgen voor u en uw bedrijf. Voor de kosten kunt u een tegemoetkoming krijgen uit het Diergezondheidsfonds.
Verduurzaming in de praktijk
Hoe werkt verduurzaming in de praktijk? Bekijk de praktijkverhalen van duurzame melkveehouders:

"Dankzij een energiescan zie ik nu veel meer verduurzamingsmogelijkheden"
Erwin Bosch won energieadvies in bij een adviesbureau. Dit kon hij doen met subsidie van RVO. Bosch kreeg veel energiebesparingstips voor zijn bedrijf. Een van die tips is bijvoorbeeld dat het stroomgebruik in zijn melkstal omlaag kan door de aanschaf van een frequentieregelaar op de melkmotor.

"Bodembeheer brengt alles samen"
Het motto van de biologische melkveehouderij Beekhoeve is: samenwerken met de natuur en betekenisvol voor de mensen zijn. Het samenwerken met de natuur uit zich op de Beekhoeve sterk in het bodembeheer.

"In de zomer loop ik lekker met de koeien in het land"
Dirk en Isabella Gravesteyn investeren in dierenwelzijn en een duurzame bedrijfsvoering. Zo hebben ze een moderne weidewagen: een mobiele melkinstallatie waarmee de koeien in de wei worden gemolken. Het mooiste resultaat? "Vroeger moest ik de achterblijvers ophalen en naar de stal brengen om te melken, maar nu komen ze vanzelf naar de weidewagen."

"Ik wil bewijzen dat je als boer kan meebewegen met de natuur"
We spraken met Charl van de Sande, melkveehouder op Schouwen-Duiveland. Van de Sande boert biologisch, heeft oerkoeien en beweegt met zijn bedrijf mee met de natuur. Onder andere door subsidies van RVO. Hij is optimistisch over de veranderingen in de agrarische sector. "Anders kan je beter stoppen."
Laat u inspireren op demobedrijf
Benieuwd wat collega's vertellen over maatregelen voor een duurzame, stikstofarmere en meer extensieve bedrijfsvoering? Maak kennis met een demobedrijf bij u in de buurt. En laat u inspireren voor de volgende stap van uw bedrijf. Vind demobedrijven in de melkveehouderij.
Projecten en programma’s
Agroforestry: bomen en struiken inpassen in de landbouw
Wilt u meer weten over agroforestry als landbouwmethode? Of past u al bomen en struiken in uw bedrijf in, en wilt u meer met agroforestry doen? Agroforestry Netwerk Nederland biedt u veel kennis over een productieve landbouw, herstel van biodiversiteit en klimaatbestendige bodems. Maar ook inspiratie van andere agrariërs, en informatie over subsidiemogelijkheden. Meer informatie vindt u op de website van Agroforestry Netwerk Nederland.
Integraal aanpakken
In het programma Integraal aanpakken werken veehouders, onderzoekers en overheid samen. Zij bedenken haalbare maatregelen om de uitstoot van methaan en ammoniak te verlagen. Meer informatie leest u op de website van Integraal aanpakken.
Deltaplan Agrarisch Waterbeheer (DAW)
Doe mee aan een DAW-project in uw regio om de waterkwaliteit en bodem te verbeteren. Dit helpt u bij het toekomstbestendig maken van uw bedrijf. Meer informatie leest u op de website van Deltaplan Agrarisch Waterbeheer.
Natuurinclusieve landbouw (Staatsbosbeheer)
Staatsbosbeheer startte in 2018 een meerjarig project met veertig boerenbedrijven. Zij doen experimenten om over te schakelen op natuurinclusieve landbouw. Staatbosbeheer zet hierbij een deel van hun grond in. Meer informatie leest u op de website van Staatsbosbeheer.
KringloopWijzer
Gebruik de KringloopWijzer om te sturen op uw mineralengebruik. Meer informatie leest u op de website van KringloopWijzer.
Vakinformatie voor de melkveehouder
Wilt u uw kennis over verduurzaming van de melkveesector bijhouden? Op de website van Groen Kennisnet vindt u veel actuele vakinformatie zoals:
- het laatste nieuws over de stikstofaanpak;
- aankondigingen van evenementen, bijeenkomsten en studiedagen;
- een uitgebreide bron van actuele kennis.
Bekijk vakinformatie voor de melkveehouder op Groen Kennisnet.
Wetten en regels
Hier doen we het voor
Om toekomstbestendig te kunnen ondernemen, is verduurzamen noodzakelijk. Samen zorgen we voor minder schadelijke uitstoot naar bodem, lucht en water. Voor meer biodiversiteit en dierenwelzijn. En voor een duurzaam inkomen voor agrarisch ondernemers en tuinders. Uiteindelijk doen we het allemaal voor een beter klimaat. Meer informatie vindt u via Landbouw.